Świadczenie dobry start otrzymają uczniowie pozostający w pieczy zastępczej. A także sześciolatki, ale pod warunkiem, że rodzice wyślą je do I klasy. Rząd chce zmienić terminy składania wniosków i wypłaty dobrego startu
Tak zakłada rządowy projekt ustawy o świadczeniu dobry start.
Do tej pory świadczenie było wypłacane na podstawie uchwały Rady Ministrów oraz rozporządzenia Rady Ministrów z maja 2018 r. „Świadczenie dobry start stanowi istotny element polityki prorodzinnej, dlatego zasadnym jest, aby uregulować sprawy z nim związane w akcie prawnym rangi ustawowej” – czytamy w uzasadnieniu do projektu ustawy.
Ustawa – według jej autorów – ma być „elementem budowy stabilnej, długofalowej polityki rodzinnej” i służyć „odwróceniu niekorzystnych trendów demograficznych”. „Uregulowanie prawa do świadczenia dobry start w ustawie zapewni stabilizację tego świadczenia i da większą pewność co do jego ciągłego funkcjonowania” – uważają autorzy projektu.
Jak zapisano w ustawie, „świadczenie dobry start ma na celu wsparcie rodzin z dziećmi w ponoszeniu wydatków związanych z rozpoczęciem roku szkolnego”. Jego wysokość ustalono w takiej samej wysokości, w jakiej wypłacano je dotychczas, czyli 300 zł. Świadczenie zostanie wypłacone niezależnie od dochodu rodziny.
Świadczenie ma przysługiwać raz w roku na każde dziecko rodzicom, opiekunom faktycznym, opiekunom prawnym, rodzinom zastępczym, osobom prowadzącym rodzinne domy dziecka, dyrektorom placówek opiekuńczo-wychowawczych, dyrektorom regionalnych placówek opiekuńczo-terapeutycznych.
Świadczenie będzie wypłacane na dziecko lub osobę uczącą się do 20. roku życia, w przypadku osób z orzeczeniem o niepełnosprawności – do 24. roku życia.
Jeżeli dziecko lub osoba ucząca się zostały umieszczone w domu pomocy społecznej, schronisku dla nieletnich, zakładzie poprawczym, areszcie śledczym, zakładzie karnym, szkole wojskowej lub innej szkole zapewniającej nieodpłatnie pełne utrzymanie, to jego rodzice lub opiekunowie świadczenia nie otrzymają.
Świadczenia nie otrzymają też rodzice dzieci rozpoczynających roczne przygotowanie przedszkolne. To oznacza, że rodzice sześciolatków mogą na nie liczyć na dobry start tylko, jeśli wyślą dziecko do I klasy.
Tak jak dotychczas, za logistykę świadczenia odpowiadać mają gminy, a w przypadku dzieci znajdujących się w pieczy zastępczej – powiaty. Świadczenie będzie przyznawane na wniosek matki, ojca, opiekuna faktycznego, opiekuna prawnego, rodziny zastępczej, osoby prowadzącej rodzinny dom dziecka, dyrektora placówki opiekuńczo-wychowawczej, dyrektora regionalnej placówki opiekuńczo-terapeutycznej albo osoby uczącej się. Wniosek składany będzie w urzędzie gminy lub miasta, a w przypadku ubiegania się o świadczenie dobry start na dziecko umieszczone w pieczy zastępczej – w powiatowym centrum pomocy rodzinie.
Od 2021 r. mają się zmienić terminy składania wniosków w sprawie ustalenia prawa do świadczenia dobry start. Jeszcze w 2020 r. będzie można to robić od 1 sierpnia, a drogą elektroniczną – od 1 lipca (do 30 listopada). Od przyszłego roku wnioski będą przyjmowane od dnia 1 kwietnia danego roku do dnia 30 listopada danego roku, a w przypadku wniosków składanych drogą elektroniczną – od 1 lutego danego roku do 30 listopada danego roku. Wnioski składane po terminie nie zostaną rozpatrzone. Potem samorząd będzie miał maksymalnie 2 miesiące na ustalenie prawa do świadczenia. Wyplata świadczenia ma nastąpić właśnie po ustaleniu prawa do niego. Jednak w przypadku wniosków złożonych między 1 lutego a 30 czerwca pieniądze zostaną wypłacone między 1 lipca z 31 sierpnia.
W roku 2020, w przypadku złożenia prawidłowo wypełnionego i kompletnego wniosku w okresie lipiec-sierpień, rozpatrzenie wniosku i wypłata świadczenia dobry start nastąpi nie później niż do końca września danego roku, dzięki czemu rodziny otrzymają wsparcie „w terminie jak najbliższym terminowi rozpoczęcia roku szkolnego, nawet przed 1 września”.
Wnioski będzie można składać zarówno drogą tradycyjną (np. podczas osobistej wizyty w urzędzie lub drogą pocztową), jak i drogą elektroniczną przez kanał bankowości elektronicznej, portal Emp@tia Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, oraz PUE ZUS.
Świadczenie dobry start nie będzie opodatkowane, nie będzie też podlegało egzekucji komorniczej lub postępowaniu egzekucyjnemu w administracji.
Ze świadczenia może skorzystać ok. 3,4 mln rodzic z dziećmi. W tym roku program ma kosztować 1 mld 420 mln zł, w 2021 r. – 1 mld 450 mln zł, a w 2022 r. – 1 mld 456 mln zł.
Ustawa ma wejść w życie 1 stycznia 2021 r.
(PS, GN)