Radosław Potrac, nauczyciel historii, wychowania do życia w rodzinie, nauczyciel wspomagający w Szkoły Podstawowej z Oddziałami Integracyjnymi nr 30 im. Powstańców 1863 r. w Warszawie, został Nauczycielem Roku 2023. Dwa równorzędne wyróżnienia w Konkursie trafiły do Anity Mańdok, nauczycielki języka polskiego jako ojczystego w Polskiej Szkole we Fryburgu (Badenia-Wirtembergia) oraz Marty Szymczyk, pedagożki w Społecznej Szkole Podstawowej Towarzystwa Oświatowego „Edukacja” w Łodzi.
Nagrody, tradycyjnie już, wręczyliśmy podczas uroczystej, 21. Gali Konkursu na Zamku Królewskim w Warszawie.
Radosław Potrac jest nauczycielem historii, wychowania do życia w rodzinie, nauczycielem wspomagającym w Szkoły Podstawowej z Oddziałami Integracyjnymi nr 30 im. Powstańców 1863 r. w Warszawie.
Ma w sobie gen belfra (z jidysz – wędrownego nauczyciela) – napisały wnioskodawczynie, nauczycielki ze Szkoły Podstawowej z Oddziałami Integracyjnymi nr 30 im. Powstańców 1863 r. w Warszawie, w której pracuje Radosław Potrac.
Laureat Konkursu jest nauczycielem historii, wychowania do życia w rodzinie, nauczycielem wspomagającym. Z pierwszego wykształcenia jest pedagogiem specjalnym. Historia przyszła później, ale została też jako pasja. Jedna z wielu – obok turystyki, pomagania innym, harcerstwa, gwary warszawskiej… – Edukacja jest jak droga. Nic dwa razy się nie zdarza na tej drodze – przyznaje Nauczyciel Roku 2023.
Nauczyciel jest redaktorem naczelnym nagradzanej gazetki szkolnej „Śrubowkręt”. „Śrubowkręt” działa jak profesjonalna redakcja. Tego typu działalność to nie tylko lekcja wychowania obywatelskiego i oddanie głosu uczniom, ale także sposób na nauczenie młodych balansu między szczerością a szacunkiem dla słowa i innych ludzi.
Radosław Potrac wychowuje swoich uczniów, dając wolność, ale pokazuje, jakie konsekwencje niesie za sobą wybór. Jak sam przyznaje, ukształtowało go harcerstwo. Przeszedł drogę od zucha do Kwatery Głównej Związku Harcerstwa Polskiego. W wieku 16 lat został drużynowym, a mając lat 18, był już harcmistrzem.
20 lat temu Radosław Potrac założył w szkole koło turystyczne Dreptaki. Dziś to koło liczy 150 osób, ale przez lata przewinęło się przez nie kilkanaście tysięcy osób.
W jego pracy bardzo ważny jest też Janusz Korczak. Wspólnie z uczniami opracowali trasę wycieczkową Śladami Janusza Korczaka w Warszawie. Współpraca z centrami Holokaustu i muzeami żydowskimi w Nowym Jorku, Melbourne i Johanesburgu zaowocowała projektem, w którym dziecko biorące w nim udział dostawało „opiekuna” – świadka historii, z którym odwiedzało znane i nieznane zakątki stolicy. W ten sposób na zaproszenie nauczyciela odwiedzili ich wychowankowie Korczaka.
Międzypokoleniowe kontakty to kolejna metoda pracy Nauczyciela Roku 2023. Nauczyciel był również inicjatorem zorganizowania Domu Powstańca, pracuje tam jako wolontariusz. Jest opiekunem projektu współtworzonego z Wandą Traczyk-Stawską – Strażnik Pamięci Cmentarza Powstańców Warszawy.
Radosław Potrac umie rozmawiać z dziećmi na trudne tematy: Holokaust, praskie katownie i więzienia kamieniczne UB i NKWD – szukał ich z uczniami w archiwach i teraz na wielu budynkach wiszą tablice upamiętniające ofiary. Nauczyciel bardzo lubi pracować metodą projektu. A pomysłów na te działania ma mnóstwo.
Niezwykle ważnym elementem „beferskości” Nauczyciela Roku 2023 jest jego praca społeczna. Zanim miasto i państwo ruszyło na pomoc uchodźcom z Ukrainy, on któregoś popołudnia włożył mundur harcerski, skrzyknął znajomych i po pracy pojechał na Dworzec Wschodni. Zorganizował pomoc materialną, dostawy ciepłych posiłków.
– Jestem belfrem i tego nic nie zmieni – mówi Radosław Potrac.
W Konkursie wręczono też dwa równorzędne wyróżnienia. Otrzymali je:
Anita Mańdok, nauczycielka języka polskiego jako ojczystego w Polskiej Szkole we Fryburgu (Badenia-Wirtembergia).
Szkoła funkcjonuje od 12 lat. W tym rejonie to jedyne miejsce, gdzie dzieci mogą uczyć się języka, poznawać historię, geografię, kulturę i tradycje Polski oraz kształtować w sobie poczucie dumy z bycia Polką i Polakiem. Nauczycielka trafiła do tej szkoły jako praktykantka 10 lat temu. Dziś jest nauczycielką, dyrektorką szkoły i prezeską Stowarzyszenia Lajkonik, które tę szkołę prowadzi, i członkinią Związku Nauczycieli Języka Polskiego i Pedagogów w Niemczech. Podczas obecnej dekady wzrosła liczba uczniów (w tej chwili jest ich około 80).
