Niektóre samorządy twierdzą, że nauczyciele, którzy na początku roku zarabiali poniżej płacy minimalnej powinni „oddać” dodatki wyrównawcze, które dostali w styczniu i lutym. Dlatego, że od 1 marca zaczęła się wypłata 30 i 33 proc. podwyżek z wyrównaniami od stycznia. Związek Nauczycielstwa Polskiego przypomina skarbnikom JST, że potrącenie z wynagrodzenia pracownika może nastąpić tylko za jego zgodą wyrażoną na piśmie i powołuje się na opinię prawną w tej sprawie.
Problem dotyczy wyrównania do minimalnej pensji obowiązującej od 1 stycznia 2024 r., które otrzymali najmniej zarabiający nauczyciele początkujący i mianowani. Naliczając tym nauczycielom wyrównanie z tytułu podwyżki, która również obowiązuje od 1 stycznia 2024 r., niektóre organy prowadzące potrącają wcześniej wypłacone wyrównanie.
Opinia prawna #ZNP ws. potrącania wyrównań: Potrącenie z wynagrodzenia pracownika może nastąpić tylko za jego zgodą wyrażoną na piśmie! pic.twitter.com/Lbto5yDfxB
— ZNP (@ZNP_ZG) March 5, 2024
Dlatego Związek Nauczycielstwa Polskiego przygotował i przypomina opinię prawną w tej sprawie, zgodnie z którą takie potrącenie z wynagrodzenia pracownika może nastąpić tylko za jego zgodą wyrażoną na piśmie.
Zdaniem ZNP potrącenie wypłaconego dodatku wyrównawczego jest nieprawidłowe z tego względu, że ten dodatek:
>> ustalany jest w określonym miesiącu,
>> w odniesieniu do wynagrodzenia osiągniętego w tymże miesiącu,
>> a także w związku z nieosiągnięciem w tym miesiącu kwoty minimalnego wynagrodzenia za pracę.
Przypomnijmy, że jeżeli w danym miesiącu nie jest osiągane wynagrodzenie minimalne, wypłacany jest dodatek wyrównawczy. Przepisy prawa pracy – ze względu na realizację naczelnej zasady ochrony wynagrodzenia za pracę – umożliwiają potrącenie wynagrodzenia tylko w przypadkach wyraźnie określonych w treści ustawy Kodeks pracy.
Dyspozycja art. 87 k.p. nie obejmuje jednak sytuacji wskazanej w omawianej sprawie, więc pracodawca nie może potrącić wypłaconego dodatku wyrównawczego w kolejnym terminie płatności bez zgody pracownika.
Stąd ewentualne zastosowanie może mieć jedynie art. 91 § 1 k.p., zgodnie z którym należności inne niż wymienione w art. 87 k.p., mogą być potrącane z wynagrodzenia pracownika tylko za jego zgodą wyrażoną na piśmie.
Z przepisu wynika więc norma, że brak zgody pracownika na potrącenie „innych należności” powoduje wystąpienie skutecznie prawnej przeszkody dokonania przez pracodawcę takiego potrącenia!
W takiej sytuacji pracodawca może dochodzić swego żądania tylko przed sądem, który dokona oceny czy w sprawie występuje podstawa do uznania wypłaty dodatku wyrównawczego jako świadczenia nienależnego.
Pełna opinia prawna ZNP na ten temat znajduje się tutaj
Niestety niektóre samorządy same obniżają wysokość wyrównania o wypłacone już kwoty albo domagają się zwrotu środków. Tak dzieje się np. w Lublinie.
Z jednej strony podwyżka płąc nauczycieli, z drugiej – ci, którzy zarabiali najmniej i w styczniu i w lutym musieli dostać dodatki wyrównawcze, by mieć najniższą krajową… teraz mają je oddać https://t.co/1FMGAG7ExS @Radio_TOK_FM @TOKFM_NEWS #nauczyciele #edukacja #szkoła
— A. Gmiterek-Zabłocka (@AnnaZabl) March 5, 2024
Związek Powiatów Polskich wystąpił do MEN o interpretację przepisów w tej sprawie. „Wnosimy o przedstawienie przez MEN interpretacji potwierdzającej, że podwyżka wynagrodzenia zasadniczego jest liczona wraz z wyrównaniem wypłaconym już od 1 stycznia 2024 r. do płacy minimalnej, dla nauczycieli którzy nie osiągnęli wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę” – pisze ZPP w uwagach do obowiązującego już rozporządzenia ws. podwyżek nauczycielskich pensji.
Uwagi korporacji samorządowej można znaleźć tutaj
(GN)