Coraz więcej placówek w Polsce tworzy sieć Szkół w Chmurze Microsoft. Szkoły te są rozsiane po całym kraju, stanowią system centrów kompetencyjnych w regionach, promieniują kompetencjami oraz innowacyjnym podejściem do zastosowania TIK w edukacji. Dyrektorom – praktykom zadaliśmy pytanie jak się zmieniła ich praca od kiedy zaczęli pracować w chmurze, co taka praca daje nauczycielom i uczniom, z jakich rozwiązań korzystają?
Każdy wie gdzie poszukiwać informacji
Dorota Suchacz, dyrektor II Liceum Ogólnokształcącego im. dr. W. Pniewskiego w Gdańsku:
– Nasza szkoła obchodzi jubileusz 75-lecia i jak na tak dystyngowaną damę przystało może sobie pozwolić na „bujanie w obłokach” i korzystanie z dobrodziejstw chmury. Wszystko, co dzieje się w szkole odbywa się w chmurze dzięki Gdańskiej Platformie Edukacyjnej oraz Microsoft Office 365. Każdy nauczyciel i uczeń ma możliwość wykorzystania dostępu do MSO 365 na pięciu komputerach, laptopach i urządzeniach mobilnych:
Uczniowie mają bezpośredni dostęp do informacji na temat swoich postępów w nauce w dzienniku elektronicznym, wykorzystują dostęp do aplikacji typowo szkolnych, np. Power Point czy Excel, ale też komunikują się przy wykorzystaniu Teams, mają dostęp do materiałów, które wykorzystują np. w ramach lekcji odwróconej w zasobach OneDrive’a. Pracujemy nad tym, aby zwiększyć wykorzystanie aplikacji Sway do szkolnego newslettera, gdzie będą się pojawiały bieżące informacje Samorządu Uczniowskiego. Skype – wykorzystywany jest w trakcie realizacji projektów eTwinning i Erasmus+ do komunikacji z krajami partnerskimi.
Nauczyciele – podobnie jak uczniowie – korzystają z dostępu do biurowych aplikacji, w tym z możliwości edytowania dokumentów online, wspólnego dokonywania korekty planów czy sprawozdań bez konieczności umawiania spotkań – każdy może działać w czasie, który jest dla niego odpowiedni. Do współpracy w ramach zespołów przedmiotowych wykorzystujemy aplikację Teams, która pozwala nam na bezpieczną wymianę informacji, dokumentów oraz bezpośrednie chaty między poszczególnymi osobami, grupami, zespołami przedmiotowymi czy wszystkimi członkami rady pedagogicznej.
Do komunikacji wykorzystujemy Outlook, gdzie dzięki utworzonej grupie współpracy, wszystkie wiadomości mailowe trafiają do jednego miejsca i każdy ma do nich dostęp. Oczywiście wszystkie szkolne dokumenty znajdują się w aplikacji SharePoint, gdzie mogą być edytowane i korygowane przez wszystkich nauczycieli. Do uzyskiwania informacji stosujemy aplikację Forms – zarówno nauczyciele, jak i dyrekcja szkoły uzyskuje informacje w prosty sposób, a zestawienie wyników uzyskujemy jednym kliknięciem. Poza tym wykorzystujemy aplikację OneNote, której możliwości są zaskakujące – jak np. wykorzystanie sztucznej inteligencji do zapisu matematycznego i bezpośrednie wykorzystanie do tworzenia testów w aplikacji Forms.
Również z punktu widzenia dyrekcji zarządzanie zespołem jest o wiele bardziej efektywne dzięki wykorzystaniu narzędzi pozwalających na przekazywanie informacji, organizowanie pracy, przydział ról w zespole, zarządzanie czasem i wymianę danych. Bezcenne jest bezpieczeństwo danych, jakie zapewnia fakt, iż Gdańska Platforma Edukacyjna jest nadzorowana przez organ prowadzący (miasto Gdańsk).
Aplikację Forms wykorzystuję na przykład do diagnozy i badania potrzeb doskonalenia i dokształcania zawodowego moich nauczycieli; jest to też narzędzie jakie wykorzystuję przy ewaluacji wewnętrznej – w ten sposób gromadzimy dane i informacje od uczniów, rodziców i nauczycieli – a wszystko mamy od razu gotowe w tabeli Excel, gdzie dalej analiza informacji jest bardzo „user friendly”.
