W piątek w siedzibie ZNP w Teatrze Ateneum w Warszawie z udziałem wielu znamienitych gości odbywają się uroczyste obchody Jubileuszu 20-lecia Rady Szkolnictwa Wyższego i Nauki ZNP. RSzWiN ZNP została utworzona dokładnie 15 października 2005 roku, kiedy to na wspólnym posiedzeniu zebrały się dwie organizacje skupiające pracowników szkół wyższych i nauki – Rada Federacji Związków Nauczycielstwa Polskiego Szkół Wyższych i Nauki oraz Krajowa Rada Nauki ZNP. Aktualnie w skład RSWiN ZNP wchodzą 69 organizacje związkowe i 9 tys. członków i członkiń. Warto jednak podkreślić, że w szkolnictwie wyższym i nauce organizacje zakładowe ZNP działają od zakończenia wojny i reaktywacji uczelni wyższych.
Gala Jubileuszowa odbyła się w scenerii Teatru Ateneum w Warszawie. Wydarzenie zgromadziło przedstawicieli świata nauki, szkolnictwa wyższego oraz partnerów społecznych, którzy od lat współtworzą przestrzeń dialogu i rozwoju polskiej edukacji akademickiej.
Wśród gości znaleźli się m.in.: prof. dr hab. Zbigniew Marciniak – sekretarz generalny KRASP, Uniwersytet Warszawski, prof. dr hab. inż. Jan Szmidt – członek Prezydium RGNiSW, Politechnika Warszawska, dr Dominik Szczukocki, prof. UŁ- Przewodniczący KSN NSZZ „Solidarność”, Barbara Popielarz – Wiceprzewodnicząca OPZZ, Halina Poszytek – Przewodnicząca Rady OPZZ Woj. Mazowieckiego.
Z ramienia ZNP obecni byli: Sławomir Broniarz – Prezes ZNP, Grzegorz Gruchlik – Wiceprezes Zarządu Głównego ZNP, Urszula Woźniak – Wiceprezes Zarządu Głównego ZNP.
„Jubileusz jest okazją do podsumowania dwóch dekad pracy na rzecz środowiska akademickiego, dialogu społecznego i obrony praw pracowników nauki i szkolnictwa wyższego. Dziękujemy wszystkim, którzy współtworzą i wspierają działalność Rady — to dzięki Wam możliwy jest rozwój i przyszłość polskiej nauki” – napisano m.in. na Facebooku RSzWiN.
Uczestnicy Gali wysłuchali wykładów poświęconych historii ZNP. Wręczono także jubileuszowe odznaki, tytuły honorowe i statuetki dla zasłużonych członków i członkiń RSzWiN ZNP i ZNP.
„Historia działalności ZNP w pionie szkolnictwa wyższego i nauki składała się z podziałów i tworzenia federacji, aż przyszedł 2005 r. i staliśmy się jednolitą organizacją Związku Nauczycielstwa Polskiego. Fakt zjednoczenia w 2005 r. miał dwa symboliczne wymiary. Wymiar pierwszy to powrót do jednej, wielkiej rodziny związkowej, jaką jest Związek Nauczycielstwa Polskiego. Drugi to przesłanie, że edukacja społeczeństwa nie dzieli się na oświatę i szkolnictwo wyższe oraz naukę, lecz jest jednolitym systemem edukacyjnym służącym rozwojowi cywilizacyjnemu naszego kraju. Szkoda, że tego nie potrafią zrozumieć rządzący naszym państwem” – napisał m.in. na łamach ostatniego Głosu Nauczycielskiego (nr 47-48 z 19-26 listopada 2025) prezes RSzWiN ZNP dr Janusz Szczerba.
Jak przypomina z kolei na łamach Głosu dr Piotr Wierzbicki z Odziału ZNP Kraków-Śródmieście i Muzeum AK w Krakowie zjednoczenie bliskich sobie ideowo struktur związkowych szkolnictwa wyższego i nauki, nastąpiło w roku jubileuszu 100-lecia ZNP.
Jednak historia ruchu związkowego na uczelniach jest znacznie dłuższa niż ostatnie dwie dekady. Jak podkreśla dr Wierzbicki Rada Szkolnictwa Wyższego i Nauki ZNP swą genezę wywodzi z:
>> tradycji tajnego nauczania, z dziedzictwa związanego z walką o odzyskanie niepodległości kraju oraz z tworzeniem państwowości polskiej;
>> działań na rzecz rozwoju oświaty i szkolnictwa wyższego;
>> szerzenia postępowej myśli pedagogicznej;
>> działań po 1945 r. na rzecz odbudowy kraju, oświaty i szkolnictwa wyższego:
>> dążeń zjednoczeniowych związkowego ruchu nauczycielskiego na szczeblu szkolnictwa wyższego i pozostałych szczebli nauczania
Jakie cele stawie przed sobą RSzWiN w najbliższej przyszłości?
>> Po pierwsze, zwiększenie liczby członków ZNP w pionie szkolnictwa wyższego i nauki poprzez regularne informowanie o działalności i inicjatywach związku oraz promocji korzyści płynących z członkostwa, takich jak: wsparcie finansowe, prawne i materialne i tworzenie atrakcyjnych programów partnerskich.
>> Po drugie, uświadomienie rządzącym, ale także społeczeństwu, że edukacja jest najważniejszym filarem w rozwoju cywilizacyjnym i społecznym naszego kraju. Świadomość tego wśród elit politycznych ma być nie tylko werbalna, ale faktyczna, poprzez realizację naszych strategicznych postulatów:
1. Powiązanie nakładów na szkolnictwo wyższe i naukę z PKB i określenie szybkiej ścieżki dojścia do wysokości 3 proc. PKB.
2. Powiązanie ustawowe wynagrodzeń wszystkich pracowników szkolnictwa wyższego i nauki ze średnim wynagrodzeniem w gospodarce narodowej.
3. Przywrócenie finansowania w uczelniach wyższych i jednostkach naukowych wydzielonych funduszy na badania statutowe.
Redakcja Głosu Nauczycielskiego gratuluje Jubileuszu i życzy wytrwałości w walce o lepszą edukację i warunki pracy na uczelniach oraz w instytucjach naukowych i badawczych!
Obszerną relację z uroczystych obchodów Jubileuszu zamieścimy w najnowszym wydaniu Głosu Nauczycielskiego.
(GN)
MNiSZW: Janusz Szczerba, prezes RSWiN ZNP, na czele Rady do spraw dialogu ze związkami zawodowymi