Uczestnicy małopolskiej debaty „Czy edukacja naprawdę jest najważniejsza?” zaapelowali o podjęcie ogólnopolskiej dyskusji o stanie edukacji. „Należy radykalnie zwiększyć wynagrodzenia pracowników oświatowych. Uprościć system wynagradzania i odciążyć jednostki samorządu poprzez wzięcie przez państwo polskie odpowiedzialności za wynagrodzenia nauczycieli” – czytamy w przyjętej w Krakowie Deklaracji Małopolskiej. Pełną treść dokumentu zamieszczamy poniżej.
Deklaracja Małopolska przyjęta w Krakowie 24 kwietnia br.
My, uczestnicy debaty „Czy edukacja naprawdę jest najważniejsza?” zgromadzeni w Sali Obrad Rady Miasta Krakowa w dniu 24 kwietnia 2023 r. apelujemy do środowisk edukacyjnych, polityków i samorządowców, przedstawicieli organizacji edukacyjnych, rodziców oraz wszystkich ludzi, którym zależy na oświacie – o podjęcie ogólnopolskiej dyskusji o stanie edukacji.
Dostrzegamy zagrożenia, które wpłyną na obniżenie jakości kształcenia przede wszystkim w systemie edukacji publicznej. To:
>> zbyt niska subwencja rządowa,
>> niskie zarobki nauczycieli,
>> mała liczba młodych nauczycieli podejmujących pracę w zawodzie,
>> przeładowana podstawa programowa,
>> brak pomysłu na nowy model nauczania.
Te i inne zagrożenia powodują, że już dzisiaj trzeba podjąć pilne działania, które zapobiegną nadciągającemu kryzysowi.
Naszym zdaniem należy zwiększyć w trybie natychmiastowym wysokość subwencji oświatowej i powiązać na stałe z Produktem Krajowym Brutto. Obecnie wysokość subwencji to 1,99 proc. PKB, trzeba dążyć do tego, aby osiągnąć wskaźnik 3 proc. PKB w czasie jednej kadencji Sejmu.
Polscy nauczyciele są jednymi z najgorzej opłacanych w Unii Europejskiej. Dotyczy to zarówno początkujących pedagogów, jak również tych najbardziej doświadczonych. Jednocześnie polska edukacja w międzynarodowych badaniach i rankingach jest zaliczana do grona najlepszych w świecie.
Tego „cudu edukacyjnego” nie da się kontynuować w obecnych warunkach. Należy radykalnie zwiększyć wynagrodzenia pracowników oświatowych. Uprościć system wynagradzania i odciążyć jednostki samorządu poprzez wzięcie przez państwo polskie odpowiedzialności za wynagrodzenia nauczycieli (poprzez system dotacji lub inny model finansowania gwarantowany przez Rząd RP).
Aby zagwarantować stabilny system płac w szkołach, trzeba sięgnąć po rozwiązania już przygotowane i powiązać poziom wynagrodzeń nauczycieli z przeciętnym wynagrodzeniem w gospodarce narodowej. Stosowny obywatelski projekt ustawy znajduje się przecież w Sejmie.
Podnosimy tylko kilka istotnych spraw, mając pełną świadomość, że katalog zagadnień dotyczących oświaty jest o wiele szerszy. Mamy nadzieję, że nasze spotkanie będzie pierwszym z wielu, jakie powinny się odbyć w całej Polsce. Zachęcamy do dyskusji!
Naszym zdaniem lokalne dyskusje o oświacie powinny zostać podsumowane w trakcie Ogólnopolskiego Okrągłego Stołu Edukacyjnego, który wytyczy strategię rozwoju polskiej edukacji na najbliższe lata.
Kraków, 24 kwietnia 2023 r.
***
Relacja z debaty w Krakowie – w GN nr 19 z 10 maja br. Polecamy!
Fot. ZNP Tarnów