„Powstrzymanie edukacyjnej katastrofy, która nam zagraża, wymaga zjednoczenia ludzi dobrej woli – zjednoczenia na rzecz dobrej szkoły” –piszą w specjalnej odezwie wydanej w imieniu członków byłego kierownictwa Związku Nauczycielstwa Polskiego dr Bolesław Grześ, Zbigniew Cierpka i Ryszard Łepik. I dalej: „Ratujmy edukację – mamy siłę, by tego dokonać – jako wyborcy. Apelujemy o udział w wyborach – najpierw parlamentarnych, a później także prezydenckich i samorządowych. Zróbmy co w naszej mocy, aby kartką wyborczą odsunąć tych, którzy niszczą edukację”. Pełny tekst odezwy publikujemy poniżej.
1.Bijemy na alarm. Edukacja w Polsce przeżywa ostry kryzys na wszystkich poziomach – od przedszkola po uniwersytety. To najostrzejszy kryzys od wielu dekad. Szkoła jest na skraju przepaści, u progu katastrofy.
Przyczyną tej sytuacji jest skrajnie dyletancka, nieodpowiedzialna i szkodliwa polityka edukacyjna obecnych władz naszego kraju.
2.Najbardziej jaskrawo widoczne przejawy kryzysu w edukacji to m.in.:
>> złe finansowanie i zbyt niskie wydatki państwa na najważniejszą dziedzinę życia społecznego;
>> coraz większe braki kadrowe spowodowane niskimi pensjami w oświacie;
>> destabilizacja systemu oraz chaos spowodowane nieprzemyślanymi zmianami
i pseudoreformami realizowanymi na podstawie pobudek politycznych.
3.Katastrofalna jest sytuacja nauczycieli.
Praca w zawodzie nauczyciela nie zapewnia obecnie stabilności z powodu dramatycznie niskich wynagrodzeń. Wzorem dla decydentów powinny być kraje, w których godne wynagrodzenia nauczycieli zapewniają tej grupie zawodowej wysoką pozycję w społeczeństwie. Niestety, obecnemu rządowi najwyraźniej nie zależy na prestiżu nauczycieli. Ponadto wytworzony przez propagandę rządową obraz nauczyciela jest powodem ataków na nauczycieli zarówno ze strony polityków, jak i anonimowych internautów, a także części rodziców uczniów.
4.Pseudoreformy realizowane przez rządzących (szczególnie tzw. reforma z 2017 r.) doprowadziły m.in. do totalnej destabilizacji kadrowej w oświacie, do zmarnowania dorobku szkół i do chaosu organizacyjnego, z którym nadal – mimo upływu lat – zmagają się szkoły, nauczyciele i uczniowie (tzw. kumulacja roczników i inne problemy).
Konsekwencją pseudoreform jest również wprowadzenie podstaw programowych, które są przeładowane treściami, niespójne oraz sprzeczne z duchem nowoczesnej szkoły, która powinna kształcić zgodnie z wymaganiami XXI w. i uczyć kompetencji niezbędnych we współczesnym świecie. Dlatego jednym z najpilniejszych zadań, prócz zmian w wynagrodzeniach, jest modyfikacja podstawy programowej, a w konsekwencji także zmiana siatki godzin poszczególnych przedmiotów.
5.Zabieramy głos w sprawie polskiej szkoły, ponieważ nie możemy milczeć i bezczynnie patrzeć, jak niszczony i marnowany jest dorobek pokoleń nauczycieli i całego społeczeństwa. Jesteśmy nauczycielami, wiele lat życia poświęciliśmy polskiej szkole. Reprezentujemy generację nauczycieli, którzy budowali polską szkołę przez kilkadziesiąt lat, a część z nas uczestniczyła również w tworzeniu nowej polskiej szkoły w dobie zmian ustrojowych po 1989 r.
6.W przeszłości pełniliśmy różne funkcje w Związku Nauczycielstwa Polskiego oraz w ruchu związkowym.
I chociaż należymy do starszego pokolenia nauczycieli, to sprawy edukacji i oświaty są nadal w naszych sercach, ponieważ nauczycielem jest się przez całe życie. Kiedyś wierzyliśmy, że następne generacje, nasze wnuki, będą mieć zapewnioną edukację na najwyższym poziomie. Dziś ze smutkiem patrzymy na to, jak rujnowany jest także dorobek naszych pokoleń.
Niszczony jest autorytet nauczycieli, rządowa propaganda nie ustaje w wysiłkach, by nastawiać rodziców uczniów i opinię publiczną przeciwko nauczycielom. Odchodzi się od tego, co było dużym osiągnięciem zmian po 1989 r. – autonomii szkoły oraz samorządności. Słyszmy zapowiedzi likwidacji „nauczycielskiej konstytucji” – Karty Nauczyciela. Najwyższe oburzenie budzi i potępienia wymaga postawa Ministra Edukacji i Nauki, który w sposób niezwykle brutalny w swoich wypowiedziach atakował polskich nauczycieli, Związek Nauczycielstwa Polskiego, ludzi nauki.
7.Powstrzymanie edukacyjnej katastrofy, która nam zagraża, wymaga zjednoczenia ludzi dobrej woli – zjednoczenia na rzecz dobrej szkoły. Z dużym uznaniem obserwujemy odwagę nauczycieli, którzy wyrażają sprzeciw wobec złej polityki, wobec złych zmian w edukacji. Popieramy młodych nauczycieli, którzy chcą pracować w naszym zawodzie i trwają w szkole, pomimo skrajnie trudnych warunków. Ale musi być nas więcej. Tych, którzy powstrzymają rujnowanie edukacji. Potrzebna jest najszersza mobilizacja, mobilizacja wszystkich pokoleń, mobilizacja sił demokratycznych w obronie edukacji.
8.Ratujmy edukację – mamy siłę, by tego dokonać – jako wyborcy. Apelujemy o udział w wyborach – najpierw parlamentarnych, a później także prezydenckich i samorządowych. Zróbmy co w naszej mocy, aby kartką wyborczą odsunąć tych, którzy niszczą edukację. Przekonajmy do udziału w wyborach i głosowania na siły demokratyczne naszych bliskich, znajomych, sąsiadów. Tego wymaga przyszłość edukacji, przyszłość kraju, przyszłość nas wszystkich.
W imieniu członków byłego kierownictwa Związku Nauczycielstwa Polskiego
Dr Bolesław Grześ
Zbigniew Cierpka
Ryszard Łepik
Warszawa, 7 września 2023 r.