Dr Bolesław Grześ (1932-2025) był nauczycielem i wychowawcą, historykiem i badaczem okupacyjnych losów polskich nauczycieli, autorem ok. 150 publikacji naukowych. W działalności związkowej przeszedł wszystkie szczeble od przewodniczącego zakładowej organizacji związkowej aż do funkcji prezesa ZG Związku Nauczycielstwa Polskiego. Bolesław Grześ zmarł w wieku 93 lat.
Bolesław Grześ urodził się 6 stycznia 1932 r. we Wrzeszczynie. Był absolwentem Państwowego Liceum Pedagogicznego w Rogoźnie – jednej ze słynnych i cieszących się wysoką renomą szkół kształcących nauczycieli (kontynuujących najlepsze tradycje przedwojennych seminariów i liceów pedagogicznych). Był przedstawicielem pokolenia nauczycieli, którzy odbudowywali i tworzyli polską oświatę w okresie powojennym.
Przyjaciele i współpracownicy zawsze podkreślali, że chociaż pełnił różne funkcje i pracował na wielu stanowiskach, to był przede wszystkim nauczycielem, wiernym etosowi tego zawodu. Spełniał się w zawodzie zarówno jako nauczyciel w Zasadniczej Szkole Zawodowej we Wrześni (lata 60.), jak i wtedy, kiedy uczył w znanym warszawskim Liceum im. Batorego czy też jako dyrektor polskiej szkoły przy Ambasadzie w Algierze (lata 80.).
Po maturze w 1951 r. otrzymał nakaz pracy na stanowisku kierownika Internatu Publicznej Średniej Szkoły Dokształcającej i Zasadniczej Szkoły Zawodowej w Słubicach. Po zasadniczej służbie wojskowej (1952-1955) był wychowawcą w Internacie Technikum Mechanicznego i ZSZ we Wrześni, a następnie nauczycielem w ZSZ we Wrześni. Pracując w szkole ukończył Zaoczne Studium Nauczycielskie w Poznaniu (1961 r.), a po uzyskaniu magisterium na Wydziale Filozoficzno-Historycznym UAM (1966 r.) obronił doktorat z historii (1971 r.) Temat pracy to „Stosunek ludności niemieckiej Poznańskiego do germanizacyjnej polityki rządu pruskiego w latach 1893-1906”.
Mniej więcej rok później XI Krajowy Zjazd Delegatów Związku Nauczycielstwa Polskiego wybrał dr. Grzesia – ówczesnego prezesa Okręgu ZNP w Poznaniu – na prezesa Zarządu Głównego całej organizacji. Odbywało się to w ciekawych okolicznościach, ponieważ wcześniej w związkowych wyborach przepadli trzej inni kandydaci (w tym dwaj kuratorzy oświaty). Kolejny zjazd potwierdził mandat prezesa ZG ZNP. Natomiast w gorącym politycznie okresie, w 1980 r., na XIII/XXXI KZD Bolesław Grześ odmówił kandydowania na kolejną kadencję, uznając, że nadszedł czas na zmiany w ruchu związkowym.
– W okresie jego kadencji w ZNP następuje okres dużego rozwoju wczasów, lecznictwa, klubów nauczyciela, chórów, sportu i turystyki – wspominał Zbigniew Cierpka, sekretarz ZG ZNP w latach 1984-1986, w laudacji wygłoszonej trzy lata temu, podczas Jubileuszu 90. urodzin Bolesława Grzesia.
Działalność związkową Bolesław Grześ rozpoczął w latach 50. XX w., jako przewodniczący zakładowej organizacji związkowej w pierwszym miejscu pracy w Słubicach nad Odrą. W kolejnych latach był m.in. prezesem Oddziału Powiatowego ZNP we Wrześni, członkiem Prezydium Zarządu Okręgu ZNP w Poznaniu, a następnie prezesem tego okręgu.
W latach 80. XX w. Bolesław Grześ ukończył roczne stacjonarne studia podyplomowe z zakresu służby zagranicznej. Pracował na części etatu w Instytucie Zachodnim w Warszawie, uczył w LO im. Stefana Batorego, a w latach 1985-1990 był dyrektorem Szkoły Podstawowej i LO przy polskiej ambasadzie w Algierii. Po powrocie do kraju poświęcił się pracy badawczej w Polskim Towarzystwie Pedagogicznym na temat martyrologii polskich nauczycieli i pracowników nauki. Jest autorem ok. 150 publikacji historycznych.
Według wielu opinii publikacje naukowe dr. Bolesława Grzesia w sposób udokumentowany wypełniły wiele „białych plam” dotyczących losów nauczycieli i dziejów Związku.
Pod jego redakcją ukazała się m.in. publikacja „100 lat ZNP. Ludzie, fakty, sprawy, wydarzenia”, która pozostaje ważnym źródłem informacji o historii Związku. Był także członkiem m.in.: Rady Naukowej Instytutu Badań Pedagogicznych (1973-1980), Komitetu Organizacyjnego II Kongresu Nauki Polskiej (1973 r.), Komitetu Nauk Pedagogicznych PAN (1976-1980), Polskiego Komitetu ds. UNESCO, Komisji Głównej Przyjaciół Harcerstwa, Komitetu Administracyjnego FISE (Międzynarodowej Federacji Nauczycielskich Związków Zawodowych).
Dr Bolesław Grześ był odznaczony m.in. Krzyżem Kawalerskim i Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski, Medalem KEN, Złotą Odznaką ZNP.
W 2022 r. Bolesław Grześ w gronie bliskich, przyjaciół i współpracowników obchodził piękny Jubileusz 90. urodzin – o uroczystości zorganizowane w związkowym gmachu pisaliśmy w Głosie Nauczycielskim nr 14 z 6 kwietnia 2022 r.
Z wielkim smutkiem żegnamy dr. Bolesława Grzesia, Rodzinie i Najbliższym przekazujemy wyrazy szczerego współczucia.
Zespół Głosu Nauczycielskiego
Fot. Głos Nauczycielski
***
Kondolencje od Prezesa ZNP i Zarządu Głównego ZNP
Uroczystości pogrzebowe odbędą się 26 sierpnia o godz. 12:00 na warszawskim Cmentarzu Północnym