Pracownicze Plany Kapitałowe są systemem długoterminowego oszczędzania dla osób zatrudnionych. Współfinansują go trzy strony: pracownicy, pracodawcy i państwo
Pracownicy i inne osoby zatrudnione, w rozumieniu ustawy z 4 października 2018 r. o pracowniczych planach kapitałowych (tj. Dz.U. z 2020 r. poz. 1342), jako uczestnicy PPK, finansują wpłaty podstawowe do PPK, wynoszące miesięcznie – co do zasady – 2 proc. ich wynagrodzenia. Mogą także podjąć decyzję o finansowaniu wpłat dodatkowych, w wysokości do 2 proc. wynagrodzenia. Do tych wpłat pracownika dokłada się podmiot zatrudniający, który finansuje za uczestnika PPK wpłatę podstawową, wynoszącą 1,5 proc. wynagrodzenia. Pracodawca może także finansować wpłatę dodatkową, do 2,5 proc. wynagrodzenia. Uczestnik PPK otrzymuje również środki od państwa. Są to: wpłata powitalna w wysokości 250 zł, a następnie, co roku – po spełnieniu warunków określonych w ustawie o PPK – dopłata roczna w wysokości 240 zł.
Pracownicze plany kapitałowe są:
- łatwym – zasadą jest, że pracownik nie musi podjąć żadnej aktywności, aby oszczędzać w tym programie,
- bezpiecznym – instytucje finansowe prowadzące PPK dostosowują poziom ryzyka inwestycji do wieku uczestnika, a nadzór nad nimi sprawuje Komisja Nadzoru Finansowego,
- tanim – opłaty za zarządzanie PPK są niższe niż rynkowe dla podobnych funduszy oraz
- szybkim
sposobem gromadzenia oszczędności.
Mają one zapewnić bezpieczeństwo finansowe pracowników przede wszystkim po zakończeniu aktywności zawodowej, ale także w szczególnych sytuacjach życiowych.
Jak i kiedy można dołączyć do PPK
Jedną z zasad PPK jest tzw. autozapis, który zakłada automatyczne zapisanie do tego programu osób zatrudnionych w wieku od 18 do ukończenia 55 roku życia. Osoby pomiędzy 55 a 70 rokiem życia, które chcą oszczędzać w PPK, składają pracodawcy wniosek o zawarcie dla nich umowy o prowadzenie PPK.
Dla osób zatrudnionych oszczędzanie w PPK jest dobrowolne. Mogę one złożyć pracodawcy deklarację o rezygnacji z dokonywania wpłat do PPK przed zapisaniem ich do PPK, co spowoduje, że nie staną się uczestnikami tego programu. Jeżeli zmienią później zdanie i poinformują o tym pracodawcę, zostaną zapisane przez niego do PPK. Także osoba będąca już uczestnikiem PPK może w każdej chwili zrezygnować z finansowania wpłat do PPK bądź zacząć ponownie finansować te wpłaty. W takim przypadku składa tylko pracodawcy, w zależności od sytuacji, deklarację o rezygnacji z dokonywania wpłat albo wniosek o ich ponowne dokonywanie.
Ważne:
Obecnie do programu przystąpili już pracodawcy z tzw. II i III etapu wdrożenia PPK, czyli odpowiednio zatrudniający na 30 czerwca 2019 r. co najmniej 50 osób zatrudnionych (tzw. pracodawcy 50+) albo na 31 grudnia 2019 r. co najmniej 20 osób zatrudnionych (tzw. pracodawcy 20+). Mieli oni czas na zawarcie umowy o zarządzanie PPPK do 27 października br. Termin na zawarcie przez nich umowy o prowadzenie PPK upłynęło 10 listopada br. W dniu 1 stycznia 2021 r. ustawa o PPK obejmie pracodawców z tzw. IV etapu wdrożenia. W ich przypadku termin na zawarcie umowy o zarządzanie PPK upłynie 23 kwietnia 2021 r., a umowy o prowadzenie PPK 10 maja 2021 r.
