Akcja filmu toczy się w czasie II wojny światowej. Ale nie jest to typowa wojenna opowieść o bohaterstwie i martyrologii, jakich wiele na małym i dużym ekranie. Tytułowy Filip pracuje jako kelner i ukrywa swoją prawdziwą tożsamość, by przeżyć. Jego rodzina zginęła w getcie, lecz on sam udając Francuza pracuje w ekskluzywnym hotelu we Frankfurcie i obsługuje Niemców. Historia Filipa może być pretekstem do rozmowy z uczniami m.in. o postawach i wartościach, wyborach moralnych, o tym kto jest bohaterem, a kto antybohaterem.
Film na podstawie „Filipa” Leopolda Tyrmanda (powieści z wątkami autobiograficznymi) posiada wiele walorów edukacyjnych. Recenzenci zwracają uwagę nie tylko na mistrzowskie przeniesienie na ekran fabuły Tyrmanda, lecz również na warstwę historyczną tej produkcji, autentyzm w przedstawieniu realiów epoki.
„Zachęcamy do organizacji seansów grupowych w szkołach ponadpodstawowych oraz w VIII klasach szkoły podstawowej. Polecamy scenariusze zajęć do wykorzystania na lekcjach: języka polskiego; historii; WOS-u; etyki; HiT-u; na godzinie wychowawczej” – poleca TVP S.A. (producent filmu).
Na stronie edukacyjnej producenta znajdziemy dwa scenariusze lekcji oraz dwa krótkie filmy edukacyjne z komentarzami ekspertów, edukatorów, nauczycieli, które można potraktować jako wprowadzenie do filmu „Filip”.
„Filmowy Filip nie jest postacią nieskazitelną moralnie, do czego przyzwyczaiło nas większość filmów (przede wszystkim polskich) o ofiarach wojny. W >>Filipie<< trudno odnaleźć ślady polskiej martyrologii. Dostrzeżemy tu postać silną, odnajdującą się w trudnej sytuacji, a nawet – wykorzystującą swe położenie i profesję. Wielokrotnie też trudno nam, widzom, odnaleźć w Filipie ofiarę, szczególnie w momentach, w których jawnie dokonuje przemocy (np.: w postaci świadomego znieważania niemieckich kobiet, a przede wszystkim
– w ostatniej scenie, w której >>na ślepo<< strzela do tańczących Niemek i Niemców). Czy można zatem usprawiedliwić jego wątpliwie moralnie decyzje? W tej części zajęć spróbujemy odpowiedzieć na to pytanie” – czytamy w scenariuszu lekcji „Moja hierarchia wartości”, którego autorka jest dr Joanna Zabłocka-Skorek – filmoznawczyni, edukatorka, trenerka, prezeska Fundacji Rozwoju Kompetencji Medialnych i Społecznych „KinoSzkoła”.
Ten scenariusz został przygotowany z myślą o uczniach szkoły ponadpodstawowej (godzina wychowawcza, etyka, wiedza o społeczeństwie, historia i teraźniejszość) oraz klasy VIII szkoły podstawowej.
„Mistrzostwo filmu >>Filip<< kryje się właśnie w tym, że pod płaszczykiem cwaniaka, cynika, casanowy, antybohatera kryje się wrażliwy, młody człowiek, który próbuje sobie poradzić z traumą. Wszystkie jego czyny i wybory związane są w okolicznościami, wobec których postawił go los (pochodzenie, czas historyczny). Czy fakt, że udaje Francuza, pracując w ekskluzywnym hotelu i obsługując Niemców i Niemki sprawia, że nie można go nazwać bohaterem jak tych, którzy walczą na froncie? Czyż nie znalazł sobie swojego własnego sposoby na walkę z wrogiem?” – to kolejna z poruszonych w scenariuszu kwestii.
>> SCENARIUSZ jest dostępny TUTAJ.
Drugi scenariusz „Wojenny eskapizm – próba ucieczki przed okrucieństwem wojny” opracowała dr Ewa M. Walewska – edukatorka Interdyscyplinarnego Programu Edukacji Medialnej i Społecznej „KinoSzkoła”. Grupa wiekowa: szkoły ponadpodstawowe.
>> SCENARIUSZ jest dostępny TUTAJ.
Reżyserem filmu jest Michał Kwieciński (twórca m.in. „Biała sukienka” i „Jutro idziemy do kina”), który współtworzył także scenariusz (razem z Michałem Matejkiewiczem). W rolę Filipa wcielił się Eryk Kulm junior, którego pamiętamy m.in. z adaptacji „Kamieni na szaniec” (jako Jana Rodowicza „Anodę”).
W filmie zobaczymy także m.in. Roberta Więckiewicza czy austriacką piosenkarkę Zoë Straub. Autorem muzyki jest Robert Koch (Robot Koch), niemiecki twórca muzyki elektronicznej mieszkający w Los Angeles.
„Filip” został nagrodzony Srebrnymi Lwami na Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni (2022).
(DK, GN)
***
„Filip”, reż. Michał Kwieciński, Polska 2022, 125 min. produkcja TVP S.A., na ekranach kin od 3 marca br.
>> Głos Nauczycielski jest jednym z patronów medialnych filmu „Filip”
Fot. Materiały prasowe
Więcej na temat filmu: