27 stycznia 2020 r. obchodzić będziemy 75. rocznicę wyzwolenia niemieckiego nazistowskiego obozu koncentracyjnego i zagłady Auschwitz. I choć rocznica, ze względu na wagę symbolu, będzie obchodzona w wielu miejscach na świecie, to główne obchody będą miały miejsce w autentycznym Miejscu Pamięci. To stąd – spod bramy Birkenau – popłynie głos ocalałych: przesłanie dla współczesnego świata.
W wydarzeniu weźmie udział bardzo duża grupa byłych więźniów obozu, a także delegacje państwowe z kilkudziesięciu krajów. Główne uroczystości rozpoczną się o godzinie 15.30 przed Bramą Śmierci na terenie byłego obozu Auschwitz II-Birkenau.
Najważniejszymi uczestnikami obchodów będą byli więźniowie Auschwitz. Muzeum Auschwitz-Birkenau szacuje, że 27 stycznia 2020 r. do Miejsca Pamięci przyjedzie ponad 120 ocalałych.
– Byli więźniowie już teraz kontaktują się z nami. Widać, jak wielkie znaczenie będzie miała dla nich wizyta w Miejscu Pamięci. Mają oni nadzieję, że wraz z nimi ofiary Auschwitz upamiętniać będzie cały świat, a w słowa ostrzeżenia płynącego z ich tragicznych losów wsłuchiwać się będą przywódcy, którzy decydują o naszych losach dziś i w przyszłości – powiedział Piotr M. A. Cywiński, dyrektor Muzeum Auschwitz-Birkenau w Oświęcimiu.
Warto przypomnieć, że w obchodach 60. rocznicy wyzwolenia Auschwitz w 2005 r. wzięło udział ok. 1500 byłych więźniów. W 2015 r. do Miejsca Pamięci przyjechało ok. 300 świadków historii Auschwitz.
27 stycznia 1945 r. żołnierze 60. armii Pierwszego Frontu Ukraińskiego otworzyli bramy KL Auschwitz. Wojska radzieckie otrzymały bliższe informacje o Auschwitz dopiero po wyzwoleniu Krakowa i w związku z tym nie były w stanie dotrzeć do bram KL Auschwitz przed 27 stycznia 1945 r.
We have started the process of media accreditation for the 75. anniversary of the liberation of Auschwitz that will take…
Opublikowany przez Auschwitz Memorial / Muzeum Auschwitz Wtorek, 7 stycznia 2020
W obozie macierzystym, Birkenau i Monowitz doczekało wyzwolenia około 7 tys. więźniów. Około 500 więźniów żołnierze radzieccy wyzwolili przed 27 stycznia, i wkrótce potem w podobozach KL Auschwitz: w Starej Kuźni, w Blachowni Śląskiej, Świętochłowicach, Wesołej, Libiążu, Jawiszowicach i Jaworznie.
Rok 2020 będzie rokiem szczególnym ze względu na dwie rocznice związane z pamięcią: 20. rocznicę uchwalenia Deklaracji Sztokholmskiej, na mocy której powstała Grupa Robocza do Międzynarodowej Współpracy w Dziedzinie Edukacji, Pamięci i Badań nad Holokaustem (dziś International Holocaust Remembrance Alliance) oraz 15. rocznicę uchwalenia przez Zgromadzenie Ogólne ONZ dnia 27 stycznia Międzynarodowym Dniem Pamięci o Holokauście. Oba te wydarzenia miały symbolicznie miejsce właśnie 27 stycznia, w dniu rocznicy wyzwolenia Auschwitz.
W ubiegłym roku tereny byłego niemieckiego nazistowskiego obozu koncentracyjnego i zagłady Auschwitz i Auschwitz II-Birkenau, nad którymi opiekę sprawuje Muzeum, odwiedziło 2 miliony 320 tysięcy osób z całego świata. To o prawie 170 tysięcy więcej niż w rekordowym dotychczas 2018 r.
Związek Nauczycielstwa Polskiego od kilkudziesięciu lat podejmuje działania związane z pamięcią o Holokauście i historią polskich obywateli pochodzenia żydowskiego, m.in. w ramach Nauczycielskiego Ruchu Pokoju, powołanego przez ZNP w 1985 roku. Nauczycielski Ruch Pokoju ZNP postulował, by 27 kwietnia ustanowić Nauczycielskim Dniem Pamięci i Pokoju. Od ponad trzydziestu lat w tym dniu nauczyciele przyjeżdżają do Auschwitz, by wraz z uczniami przejść w Marszu Milczenia od bramy obozu do Ściany Śmierci i do pomnika pomordowanych w Birkenau.
Co dwa lata, 27 stycznia, w Międzynarodowym Dniu Pamięci o Ofiarach Holokaustu, ZNP, we współpracy z działem edukacyjnym Muzeum Auschwitz, organizuje seminarium dla młodych nauczycieli z Izraela, Niemiec i Austrii. Celem seminarium jest nie tylko wspólny udział w uroczystościach związanych z wyzwoleniem obozu, ale przede wszystkim zastanowienie się nad problemem, jak uczyć współcześnie o Holokauście w naszych krajach.
Więcej informacji na temat 75. rocznicy wyzwolenia Auschwitz można znaleźć tutaj. Program obchodów znajduje się tutaj.
(JK, GN)
Fot: wikipedia, by Bundesarchiv, B 285 Bild-04413 / Stanislaw Mucha / CC-BY-SA 3.0, CC BY-SA 3.0 de,