Jednostki sektora finansów publicznych, bez względu na stan zatrudnienia, zostaną objęte ustawą o PPK 1 stycznia 2021 r. i będą miały czas na zawarcie umowy o zarządzanie PPK do 26 marca 2021 r., a umowy o prowadzenie PPK do 10 kwietnia 2021 r.
Kiedy można skorzystać z oszczędności
Uczestnik PPK sam decyduje o tym, kiedy skorzysta ze swoich środków zgromadzonych w PPK.
Najkorzystniejsze warunki przewidziano przy wypłatach po osiągnięciu 60. roku życia. Uczestnik PPK może wówczas wypłacić 25 proc. zgromadzonych środków jednorazowo, a pozostałe 75 proc. w co najmniej 120 miesięcznych ratach, bez konieczności zapłaty podatku od zysków kapitałowych.
Środki można wypłacić także przed ukończeniem 60 lat. Jeśli jednak uczestnik PPK zdecyduje się na to, czyli – w myśl ustawy o PPK – dokona zwrotu, musi liczyć się z potrąceniami. W takim przypadku 30 proc. środków pochodzących z wpłat pracodawcy zostanie przekazane do ZUS (informacja o tej kwocie zostanie zaewidencjonowana na koncie uczestnika PPK jako składka na ubezpieczenie emerytalne), a środki pochodzące z wpłaty powitalnej i dopłat rocznych zostaną zwrócone do Funduszu Pracy. Uczestnik PPK otrzyma wówczas – po pomniejszeniu o należną kwotę podatku od zysków kapitałowych – 100 proc. środków pochodzących ze sfinansowanych przez niego wpłat oraz 70 proc. środków pochodzących z wpłat sfinansowanych przez jego pracodawcę.
Uczestnik PPK może również wypłacić oszczędności z PPK, bez wskazanych wyżej potrąceń: w celu pokrycia wkładu własnego przy kredycie hipotecznym np. na zakup mieszkania, a także w razie poważnego zachorowania uczestnika PPK, jego małżonka lub dziecka. Złożyć wniosek o wypłatę środków na wkład własny można przed ukończeniem 45 lat. Osoba korzystająca z tego rozwiązania może wypłacić do 100 proc. oszczędności, ale musi później zwrócić je na swój rachunek PPK. Zwrot środków nie może rozpocząć się później niż 5 lat od dnia ich wypłaty i trwać dłużej niż 15 lat.
Natomiast z wypłaty środków w razie poważnego zachorowania można skorzystać w każdym wieku (także po osiągnięciu przez uczestnika PPK 60. roku życia). W przypadku poważnego zachorowania uczestnik PPK może wypłacić do 25 proc. środków i nie ma obowiązku ich zwrotu.
Gdzie szukać informacji o PPK
Za wspieranie wdrażania PPK odpowiada PFR Portal PPK sp. z o.o., będąca częścią grupy kapitałowej Polskiego Funduszu Rozwoju. Prowadzony przez nią portal www.mojeppk.pl jest jedynym oficjalnym źródłem informacji o Pracowniczych Planach Kapitałowych. Na portalu tym znajdują się m.in. informacje o instytucjach finansowych oferujących PPK, poradniki (np. poradnik pracownika, niezbędnik pracodawcy czy zagadnienia prawne) oraz wzory dokumentów.
Wybrane materiały dotyczące PPK dostępne są także po angielsku, ukraińsku, białorusku i kaszubsku. Na portalu znajduje się kalkulator oszczędności PPK, pozwalający wyliczyć symulację wyników oszczędzania w ramach tego programu, z możliwością ustawienia wybranych parametrów.
Regularnie prowadzone są także bezpłatne szkolenia otwarte, szkolenia online i webinary dla pracodawców i pracowników. Terminy oraz formularz zapisów na szkolenia i webinary dostępne są na stronie portalu w zakładce „szkolenia”.
Więcej na temat PPK na mojeppk.pl i pod nr tel. 800 775 775 lub mailem pod adresem [email protected].