Postawmy na edukację! Projekt ZNP „Godne płace…” do dalszych prac w komisji! W Sejmie odbyło się pierwsze czytanie projektu obywatelskiego

Jeżeli chcemy nowoczesnego państwa, a sądzę, że jest to powszechne oczekiwanie, to trzeba postawić na edukację. Na dobrą  i nowoczesną szkołę z dobrze wynagradzanymi nauczycielami i nauczycielkami – mówił w Sejmie Sławomir Broniarz, prezes ZNP i przedstawiciel Komitetu Inicjatywy Ustawodawczej. Prezes Związku przedstawił z mównicy sejmowej założenia obywatelskiego projektu zmieniającego system wynagradzania nauczycieli. Apelował o przyjęcie ustawy proponowanej przez ZNP. Postawmy na edukację – wzywał.

W czwartek 25 stycznia br. w Sejmie odbyło się pierwsze czytanie obywatelskiego projektu ustawy o zmianie ustawy Karta Nauczyciela (druk sejmowy nr 28). Chodzi o inicjatywę Związku Nauczycielstwa Polskiego „Godne płace i wysoki prestiż nauczycieli”, której celem jest zmiana systemu wynagradzania nauczycieli – w taki sposób, by wysokość płac nauczycielskich była powiązana z wysokością przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce (to wskaźnik publikowany przez GUS). Dzięki takiemu rozwiązaniu płace nauczycieli rosłyby wraz z zarobkami w innych branżach i nie byłyby uzależnione do decyzji polików z z rządzącej w danym momencie ekipy.

– Występuję w imieniu Komitetu Inicjatywy Ustawodawczej popierającej nasz projekt. Występuję również w imieniu 250 tys. nauczycielek i nauczycieli, którzy poparli swoimi podpisami naszą inicjatywę. Czyli poparli propozycję powiązania wynagrodzeń nauczycielskich z przeciętnym wynagrodzeniem w gospodarce – mówił w Sejmie Sławomir Broniarz.

– Nasz projekt czeka w Sejmie na rozpatrzenie od 2021 r. Niestety, za poprzedniej władzy schowano go do cieszącej się złą sławą sejmowej „zamrażarki”. To się skończyło. Dlatego cieszę się, że mogę dzisiaj przedstawić naszą inicjatywę i wyjaśnić dlaczego niezbędne jest podniesienie prestiżu nauczycieli i nauczycielek. To ważne dla nas wszystkich, dla naszego społeczeństwa i dla naszej przyszłości! – podkreślał prezes Związku.

„Godne płace i wysoki prestiż nauczycieli” w Sejmie! Pierwsze czytanie inicjatywy ZNP już w czwartek (aktualizacja)

Nawiązał do toczącej się od kilku dni dyskusji dotyczącej płac nauczycieli. –Pokazuje ona z jednej strony jak niewielkie są zarobki nauczycieli, skoro nawet 33-procentowy wzrost płac nie zapewnia podwyżki  wynagrodzenia zasadniczego o 1,5 tys. zł. Z drugiej strony, dyskusja ta obrazuje jak skomplikowany jest obecny system wynagradzania, nakreślony jeszcze w XX w. przez ministra Handkego – zaznaczył prezes Broniarz.

Szef Związku przekonywał, że obecny system wynagradzania jest nieprzejrzysty, niezrozumiały dla opinii publicznej, przede wszystkim nieskuteczny. – Ne uchronił nauczycieli przed gwałtowną pauperyzacją w czasach rekordowej inflacji w ostatnich latach. Nie zapobiegł dramatycznemu spłaszczeniu wynagrodzeń, niemalże zrównaniu ich z płacą minimalną – wyjaśniał.

Mówił także o nieporozumieniach, czy wręcz manipulacjach związanych z pojęciem tzw. średniego wynagrodzenia nauczycieli, zapisanego w Karcie Nauczyciela. – Żaden nauczyciel nie otrzymuje pensji w wysokości średniego wynagrodzenia, ponieważ nie jest możliwe, by pracując otrzymał wszystkie dodatki oraz odprawę emerytalną, która też jest wliczana do średniego wynagrodzenia – tłumaczył.

– Widzimy więc jak absurdalny jest obecny model wynagradzania. Tego „księgowego” potwora powołano do życia, by gminy i powiaty mogły rozliczyć MEN i Ministerstwo Finansów z subwencji oświatowej – dodał.

–  My chcemy system uprościć, uczynić bardziej czytelnym i przejrzystym. Chcemy, by system określał realne zarobki nauczycieli, a nie odwoływał się do skomplikowanych konstrukcji prawnych, które są potrzebne księgowym do wypełnienia tabelek w Excelu. Chcemy jednocześnie, by system wynagradzania gwarantował nauczycielom zarobki porównywalne do zarobków w gospodarce. Chodzi o to, by nauczyciele nie zarabiali na poziomie płacy minimalnej, lecz na poziomie pensji dobrze wykształconych profesjonalistów,  którymi są – mówił prezes ZNP.

Sławomir Broniarz wyjaśnił jednocześnie, że w czasie, gdy projekt czekał na rozpatrzenie w sejmowej „zamrażarce”, nastąpiły zmiany w prawie. – Projekt odnosi się do ówczesnego stanu prawnego, kiedy obowiązywały cztery stopnie awansu zawodowego nauczycieli. Obecnie stan prawny jest inny i dlatego niektóre szczegółowe zapisy projektu wymagają aktualizacji. Zgodnie z prawem autorzy projektu nie mają możliwości dokonywania w nim zmian. Jest to jednak możliwe – i konieczne – w toku prac parlamentarnych – dodał.

Co się zmieniło? Chodzi o to, że od września 2022 r. uległy likwidacji dwa stopnie awansu: nauczyciel stażysta i nauczyciel kontraktowy – w ich miejsce pojawił się nauczyciel początkujący (nauczyciel bez stopnia awansu zawodowego).

Od 2021 r. zmieniła się również wysokość przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce. W chwili składania projektu było to 5 168 zł, a obecnie 7 194 zł (w III kwartale roku poprzedzającego roku). – Stąd inna jest symulacja wzrostu wynagrodzenia w projekcie z 2021 r. a inna będzie teraz – mówił prezes ZNP.

Sławomir Broniarz wezwał Sejm do przyjęcia projektu. – Jeżeli chcemy nowoczesnego państwa, a sądzę, że jest to powszechne oczekiwanie, to trzeba postawić na edukację. Na dobrą  i nowoczesną szkołę z dobrze wynagradzanymi nauczycielami i nauczycielkami – podkreślał.

– Zatem apeluję do Wysokiej Izby o przyjęcie tej inicjatywy i rozpoczęcie pracy w komisjach, dostosowując jej treść do aktualnych rozwiązań prawnych i jak najszybsze uchwalenie ustawy – podsumował swoje wystąpienie.

Podziękował również koleżankom i kolegom nauczycielom i nauczycielkom za wytrwałość mimo trudnych warunków, w jakich przyszło im w ostatnich latach pracować w szkołach, przedszkolach, placówkach i poradniach.

Po wystąpieniu prezesa ZNP wysłuchaliśmy oświadczeń w imieniu klubów i koła poselskiego. Projekt trafił do dalszych prac w komisji sejmowej.

>> Więcej na ten temat w Głosie Nauczycielskim nr 5 z 31 stycznia br.

>> Projekt „Godne płace…” – przebieg procesu legislacyjnego (tutaj)

(DK, GN)

Fot. Katarzyna Kwaczyńska/Kancelaria Sejmu