Teams jest natomiast miejscem komunikacji z radą pedagogiczną oraz w zespołach przedmiotowych; umożliwia wymiana dokumentacji.
Osoby z zewnątrz mogą się skontaktować z danym kanałem poprzez email, nawet jak nie mają konta w Teamsach – to się sprawdza w komunikacji z urzędnikami i przedstawicielami różnych instytucji; w razie potrzeby korzystam z funkcji „nie przeszkadzaj” – zwłaszcza, kiedy mam pilne zadanie i nie mogę się rozpraszać;
OneNote to mój organizer, który pozwala pilnować spraw bieżących, ale też tych zaplanowanych w czasie. Wykorzystuję OneNote do opisu zadań bieżących, do podziału ról przy wykonywaniu poszczególnych zadań, do analizowania sytuacji bieżącej i co najważniejsze mogę dzielić się swoimi spostrzeżeniami z kadrą kierowniczą, co zapewnia spójność naszych działań; ponadto dzięki temu, że aplikacja OneNote działa świetnie na moim telefonie – mam cały czas dostęp do tego, co się zmienia, bo całość jest oczywiście w chmurze. OneNote jest też dla mnie jak archiwum – wszystko, co pojawi się po drodze w mojej pracy jest uszeregowane alfabetycznie na kolejnych stronach i bez trudu mogę odnaleźć np. literaturę, ciekawe dane, linki do prezentacji itp. Prywatnie stanowi fantastyczną książkę kucharską, którą współtworzę z moją córką. Udostępniam też dane koleżankom i kolegom dyrektorom gdańskich szkół, dla których prowadzę szkolenia, gdzie zamieszczam materiały z naszych spotkań.
Jak zmieniła się nasza praca? Jest bardziej uporządkowana, każdy wie gdzie poszukiwać informacji, jest jedno miejsce „składowania” ważnych dokumentów. Przystępujemy do pilotażowego projektu doskonalenia nauczycieli gdańskich szkół we współpracy z trenerami MSO 365, dzięki któremu będziemy mieli możliwość poznać tajniki aplikacji i kaskadowo przekazywać wiedzę kolejnym zespołom nauczycielskim.
Wykorzystanie aplikacji jest jednym z aspektów wdrażania kompetencji XXI wieku u naszych uczniów. Nauczyciele czują się wzmocnieni w swoich rolach edukacyjnych liderów, indywidualizują pracę z uczniem korzystając z dobrodziejstw i nowinek technologicznych, mają możliwość modelowania kulturalnego i zgodnego z prawem używania zasobów globalnej sieci, a swoim wzorcem osobowym kształtują zachowanie i postawy uczniów.
Efektywny sposób komunikowania, nauczania i uczenia się
Mariola Kosztołowicz, wicedyrektor Zespołu Placówek Oświatowych w Morawicy w województwie świętokrzyskim:
– Nasza szkoła „przygodę z chmurą”, opartą na Office 365, rozpoczęła w 2017 roku. Wtedy to otrzymaliśmy tytuł Szkoły w Chmurze Microsoftu, który przyznawany jest placówkom, wykorzystującym w sposób innowacyjny technologie Microsoftu. Obecnie korzystamy z wielu rozwiązań, umożliwiających nam efektywniejszy i skuteczniejszy sposób komunikowania, nauczania i uczenia się, doskonalenia umiejętności współpracy na płaszczyznach uczeń-uczeń, uczeń-nauczyciel i nauczyciel-nauczyciel, oraz rozwijania kompetencji cyfrowych uczniów i nauczycieli, tak potrzebnych we współczesnym świecie.
