Międzynarodowy Dzień Alfabetyzacji. UNESCO: Umiejętność czytania, pisania i liczenia jest wciąż poza zasięgiem 773 mln ludzi

Tematem Dnia obchodzonego w tym roku po raz pięćdziesiąty piąty, jest „Alfabetyzacja dla pełnego powrotu do zdrowia, skoncentrowanego na człowieku: zmniejszenie skali wykluczenia cyfrowego” („Literacy for a human centred-recovery: Narrowing the digital divide” – podaje UNESCO. „Pomimo poczynionych postępów, wyzwania w zakresie alfabetyzacji pozostają palące w sytuacji gdy umiejętność czytania, pisania i liczenia jest wciąż poza zasięgiem 773 mln ludzi na świecie” – podkreśla agenda ONZ.

Pod takim właśnie tytułem organizowana jest przez UNESCO w dniach 8 i 9 września br. międzynarodowa konferencja online.

Od 1967 r. obchody Międzynarodowego Dnia Alfabetyzaji (ILD) odbywają się corocznie na całym świecie po to, aby przypomnieć opinii publicznej o znaczeniu umiejętności czytania, pisania i liczenia jako jednego z podstawowych praw człowieka i fundamentu poszanowania ludzkiej godności.

Jednakże poza tym tradycyjnym sposobem rozumienia pojęcia alfabetyzacji, dzisiaj jest ona postrzegana jako umiejętność rozumienia i interpretacji otaczającego świata, a także komunikowania się w coraz bardziej zdigitalizowanej, coraz bogatszej w informacje, a więc i coraz bardziej złożonej rzeczywistości.

Dlatego też, coroczna kampania na rzecz alfabetyzacji służy kształtowaniu wizerunku bardziej wykształconego i zrównoważonego społeczeństwa, a tegoroczna kampania ma dodatkowo na celu podkreślenie znaczenia technologii cyfrowych dla osiągnięcia Celu 4. Agendy 2030, zakładającego „niepomijanie i niepozostawianie nikogo w tyle.”

„W ten sposób Dzień staje się też okazją do ponownego przemyślenia wizji przyszłego kształtu edukacji: nauczania i uczenia się, zarówno w kontekście skutków pandemii COVID-19, jak i poza nimi. Pomimo poczynionych postępów, wyzwania w zakresie alfabetyzacji pozostają palące w sytuacji gdy umiejętność czytania, pisania i liczenia jest wciąż poza zasięgiem 773 mln ludzi na świecie” – informuje UNESCO.

Polski komitet ds. UNESCO podkreśla, że kryzys wywołany pandemią dodatkowo jeszcze pogłębił te problemy, powodując większe niż poprzednio różnice w dostępie do edukacji, a także pogłębiając rozmiary wykluczenia cyfrowego.

„Zagadnieniem, z jakim przyjdzie nam się mierzyć w najbliższym czasie, jest ocena rzeczywistego wpływu epidemii Covid-19 na programy alfabetyzacji zarówno młodych ludzi, jak i dorosłych, a także sposoby skutecznego wprowadzenia programów alfabetyzacji młodzieży i dorosłych do zarówno światowych, jak i krajowych strategii odbudowy po pandemii Covid-19” – czytamy w komunikacie. „ W tym kontekście, ograniczenie rozmiarów wykluczenia cyfrowego nabiera szczególnego znaczenia, stając się jednym z warunków nie tylko realizacji Celu 4. Agendy 2030: powszechnego dostępu do wysokiej jakości edukacji dla wszystkich, ale także odbudowy życia po pandemii i spustoszeniach, które wywołała w większości dziedzin ludzkiego funkcjonowania, nie tylko w edukacji.” – wskazano.

Międzynarodowy Dzień Alfabetyzacji proklamowany został decyzją 14. Sesji Konferencji Generalnej UNESCO w 1966 r., w wyniku postanowień Kongresu Ministrów Edukacji w Teheranie (1965) oraz przyjętych na nim postanowień na temat kierunków działań koniecznych dla rozwiązania problemu analfabetyzmu na świecie. Na Kongresie pojawiło się po raz pierwszy pojęcie analfabetyzmu funkcjonalnego.

(JK, GN)

W piątek obchodzimy światowy Dzień Książki i Praw Autorskich