79. rocznica wyzwolenia niemieckiego obozu koncentracyjnego Auschwitz. „Świat nie może być obojętny”

W sobotę w Oświęcimiu i Brzezince odbyły się obchody 79. rocznicy wyzwolenia niemieckiego obozu koncentracyjnego Auschwitz-Birkenau. Przewodnim motywem obchodów był człowiek, czego wizualnym symbolem były twarze ludzi więzionych w Auschwitz uwiecznione na rysunkach wykonanych w czasie istnienia obozu oraz po wojnie.

W uroczystościach wzięło udział 20 byłych więźniów. W wydarzeniu uczestniczyli także m.in. marszałek Senatu Małgorzata Kidawa-Błońska, wicemarszałek sejmu Dorota Niedziela i minister kultury Bartłomiej Sienkiewicz. Honorowy patronat nad obchodami objął prezydent Andrzej Duda.

 

Była więźniarka niemieckich obozów Halina Birenbaum zaznaczyła, że cudem przeżyła obóz, a jej życie przebiega w cieniu wojen w Izraelu. Podkreśliła, że giną w nich „synowie i córki tych nielicznie wyzwolonych z Auschwitz”.

– Wzruszona do głębi stoję tu dziś razem z Wami – w miejscu, z którego można było wyjść jako dym z komina. Uroczystość wyzwolenia odbywa się w tym roku przed barakiem numer 27, moim barakiem, gdzie spałam na górnej pryczy naprzeciw drzwi – powiedziała.

– Od mojego wyzwolenia w wieku 15 lat, do dziś obecnych 94 i pół, opowiadam i piszę, opisuję te dzieje, opowiadam w różnych krajach i w różnych językach. Doczekałam wyzwolenia i długiego życia podczas następnych wojen. Boleśnie odczuwam cierpienia i tragedie obecnych wojen, obecnych ludzi. Napad Rosji na Ukrainę. U nas napady terrorystyczne, barbarzyńskie ataki Hamasu i wojna z wszystkich stron. Padają synowie i córki tych ocalałych nielicznych z Zagłady. Już po odbudowaniu nowego życia, w nowej ojczyźnie Izrael. – podkreśliła.

– Zło nie rodzi dobra, ale dobro nie da się zwyciężyć. Świat nie da się zgładzić, nie da się zniszczyć. Musi być czujny, musi być nieobojętny. Jestem pewna, że takim właśnie będzie. Shalom – zakończyła swoje wystąpienie Halina Birenbaum.

Głos zabrał także m.in. dyrektor Muzeum Auschwitz dr Piotr M. A. Cywiński.

– Wierzyliśmy w świat bardziej sprawiedliwy, bardziej przyjazny i bardziej ludzki. W świat, którego fundamentem staną się prawa Człowieka. Wierzyliśmy w pamięć, żyjąc w czasach powojenności. Dziś widzimy jak cały nasz świat się zmienia –mówił.

– Wszyscy stoimy na ogromnym zakręcie historii. Oto dziś jedni wyzwoliciele atakują drugich. Gwałcą i mordują. A w Izraelu, w świecie ocalałym z Zagłady, pokoju nie widać nawet na horyzoncie. Rozpaliły się na skalę ogólnoświatową konflikty i wojny. Stworzony po wojnie globalny system bezpieczeństwa jest dziś jedynie swoim własnym cieniem. Europa nie potrafiła zjednoczyć swych wysiłków i ustrzec się przed powrotem antysemityzmu, rasizmu, ksenofobii – powiedział Piotr Cywiński.

– Wierząc, że powojenność nie odeszła w niepamięć, że zbudowana powojenna tożsamość niesie w pamięci tym głośniejsze ostrzeżenia, w czym trudniejszych czasach przyszło nam żyć, musimy dziś głębiej odkryć i zrozumieć, że pamięć i tożsamość są zupełnie nierozłączne. Możemy mieć trudności z przewidywaniem przyszłości. Ale jej tworzenie zaczyna się od decyzji dzisiejszych, każdego z nas – podkreślił.

Więcej wystąpień tutaj

Druga część obchodów rocznicowych miała miejsce przy Pomniku Ofiar na terenie byłego obozu Auschwitz II-Birkenau, gdzie rabini oraz duchowni różnych wyznań chrześcijańskich odmówili modlitwy, a uczestnicy ceremonii złożyli przy ruinach, upamiętniając wszystkie ofiary Auschwitz.

Wcześniej 27 stycznia Ocalali wraz z dyrekcją oraz pracownikami Miejsca Pamięci Auschwitz złożyli wieńce na dziedzińcu Bloku 11 na terenie byłego obozu Auschwitz I.

Do momentu wyzwolenia terenów obozowych przez żołnierzy Armii Czerwonej, niemieccy naziści zamordowali w Auschwitz ok. 1,1 mln osób, głównie Żydów, a także Polaków, Romów, sowieckich jeńców wojennych oraz ludzi innych narodowości.

Dziś dla świata Auschwitz jest symbolem Zagłady i okrucieństw II wojny światowej. W 2005 r. Organizacja Narodów Zjednoczonych uchwaliła dzień 27 stycznia Międzynarodowym Dniem Pamięci o Ofiarach Holokaustu.

 (GN)

Fot: Jarosław Praszkiewicz

Muzeum Auschwitz: 1 milion 670 tysięcy osób zwiedziło Miejsce Pamięci w 2023 r.

Polscy nauczyciele i uczniowie przeszli w Marszu Milczenia w b. niemieckim obozie Auschwitz