W celu udoskonalenia przepływu informacji między dyrekcją szkoły a nauczycielami, korzystając z SharePointa, stworzyliśmy przestrzeń nazwaną Wirtualnym Pokojem Nauczycielskim. W tym miejscu gromadzimy bibliotekę dokumentów, do której wszyscy nauczyciele mają łatwy dostęp – z dowolnego miejsca, w dowolnym czasie i z dowolnego urządzenia. Jest to jednocześnie przestrzeń wspólnego wypracowywania dokumentacji szkolnej, takiej przykładowo jak: roczne plany pracy, program wychowawczo – profilaktyczny, plan wewnątrzszkolnego doskonalenia nauczycieli. Z kolei wykorzystanie aplikacji Forms w znacznym stopniu usprawniło i skróciło czas prowadzenia wszelkich badań ankietowych wśród uczniów i nauczycieli, a w szczególności prowadzenie ewaluacji wewnątrzszkolnej. Nauczyciele, skupieni w zespołach przedmiotowych, wykorzystują aplikację Teams do wzajemnej współpracy i wymiany doświadczeń. Każdy nauczyciel ma możliwość korzystania z wirtualnego dysku OneDrive, w którym może gromadzić materiały do swoich zajęć lub wykorzystywać go do celów prywatnych.
Do szkolnej chmury mają dostęp również uczniowie, co uatrakcyjniło pracę na lekcji i poza nią. Część nauczycieli skorzystała z możliwości pracy dydaktycznej w Teamsach. Uczniowie mogą prowadzić wirtualne notesy zajęć, do których dostęp ma także nauczyciel, mogą poprzez aplikację Zadania wysyłać nauczycielom swoje prace, mają możliwość współpracowania ze sobą przy realizacji projektu, tworzyć w Sway’u prezentacje online lub witryny internetowe. Ponadto uczniowie mogą przedstawiać swoje pomysły w formie krótkich filmików za pomocą aplikacji Flipgrid. Możliwości w tym zakresie jest dużo. Ponadto, zarówno nauczyciele jak i uczniowie, mają dostęp do Worda, PowerPointa, Excela.
Ciekawym rozwiązaniem, wdrożonym w naszej szkole przez jedną z nauczycielek języka angielskiego, są wirtualne wycieczki terenowe i lekcje Skype, dzięki którym uczniowie doskonalą umiejętność praktycznego wykorzystania języka obcego. Przykładowo, w tym roku szkolnym uczniowie odbyli wirtualną wycieczkę do Fort Fisher Aquarium w Północnej Karolinie w USA, podczas której jeden z pracowników akwarium opowiadał im o zwyczajach aligatorów. Innym razem odbyli wirtualny spacer z dinozaurami, który prowadził pracownik Parku Jurajskiego w Indiach. Odbyło się kilka lekcji ze Skypem, które prowadziła prelegentka z Nowego Jorku, pani Arlene Trant. Lekcje te dotyczyły sposobów obchodzenia świąt Bożego Narodzenia w różnych częściach świata, ciekawych zwyczajów i świąt amerykańskich, czy edukacji globalnej „Jeden świat – jedna rodzina”.
Chmura, oprócz powyżej wspomnianego wachlarza perspektyw, umożliwia również łatwe nawiązywanie współpracy i współdziałanie z innymi szkołami. W ramach współpracy ze szkołą z Węgier uczniowie, za pomocą Skypa, wspólnie śpiewają ludowe piosenki polskie i węgierskie oraz prezentują ich instrumentalne wersje. Z uczniami szkoły Shell Creek Elementary ze Stanów Zjednoczonych wspólnie śpiewają kolędy, przesyłają sobie życzenia, udostępniają nagrania z wykonywanych przez siebie ulubionych kolęd.
W listopadzie wzięliśmy udział w akcji Microsoft Global Learning Connection. Uczniowie wirtualnie spotkali się z panią Agatą Kapica, manager Microsoft Polska, która opowiadała im o nowościach w Microsoft. Kolejnym planowanym krokiem wspomnianej nauczycielki będzie prowadzenie lekcji typu Mystery Skype.
Ponadto w bieżącym roku szkolnym planuję rozszerzenie wykorzystania chmury o wprowadzenie do nauczania informatyki programowania z Minecraftem: Education Edition.
(Not: JK)
***
Więcej na temat Szkół w Chmurze Microsoft można przeczytać tutaj:
https://education.microsoft.com/courses-and-resources/resources/szkola-w-chmurze-microsoft
oraz tutaj:
http://www.tikwedukacji.pl/advertorial/
A tutaj trochę o Szkołach w Chmurze na przykładzie Rzeszowa:
https://customers.microsoft.com/en-us/story/753634-rzeszow-education-office365-poland-pl