Usiądź, poczytaj, bądź. Alfabet Iwony Pietrzak-Płachty – Nauczyciela Roku 2022

Nauczyciel Roku 2022 energię czerpie z ludzi, a najbardziej z uczniów. To oni dają jej siłę i wiarę w sens tego, co robi. Laureatka uważa, że ważną misją szkoły jest wychowywać do czytania. Sama najchętniej czyta biografie i reportaże.

 

A jak Azyl

Szkoła jako azyl. Piękne, ale i bardzo trudne. Nie wiem, czy to możliwe, by cały budynek był takim miejscem. Ale może mieć takie przestrzenie, w których uczniowie poszukujący spokojnego miejsca mogą odpocząć, spokojnie porozmawiać.

Przestrzenie, do których otwiera się zwyczajne drzwi, a za nimi jest niezwyczajny świat. I ktoś, kto ma dla nich zawsze czas, pomagając im odkryć swój potencjał, poznać emocje, wartości i supermoce.

I kto pamięta, że: „Uczeń przychodzi do szkoły z dwoma plecakami. W jednym ma książki i zeszyty, w drugim cały swój świat: samotność, rozwód rodziców, marzenie o sukcesie sportowym albo chorobę dziadka” (za K. Baryś).

 B jak Biblioteka szkolna

Od zawsze tak myślę i tak czuję, że rola bibliotekarza szkolnego to misja.

Misja rozumiana jako posłannictwo, ważne odpowiedzialne zadanie do spełnienia.

Wiem, że cicha, spokojna biblioteka może stać się schronieniem dla osób zagubionych czy nadwrażliwych. Stworzyłam dla dzieci w mojej szkole miejsce akceptacji. Bo mogę i chcę. Nieskrępowana podstawami programowymi, mam możliwość i przestrzeń, by dać uczniowi uwagę.

Noszę w sobie też przekonanie o wyjątkowej roli bibliotek w strukturze szkoły. Wiem, że mogą być one sercami szkół, miejscami w których wszystko się zaczyna… przestrzeniami wsparcia dla edukacyjnej i wychowawczej roli szkoły. Wiem też, że bibliotekarze to ludzie o wielkim potencjale.

C jak czytanie

O pomyślności państw i narodów decyduje poziom wykształcenia społeczeństwa, a wiedza staje się najcenniejszym surowcem.

Tylko czytające społeczeństwo może być zdolne do uczestnictwa w życiu społecznym i obywatelskim, rozumienia zachodzących w nim procesów.

Z badań wynika, że współcześnie powodem wykluczenia nie są już czynniki społeczne czy ekonomiczne, lecz nieczytanie! To staje się głównym powodem niepowodzeń edukacyjnych, a co za tym idzie i życiowych!

To znaczy, że czytanie czyni nas obywatelami i czytanie czyni nas równymi.

Wobec takich faktów musimy przede wszystkim naszych uczniów, czytelników, wychować do czytania…

To misja szkoły jako miejsca, któremu leży na sercu los przyszłych pokoleń i jakość tych pokoleń.

 D jak Dobra energia

Czerpię ją z ludzi. A najbardziej z moich uczniów. To oni, codziennie odwiedzając naszą bibliotekę, dają mi siłę i wiarę w sens tego, co robię.

(…)

K jak Korczak

Za stworzenie w podlubelskiej szkole wyjątkowej biblioteki i centrum szkolnego życia Wypożyczalnia Skrzydeł otrzymała w marcu 2022 r. Nagrodę im. Janusza Korczaka, w kategorii „Instytucje wdrażające korczakowskie idee”.

A co można zobaczyć, gdy się patrzy przez pęknięte szkiełko okularów Starego Doktora? Dziecięce potrzeby i szacunek dla nich. Dziecko – człowieka, bo: „Nie ma dzieci, są ludzie”. Wysłuchane, dostrzeżone, akceptowane.

K jak książki

Książki to apteczki, książki to plasterki na trudne chwile, książki mają moc terapeutyczną.

Dlatego nigdy nie myślałam o sobie jak po prostu o bibliotekarzu. Bardziej jak o wróżce albo niewidzialnej ręce, która podkłada właściwą książkę właściwej osobie we właściwym czasie, aby uleczyć duszę albo dmuchnąć w skrzydła.

(…)

S jak Serce szkoły

By biblioteka stała się sercem szkoły, nie może być tylko wypożyczalnią książek. Musi być miejscem animacji kultury, miejscem spotkań. Tu przychodzi się na warsztaty, tu się czyta, odpoczywa na poduchach, cicho rozmawia ze sobą.

W miejscu odpoczynku w mojej bibliotece jest napis: „USIĄDŹ/POCZYTAJ/BĄDŹ” – to są dla mnie słowa klucze.

 S jak Skrzydła

Ptaki mają skrzydła – ludzie mają książki.

