Umożliwienie dyrektorom i samorządom skutecznej weryfikacji, czy uczniowie spełniają obowiązek szkolny oraz przyznanie dodatkowych środków na zakup podręczników dla uczniów z Ukrainy zakłada przyjęty przez rząd projekt nowelizacji ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa
Jedno z proponowanych przez rząd rozwiązań umożliwia pokrycie kosztów zakupu podręczników, materiałów edukacyjnych i materiałów ćwiczeniowych dla uczniów z Ukrainy ze specjalnego Funduszu Pomocy, którego celem jest wsparcie ukraińskich uchodźców.
W 2022 r. szkoły samorządy (a co za tym idzie – szkoły) mogą liczyć na dodatkowe pieniądze ze specjalnego Funduszu Pomocy tylko, jeśli jeśli wcześniej zostanie wykorzystany ustawowy limit wydatków na zakup podręczników. W 2023 r. natomiast cały koszt zakupu podręczników dla uczniów z Ukrainy zostanie sfinansowany pieniędzmi z Funduszu.
„Wyłonienie z Funduszu Pomocy środków na ww. cel jest niezbędne z uwagi na obserwowaną dynamiczną sytuację w szkołach w polskim systemie oświaty, w których coraz więcej uczy się uczniów z Ukrainy. (…) Obserwuje się także znaczące migracje tych uczniów między szkołami, co de facto wpływa na konieczność zapewnienia im w nowej szkole podręczników, materiałów edukacyjnych i materiałów ćwiczeniowych” – czytamy w uzasadnieniu do projektu.
W tym roku zaplanowano na ten cel w Funduszu 42,5 mln zł. Rząd spodziewa się, że w 2023 r. takich uczniów będzie więcej, dlatego w Funduszu zagwarantowano kolejne 42,5 mln zł na zakup podręczników i innych materiałów edukacyjnych.
Kolejne rozwiązanie przyzna dyrektorowi przedszkola, szkoły lub placówki możliwość skreślenia dziecka ukraińskiego z listy uczniów lub wychowanków:
* jeśli nie mieszka ono na obszarze gminy, w której znajduje się przedszkole, szkoła czy placówka oraz
* jeśli ma nieusprawiedliwioną nieobecność w okresie dwóch miesięcy na poziomie co najmniej 50 proc. dni zajęć
Chodzi o sytuację, w której rodzice ucznia z Ukrainy przeprowadzili się wraz z dzieckiem do innej gminy, ale nie poinformowali o tym przedszkola lub szkoły oraz nie wypisali z niej swojego dziecka. W tej chwili dyrektorzy pozbawieni są możliwości podjęcia jakiejkolwiek decyzji w sprawie uczęszczania dziecka ukraińskiego do ich placówki.
Autorzy ustawy chcą ponadto ułatwić dyrektorom i samorządom kontrolę spełniania przez uczniów obowiązku szkolnego. Dlatego w ustawie o Systemie Informacji Oświatowej ma się pojawić punkt mówiący o tym, że dyrektorzy szkół mogą pozyskiwać z bazy danych SIO informacje właśnie o spełnianiu obowiązku szkolnego. Podobne uprawnienie ma przysługiwać gminom.
„Proponowane przepisy znacznie ułatwią dyrektorom szkół i gminom kontrolowanie wykonywania obowiązku szkolnego i obowiązku nauki. Ułatwienie w tym zakresie pozwoli na podjęcie szybszej reakcji w sytuacji braku realizacji obowiązku szkolnego lub obowiązku nauki, a więc potencjalnie zagrożenia dobra dziecka. Zmiana dotyczy wszystkich uczniów w polskim systemie oświaty, w tym także uczniów z Ukrainy (…), których weryfikacja spełniania obowiązku szkolnego i obowiązku nauki jest bardziej wymagająca odpowiednio dla dyrektora szkoły podstawowej lub gminy” – wyjaśniono w uzasadnieniu do projektu.
Ta możliwość wejdzie w życie dopiero 1 kwietnia 2023 r., ponieważ wymaga zmian w systemie informatycznym SIO.
W ustawie zapisano ponadto zmiany w algorytmie podziału subwencji oświatowej i dotacji przedszkolnej uwzględniając koszty sfinansowania edukacji dzieci z Ukrainy.
(PS, GN)