„Źródło nadziei w czasach trudnych dla człowieka” i „Jak błędna ocena sytuacji wpływa na życie człowieka?” – te dwa tematy wypracowania (do wyboru) znalazły się w arkuszu egzaminacyjnym na maturze z języka polskiego. Maturzyści wypełniali także część testową arkuszy. Polecenia dotyczyły m.in. tekstów na temat przyszłości człowieka w kosmosie oraz utworów Morsztyna, Kochanowskiego, Mickiewicza, Orwella.
Egzamin pisemny z języka polskiego na poziomie podstawowym zainaugurował w poniedziałek 5 maja br. tegoroczny maraton maturalny. Punktualnie o godz. 9 ponad 284 tys. zdających rozpoczęło wypełnienie arkuszy egzaminacyjnych. Mieli na to 240 minut (lub dłużej – 360 minut w przypadku uczniów z Ukrainy i od 270 do 360 minut w przypadku maturzystów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi).
W zdecydowanej większości maturzyści przystąpili do egzaminu w Formule 2023 (prawie 279 tys.). Centralna Komisja Egzaminacyjna opublikowała ok. godz. 14 arkusze z poniedziałkowego egzaminu wraz z kartami oceny. Są one dostępne TUTAJ
Maturzyści musieli wypełnić dwie części arkusza (omawiamy tutaj arkusze MPOP-P1-100-A-2505 i MPOP-P2-100-A-2505). Pierwsza to część testowa (można było uzyskać 25 punktów). W tej części zdający rozwiązywali dwa testy – Język polski w użyciu oraz test historycznoliteracki.
Przyszłość w kosmosie…
W pierwszym zdanie polegało na zapoznaniu się z fragmentami tekstów Carla Sagana „Błękitna kropka. Człowiek i jego przyszłość w kosmosie” oraz Marty Trepczyńskiej „Ziemia 2.0 – poszukiwania nadal trwają” z www.komputerswiat.pl. Obydwa dotyczyły – jak nietrudno zgadnąć – odkrywania kosmosu przez człowieka oraz marzeń o kolonizacji innych planet. Zdający wykonywali polecenia związane z tymi tekstami oraz musieli napisać notatkę syntetyzującą (60-90 wyrazów) na temat na temat: odkrywanie kosmosu jako potrzeba człowieka.
Od mitologii do Orwella
W części historycznoliterackiej maturzyści musieli wykazać się znajomością postaci mitologicznych (z mitologii greckiej), postaci Rycerza z „Wesela” Stanisława Wyspiańskiego, a także odpowiedzieć na pytania związane z utworami „Rozmowa Mistrza Polikarpa ze Śmiercią” oraz „Wiosna” Jana Andrzeja Morsztyna. Ale nie tylko…
Inne polecenia dotyczyły: „Pieśni 14 (Księgi wtóre)” Jana Kochanowskiego, fragmentu „Dziadów – części III” Adama Mickiewicza, „Stabat Mater” Józefa Wittlina, wiersza „Ten czas” Krzysztofa Kamila Baczyńskiego, fragmentu „Tanga” Sławomira Mrozka oraz „Starego Prometeusza” Zbigniewa Herberta.
Jedno z poleceń dotyczyło także powieści „Rok 1984” George’a Orwella. Maturzyści musieli zapoznać się z zamieszczoną w arkuszu okładką jednego z wydań tej książki, wybrać dwa elementy graficzne i wyjaśnić ich sens w kontekście problematyki utworów.
Kosmos, Morszyn, Dziady cz. III, Wesele, Orwell i "trudne czasy"
🟢Źródło nadziei w czasach trudnych dla człowieka
🟢Jak błędna ocena sytuacji wpływa na życie człowieka?
To tematy wypracowania. Znamy też pytania z części testowej. @CKE_PL opublikowała arkusze#Matura #jezykpolski https://t.co/gyPxibGbkA— Głos Nauczycielski (@GNauczycielski) May 5, 2025
Na trudne czasy
Pojawienie się dystopii Orwella na maturze z polskiego to niejedyne nawiązanie do aktualnych debat i sporów. Tematy wypracowań (część druga arkusza), spośród których należało wybrać jeden, także korespondują z aktualną sytuacją na świecie (a przynajmniej takie wywołują skojarzenia, ponieważ mają także uniwersalny wymiar). Otóż tematy te brzmiały:
>> „Źródło nadziei w czasach trudnych dla człowieka”
>> „Jak błędna ocena sytuacji wpływa na życie człowieka?”
Polecenie było następujące:
>> W wypracowaniu rozważ problem podany w temacie. Przedstaw również swoje zdanie i je uzasadnij.
>> W rozważaniach przedstaw argumenty, odwołując się do utworów literackich oraz do wybranych kontekstów (np. historycznoliterackiego, literackiego, biograficznego, kulturowego, mitologicznego, biblijnego, religijnego, historycznego, filozoficznego, egzystencjalnego, politycznego, społecznego).
>> Jednym z utworów literackich musi być lektura obowiązkowa, wybrana spośród lektur wymienionych na stronach 3 i 4 tego arkusza egzaminacyjnego (zamieszczono listę lektur obowiązkowych zgodną z „uszczuploną” podstawą programową z 2024 r.)
W pracy (objętość co najmniej 300 wyrazów) należało odwołać się do:
>> innego utworu literackiego – może to być również utwór poetycki
>>> wybranych kontekstów.
Za wypracowanie można uzyskać 35 punktów.
Omawiane wyżej arkusze dostępne są TUTAJ:
Na naszej stronie opublikowaliśmy arkusze #matura2025 z języka polskiego na poziomie podstawowym: https://t.co/OYQ8jbWqEw
— CKE (@CKE_PL) May 5, 2025
We wtorek – matematyka
We wtorek 6 maja o godz. 9 maturzyści przystąpią do egzaminu pisemnego z matematyki (poziom podstawowy – pp). Tego samego dnia po południu odbędą się egzaminy na poziomie rozszerzonym z języka kaszubskiego, języka łemkowskiego oraz języka łacińskiego i kultury antycznej (godz. 14).
Środa 7 maja to dzień egzaminu z języka obcego nowożytnego (pp). Najwięcej maturzystów wybrało obowiązkowy angielski, ale pozostali będą zdawać: francuski, hiszpański, niemiecki, rosyjski lub włoski (godz. 9). Po południu przyjdzie czas na egzamin z matematyki (pp) dla absolwentów szkół lub oddziałów dwujęzycznych (godz. 14) oraz na geografię w języku obcym (pr) dla absolwentów szkół lub oddziałów dwujęzycznych (godz. 15.35).
W czwartek 8 maja zaplanowano egzaminy z języka angielskiego na poziomie rozszerzonym i poziomie dwujęzycznym oraz z historii muzyki (pr). W piątek 9 maja odbędą się egzaminy z biologii i filozofii (obydwa na poziomie rozszerzonym).
Pełny harmonogram egzaminów maturalnych jest dostępny TUTAJ:
(DK, GN)
Fot. Dreamstime