To jest motto naszej biblioteki. I dlatego nasza biblioteka to Wypożyczalnia Skrzydeł. Nie wypożyczamy tu po prostu książek, tylko skrzydła, na których można dolecieć w przeróżne krainy… wiedzy, wyobraźni, fantazji. W krainy „za górami, za lasami”, dawno, dawno temu…

A ja jestem taką czarodziejką książek, czuwającą, by te podróże były bezpieczne…

S jak Szukam ciszy

Na pędzącej autostradzie nauki, ulicach zatłoczonych szkolnych korytarzy uczniowie potrzebują przystanków. Jestem w mojej szkole współtwórcą takich miejsc. Jedno z nich to strefa #szukamciszy – dla wysokowrażliwców w bibliotece szkolnej powstała szkolna strefa ciszy, w której uczniowie mogą odpocząć od bodźców przy dźwiękach cichej muzyki. Rozmawiamy tu ze sobą (to nie jest martwe miejsce), ale z szacunkiem dla tych, którzy przyszli szukać tu odpoczynku.

Drugie miejsce to strefa #chwiladlasiebie. W wydzielonej części korytarza, na drugim piętrze, powstała strefa relaksu, gdzie uczniowie mogą na chwilę zapomnieć, że są w budynku szkoły. Są tu wygodne ławy do siedzenia, stół do pracy, bujak i skrzydła mocy, które przypominają, że wcale nie trzeba być idealnym, żeby być szczęśliwym, i że w każdym z nas drzemie moc i tkwi potencjał.

(…)

W jak Wypożyczalnia Skrzydeł

Dlaczego właśnie Wypożyczalnia Skrzydeł? Bo każda książka to skrzydła, które niosą nas do innych światów… w dodatku światów, które sobie sami wybieramy. Takie alternatywne życia – trochę jak w grze komputerowej. Tylko nie za pomocą obrazów i dźwięków, lecz słów i wyobraźni. Oczkiem w głowie mojej biblioteki jest Dział skrzydeł dziecięcych. To miejsce dedykowane najmłodszym czytelnikom.

Bardzo chciałabym tej umiejętności przenoszenia się w inne światy za pomocą słów i wyobraźni nauczyć nie tylko moje szkolne dzieciaki. Chciałabym wszystkim uczniom, we wszystkich szkołach wdrukować ślad przyjemności w proces bycia z książką.

Mam na to plan… jeszcze o tym kiedyś usłyszycie 🙂

***

Alfabet powstał na podstawie pytań, które zadawał Jakub Rzekanowski

Publikujemy obszerne fragmenty artykułu, który ukazał się w GN nr 45 z 9 listopada br.

Kim jest Nauczyciel Roku 2022?

Iwona Pietrzak-Płachta jest nauczycielką bibliotekarką w Zespole Szkolno-Przedszkolnym w Pliszczynie. Dzięki laureatce naszego Konkursu w Pliszczynie nie ma zwykłej szkolnej biblioteki, jest… Wypożyczalnia Skrzydeł. Bo, jak podkreśla pani Iwona, jej misja polega na tym, by podsunąć „właściwą książkę, właściwej osobie, we właściwym czasie, żeby uleczyć duszę lub dmuchnąć w skrzydła”. Prowadzona przez nią biblioteka już trzeci rok z rzędu może pochwalić się wyróżnieniami i nagrodami w prestiżowym konkursie Stowarzyszenia Bibliotekarzy Polskich „Mistrz Promocji Czytelnictwa”. Nauczycielka należy do Ratowników Czytelnictwa – wspólnoty edukatorów, liderów pracujących na rzecz upowszechnienia czytania wśród dzieci. Jest też współautorką innowacji „Świat jest naszym lustrem – moja pierwsza książka sensoryczna”. Dzięki pani Iwonie w Pliszczynie Narodowe Czytanie dla uczniów i nauczycieli odbyło się… na rowerach. A w ramach jej projektu „Pożeracze książek”, dzieci z klas I-III, w ciągu trzech miesięcy „skonsumowały” ponad 1,5 tys. książek. Kiedy wybuchła pandemia, Wypożyczalnia Skrzydeł przeniosła się do sieci, a jej profil w mediach społecznościowych stał się miejscem spotkań z czytelnikami i rodzicami uczniów oraz wirtualną wypożyczalnią książek. Nauczycielka ma też na swoim koncie wiele publikacji w czasopismach i portalach branżowych. 11 października br. podczas Gali Konkursu organizowanego przez Głos Nauczycielski Iwona Pietrzak-Płachta otrzymała, przyznany przez Jury pod przewodnictwem prof. Stefana M. Kwiatkowskiego, tytuł Nauczyciel Roku 2022.

>> Więcej informacji o Konkursie: https://glos.pl/tag/nauczyciel-roku

Nr 45/9 listopada 2022