Układy zbiorowe pracy na nowych zasadach. Prezydent podpisał ustawę

Prezydent Karol Nawrocki podpisał ustawę o układach zbiorowych pracy i porozumieniach zbiorowych, która powstała w resorcie pracy. W ustawie znalazło się kilka nowości, które w zamierzeniu mają pomóc stronom w prowadzeniu rokowań zbiorowych. Nowe przepisy wejdą w życie po 14 dniach od ogłoszenia w Dzienniku Ustaw.

Układy zbiorowe pracy to rodzaj porozumień zawieranych pomiędzy pracodawcą a reprezentowanymi przez związki zawodowe pracownikami. W ramach układów zbiorowych pracy można ustalić np. odmienne niż w przepisach prawa pracy warunki pracy – pod warunkiem, że są bardziej korzystne dla pracowników. Mogą to być np. dodatkowe dni urlopu czy coroczne podwyżki.

Najważniejsze rozwiązania, jakie znalazły się w ustawie:

>> Zakładowy lub ponadzakładowy układ zbiorowy pracy będzie można zawrzeć w celu określenia spraw nieuregulowanych w przepisach prawa pracy w sposób bezwzględnie obowiązujący. Zachowana zostaje tzw. zasada korzystności, czyli podjęte w negocjacjach ustalenia nie mogą być mniej korzystne dla pracownika niż przepisy prawa pracy.

>> W układzie będą mogły być uregulowane rozwiązania ułatwiające godzenie życia zawodowego z życiem prywatnym, kwestie dotyczące zastosowania nowych technologii (np. sztucznej inteligencji) w zakładzie pracy, rozwiązań zapewniających równość płci, procedury antymobbingowe czy przeciwdziałanie zagrożeniom psychospołecznym (takim jak stres czy wypalenie zawodowe).

>> Zgodnie z ustawą zamiast rejestrowania układów jest przewidziana ich ewidencja – układy zbiorowe i porozumienia zbiorowe mają być zgłaszane do Krajowej Ewidencji Układów Zbiorowych Pracy wyłącznie w formie elektronicznej.

>> Wprowadzona zostaje możliwość skorzystania z pomocy mediatora na etapie rokowań.

>> Uelastyczniony zostaje czas obowiązywania układu zbiorowego pracy – strony podejmujące rokowania będą mogły wybrać zawarcie układu na czas określony, z możliwością przedłużania okresu jego obowiązywania. Możliwe będzie także zawarcie układu na czas nieokreślony.

>> Możliwość zawierania układów ponadzakładowych przez co najmniej 2 pracodawców, co oznacza brak konieczności zawierania układu przez organizację pracodawców.

„Układy zbiorowe stabilizują rynek pracy, zapewniają większą równość i spójność społeczną, rozwijają dialog społeczny. Ile to będzie kosztowało? W 2026 roku koszty dla budżetu państwa wyniosą 2,8 mln zł, w kolejnych latach – 0,6 mln zł rocznie” – podaje resort pracy.

Ustawa ma dostosować polskie prawo do rozwiązań zawartych w dyrektywie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2022/2041 z dnia 19 października 2022 roku w sprawie adekwatnych wynagrodzeń minimalnych w Unii Europejskiej. Zgodnie z jej postanowieniami każde państwo członkowskie, w którym wskaźnik zasięgu rokowań zbiorowych jest poniżej progu 80 %, jest zobowiązane do ustanowienia ram warunków sprzyjających rokowaniom zbiorowym.

Komentarz OPZZ na ten temat tutaj

(GN)

Fot: OPZZ

Radom. ZNP i inne związki zawarły porozumienie z magistratem. Miasto nie wypowie ponadzakładowego układu zbiorowego dla administracji i obsługi

Łódź: Porozumienie w sprawie pracowników niepedagogicznych w cieniu zwolnień? ZNP reaguje