13 kwietnia obchodzimy Dzień Pamięci Ofiar Zbrodni Katyńskiej. Na rozkaz Stalina łącznie zgładzono prawie 22 tysiące przedstawicieli polskich elit. Wśród rozstrzelanych znalazło się 1040 nauczycieli szkół średnich i powszechnych. W tym roku przypada 83. rocznica zbrodni katyńskiej.
13 kwietnia 1943 r. Niemcy okupujący terytoria ZSRR ogłosili informację o odkryciu w lesie pod Katyniem masowych grobów polskich oficerów. Do tego dnia los ok. 22 tys. obywateli polskich uwięzionych przez NKWD po wkroczeniu armii sowieckiej do Polski pozostawał nieznany.
13 kwietnia 1943 r. stało się jasne, że przedstawiciele elity II Rzeczypospolitej – żołnierze, policjanci, urzędnicy, profesorowie, artyści, lekarze, nauczyciele, prawnicy – zostali zamordowani. Ich śmierć wiosną 1940 r. była skutkiem decyzji podjętej 5 marca tego roku przez władze ZSRR.
– Zbrodnia katyńska to zbrodnia ludobójstwa, dlatego, że w istocie chodziło o wymordowanie polskiej elity po to, aby nas – jako naród – osłabić i wyniszczyć; zbrodnia katyńska to jedna z najtragiczniejszych kart w naszej historii – mówił w czwartek prezydent Andrzej Duda, oddając hołd Ofiarom.
– Dzisiaj z przerażeniem patrzymy na Wschód, na te wszystkie dokumenty, materiały wideo zdjęcia, które widzimy z Buczy i innych miejsc na okupowanej, zajmowanej przez Rosjan Ukrainie, gdzie – jak czasem się mówi – na sposób katyński pomordowano ludzi – powiedział.
#PAD: Zawsze będziemy pamiętać o Pomordowanych w Katyniu, także dlatego, by coś takiego więcej się nie powtórzyło. Z przerażeniem patrzymy na wschód i zdjęcia z Ukrainy, gdzie w taki sam sposób zamordowano ludzi. Te zbrodnie wołają o sprawiedliwość i osądzenie sprawców. pic.twitter.com/Bplhmnh1ip
— Kancelaria Prezydenta (@prezydentpl) April 13, 2023
Wśród zastrzelonych na rozkaz Stalina znaleźli się zawodowi oficerowie Wojska Polskiego oraz powołani pod broń rezerwiści: 107 naukowców, wykładowców polskich i europejskich uczelni, 1040 nauczycieli szkół średnich i powszechnych, ponad 700 inżynierów, ponad 900 lekarzy i farmaceutów, dyrektorów klinik i ordynatorów oddziałów szpitalnych, ponad 700 prawników – sędziów, prokuratorów i adwokatów, blisko 6 tysięcy funkcjonariuszy policji i innych służb mundurowych, kilkudziesięciu duchownych.
O tym, że w Katyniu, Starobielsku i innych miejscach kaźni zginęli także nauczyciele, oficerowie rezerwy Wojska Polskiego, Głos Nauczycielski informował 16 kwietnia 1989 r. Na liście ofiar widnieje m.in. Stanisław Machowski, sekretarz Związku.
Miejscami kaźni, oprócz lasu katyńskiego, były także Charków, Miednoje, Piatichatki, Bykownia i inne miejsca na terytorium Związku Sowieckiego.
W listopadzie 2007 r. Sejm przez aklamację podjął uchwałę, w której ustanowił 13 kwietnia Dniem Pamięci Ofiar Zbrodni Katyńskiej „w hołdzie ofiarom oraz dla uczczenia pamięci wszystkich wymordowanych przez NKWD na mocy decyzji naczelnych władz Związku Sowieckiego z 5 marca 1940 r.”
(GN)