Placówka nie ma własnego lokum (wynajmuje je w szkole we Fryburgu), nie ma tam nawet szafki, więc wszystko, co jest potrzebne na zajęcia, trzeba przywozić i zabierać po trzech godzinach. Według pani Anity przepisem na sukces jest zainteresowanie dzieci i sprawienie, żeby chciało im się w wolnym czasie przychodzić na zajęcia. Sama przygotowuje pomoce dydaktyczne. I choć jej uczniowie nie mają spektakularnych osiągnięć w konkursach czy olimpiadach, to ich ogromnym sukcesem jest sam udział i to, że przy okazji zyskują wiedzę, poszerzają słownictwo. Wymiernym osiągnięciem jest chęć zdawania przez uczniów egzaminów językowych z polskiego. W czasie pandemii udało się nauczycielce zachęcić do tego i przygotować do niego dwie uczennice. Pojechała z nimi na ten egzamin do miasta odległego o 250 km! Obie dziewczyny go zaliczyły.
Marta Szymczyk, pedagożka w Społecznej Szkole Podstawowej Towarzystwa Oświatowego „Edukacja” w Łodzi.
Nieszablonowa Pedagożka – to tytuł bloga edukacyjnego prowadzonego przez Martę Szymczyk. I tak można by przedstawić jego autorkę, gdyby nie fakt, że można o niej powiedzieć znacznie więcej. Kim zatem jest? Nauczycielką, społeczniczką, działaczką na rzecz poprawy jakości życia osób z niepełnosprawnościami – i to wciąż tylko niektóre z jej aktywności. Jak podkreślają jej współpracownicy, cechują ją uważność i wrażliwość społeczna, zawsze w centrum stawia człowieka, jego potrzeby i godność. W swoich działaniach jest „mądrym towarzyszem, czasem suflerką, czasem reżyserką, czasem uczennicą, ale najczęściej oddaje przestrzeń innym”.
Pracę zawodową zaczynała w łódzkich publicznych szkołach podstawowych. Dała się poznać jako osoba zaangażowana w działania z edukacji wielokulturowej i antydyskryminacyjnej. Jest znana z działań na rzecz uczniów i uczennic w spektrum autyzmu. Od ubiegłego roku szkolnego pracuje w szkole społecznej, w której oprócz wykonywania pracy pedagoga szkolnego prowadzi również zajęcia z etyki. Jako inicjatorka projektów obywatelskich odpowiadała m.in. za projekt „Lektury przed osiemdziesiątką” – czytania dzieciom książek na ławce przed jednym z bloków na osiedlu, na którym mieszka. We współpracy z Wydawnictwem Uniwersytetu Łódzkiego powstały rozmowy online Marty Szymczyk z ekspertami z cyklu „Mądrze o edukacji”. Pani Marta wierzy w siłę edukacji i idei „światozmieniania” (jest także laureatką wyróżnienia w ramach XIV edycji Nagrody im. Ireny Sendlerowej „Za naprawianie świata”). Za N. Mandelą powtarza, że „Edukacja jest najpotężniejszą bronią, której możesz użyć, aby zmienić świat”.
Jury Konkursu Nauczyciel Roku 2023 po rozpatrzeniu wniosków kandydatów zgłoszonych do udziału w Konkursie, postanowiło nominować do tytułu Nauczyciel Roku 2023 następujące osoby:
* Marta Badowska, terapeutka pedagogiczna ze Szkoły Podstawowej nr 49 im. ks. Bronisława Komorowskiego w Gdańsku,
* Alicja Gawrońska, nauczycielka matematyki ze Szkoły Podstawowej nr 3 im. Kornela Makuszyńskiego w Koźminie Wielkopolskim,
* Milena Ginko, nauczycielka mechaniki i budowy maszyn w Zespole Szkół Mechanicznych i Logistycznych im. Tadeusza Tańskiego w Słupsku.
* Zdzisława Głowienka, nauczycielka edukacji wczesnoszkolnej w Szkole Podstawowej nr 14 im. ks. Grzegorza Piramowicza w Gdańsku,
* Patrycja Karykowska, nauczyciel bibliotekarz w Szkole Podstawowej nr 27 im. Krzysztofa Kamila Baczyńskiego w Kielcach,
* Edyta Laskowska, nauczycielka biologii, chemii i przyrody w Szkole Podstawowej im. Ks. Franciszka Gołby w Bachowicach,
* Łukasz Perczak, nauczyciel fizyki w I Liceum Ogólnokształcącym im. Juliusza Słowackiego w Oleśnicy,
* Elżbieta Pławecka, nauczycielka języka polskiego w VI Liceum Ogólnokształcącym im. Bolesława Prusa we Wrocławiu,
* Dorota Remiszewska, nauczycielka wychowania przedszkolnego w Przedszkolu nr 13 w Skierniewicach
* Agata Wdowik, nauczycielka wychowania fizycznego w Zespole Szkół nr 3 im. Antoniego Kocjana w Olkuszu
Wszystkim laureatom oraz nominowanym serdecznie gratulujemy!
(PS, GN)
Fot. Rajmund Nafalski