„Od wybuchu pandemii dokonano wielu przełomowych odkryć, w tym opracowania szczepionki przeciw COVID-19. Jednak aby opanować pandemię musimy pilnie odrobić lekcje z dotychczasowych doświadczeń. Dotyczą one tego, czego dowiedzieliśmy się o państwie i jego instytucjach, ale także i o nas samych – czytamy w najnowszym stanowisku Zespołu ds. COVID-19 przy Polskiej Akademii Nauk. Jedną z lekcji eksperci poświęcili nauce i edukacji.
„Już teraz można z nich wyciągnąć dwa podstawowe wnioski. Po pierwsze, potrzebne są silne instytucje ochrony zdrowia, niezależne zasoby gromadzenia i analizowania danych o zagrożeniach epidemicznych oraz inwestycje w naukę i edukację. Po drugie, wzmacniajmy solidarne społeczeństwo oparte na bezpieczeństwie” – podkreślają naukowcy, którzy w sumie wymieniają 8 lekcji.
Wśród lekcji PAN znalazły się: inwestycje w nowoczesny system ochrony zdrowia, budowanie profesjonalnych i niezależnych instytucji eksperckich w obszarze zdrowia publicznego, zapewnienie ekspertom dostępu do danych, inwestycje w naukę i edukację, budowanie zaufania, współpraca, „bo dobro wspólne opłaca się każdemu”. Eksperci radzą też byśmy nauczyli się żyć w pandemii i dokonywali wyborów politycznych myśląc długoterminowo.
„Pandemia unaoczniła, jak ważna jest nauka i decyzje podejmowane na podstawie wyników badań naukowych. Dlatego badania, a szczególnie te z zakresu zdrowia publicznego, powinny być traktowane priorytetowo i odpowiednio finansowane. Konieczne jest także podjęcie działań na rzecz budowania zaufania do nauki, na przykład poprzez jasne komunikowanie społeczeństwu wniosków płynących z badań. Trzeba także przygotować opinię publiczną na to, że wiedza naukowa stale ewoluuje, a dyskusje i spory w ramach nauki to rzeczy normalne i korzystne. Dzięki nim zbliżamy się do prawdy” – czytamy w lekcji poświęconej nauce i edukacji.
„Pandemia uświadomiła nam, jak ważna w prawidłowym rozwoju człowieka i społeczeństwa jest edukacja. Psychologiczne i edukacyjne straty u dzieci i młodzieży wywołane długotrwałym zamknięciem szkół mogą być bardzo poważne oraz trwać znacznie dłużej niż sama pandemia. Z dużym prawdopodobieństwem będą miały wpływ na kondycję psychiczną i kompetencje społeczeństwa w przyszłości. Eksperci zgadzają się, że zamykanie szkół powinno być ostatnim z działań, po wdrożeniu innych restrykcji” – wskazano.
Według naukowców z PAN pandemia pokazała także, że słabością polskiej szkoły są przeładowane programy, sztywność systemu kształcenia i nastawienie na przekazywanie informacji.
„Polski system edukacji nie radzi sobie z pandemią, a dzieci doświadczają znaczących strat edukacyjnych. Edukacja to fundament nowoczesnej gospodarki opartej na wiedzy” – ocenili naukowcy.
Pełne stanowisko zespołu ds. COVID-19 przy PAN znajduje się tutaj.
(JK, GN)
Eksperci PAN o negatywnych skutkach pandemii COVID-19 dla zdrowia psychicznego dzieci i młodzieży
Zespół ds COVID-19 przy PAN: “Szczepienie jest jedynym racjonalnym wyborem”