Dziś Narodowy Dzień Zwycięskiego Powstania Wielkopolskiego

27 grudnia obchodzimy Narodowy Dzień Zwycięskiego Powstania Wielkopolskiego. Święto ma upamiętnić zwycięski zryw Polaków przeciwko Niemcom z lat 1918–1919 i przypada w rocznicę wybuchu insurekcji.

W listopadzie 2021 r. prezydent Andrzej Duda podpisał ustawę o ustanowieniu Narodowego Dnia Zwycięskiego Powstania Wielkopolskiego. Po raz pierwszy święto to obchodzono dwa lata temu.

„W hołdzie bohaterom – uczestnikom narodowego zrywu z lat 1918-1919, którzy wyzwolili Wielkopolskę spod panowania niemieckiego i przyłączyli ją do odrodzonej Rzeczypospolitej” – głosi preambuła uchwalonej jednogłośnie ustawy, w której kolejne artykuły mówią o ustanowieniu 27 grudnia Narodowym Dniem Zwycięskiego Powstania Wielkopolskiego i świętem państwowym.

Prezydent podpisał ustawę o ustanowieniu Narodowego Dnia Zwycięskiego Powstania Wielkopolskiego

Powstanie Wielkopolskie wybuchło 27 grudnia 1918 r. w Poznaniu, a sygnałem do rozpoczęcia działań powstańczy była wizyta w Poznaniu powracającego do kraju Ignacego Jana Paderewskiego. Paderewski wygłosił 26 grudnia przemówienie, które poderwało Wielkopolan do walki.

Następnego dnia w Poznaniu odbyła się niemiecka parada wymierzona propagandowo w Polaków – jej uczestnicy zrywali polskie flagi, w mieście wywiązały się zamieszki.

W pierwszym okresie walk, do końca roku, Polakom udało się zdobyć większą część miasta. Ostatecznie zostało ono wyzwolone 6 stycznia 1919 r., kiedy przejęto lotnisko. Do połowy stycznia wyzwolono też większą część Wielkopolski. Nad przebiegiem powstania i organizacją wyzwolonych terenów czuwała Naczelna Rada Ludowa z naczelnym wodzem gen. Józefem Dowborem-Muśnickim.

Zdobycze powstańców potwierdził rozejm w Trewirze, podpisany przez Niemcy i państwa Ententy 16 lutego 1919 r. W myśl jego ustaleń, front wielkopolski został uznany za front walki państw sprzymierzonych.

Ostateczne zwycięstwo przypieczętował podpisany 28 czerwca 1919 r. traktat wersalski, w którego wyniku do Polski powróciła prawie cała Wielkopolska.

(PS, GN)