GUS: Co druga biblioteka w pandemii przestawiła się na pracę online. Ubyło jednak milion czytelników

W 2020 r. odnotowano prawie 5 mln czytelników, którzy wypożyczyli na zewnątrz 77,5 mln woluminów księgozbioru oraz 2,4 mln materiałów bibliotecznych stanowiących zbiory specjalne. W porównaniu z 2019 r. liczba czytelników spadła o 17,8 proc., a wypożyczeń o 24,5 proc. – podał Główny Urząd Statystyczny. 

Najliczniejszą grupę czytelników bibliotek publicznych według kategorii wiekowych stanowiły osoby w wieku 25–44 lata (1,3 mln). Przeważającą grupę czytelników aktywnie wypożyczających stanowiły osoby pracujące (39,0 proc. ogólnej liczby czytelników), a w dalszej kolejności osoby uczące się (34,9 proc.). 

W związku z ogłoszeniem w Polsce stanu zagrożenia epidemicznego, ograniczona została możliwość prowadzenia działalności m.in. przez biblioteki publiczne, które z dnia na dzień musiały zamknąć swoje obiekty dla czytelników. Wprowadzone czasowe ograniczenia spowodowały zmiany w funkcjonowaniu bibliotek. Część jednostek obsługiwała jedynie zwroty i wydawała rezerwacje w wyznaczonych punktach, a część świadczyła usługi, wykorzystując m.in. możliwości internetu. Ograniczenia w działalności bibliotek publicznych w poszczególnych miesiącach miały różny zakres i formy, w zależności od aktualnej sytuacji epidemicznej w kraju. 

Możliwość świadczenia usług w formie online spowodowała, że prawie 56 proc. bibliotek publicznych nie ograniczyło dostępności swoich usług. Spośród tych placówek 46,9 proc. umożliwiało czytelnikom zdalne korzystanie z e-booków, 26,9 proc. – rejestrację online nowych czytelników, a 21,2 proc. – możliwość nieodpłatnego zamówienia skanu lub digitalizacji wskazanych artykułów/publikacji. 

Ponadto, biblioteki oferowały również możliwość zdalnego korzystania  z audiobooków, czy zdalnego dostępu do prasy (numerów bieżących i archiwalnych). 

Według stanu na koniec 2020 r. w Polsce funkcjonowały 7 782 biblioteki publiczne, w tym 5 169 filii bibliotecznych. Biblioteki publiczne prowadziły 873 oddziały dla dzieci i młodzieży oraz 867 punktów bibliotecznych. W ciągu roku 4 919,3 tys. czytelników wypożyczyło na zewnątrz 77,5 mln woluminów księgozbioru. 

Najwięcej bibliotek publicznych (łącznie z filiami) działało w województwie mazowieckim (12,2 proc. ogólnej liczby podmiotów). Większość placówek w Polsce (65,0 proc.) prowadziła swoją działalność na wsi. 

Na 1 bibliotekę publiczną przypadało średnio 4 917 mieszkańców, najwięcej w województwie pomorskim (7 426), a najmniej w województwie podkarpackim (3 175). 

W 2020 r. biblioteki publiczne zorganizowały m.in. 112,7 tys. różnego rodzaju imprez, w których wzięło udział 3,6 mln uczestników. W porównaniu z poprzednim rokiem liczba imprez zorganizowanych przez biblioteki publiczne spadła o 59,0 proc, przy czym zorganizowane imprezy zdecydowanie częściej miały charakter wirtualny (15,9 tys. w 2020 r. wobec 0,8 tys. w 2019 r.). 

Cały raport GUS na temat funkcjonowania bibliotek w pandemii można znaleźć tutaj. 

(JK, GN)

Nowe dane dotyczące czytelnictwa. 42 proc. badanych twierdzi, że przeczytało co najmniej jedną książkę w ostatnim roku

Miliard dla bibliotek i na promocję czytelnictwa. Także w szkołach i przedszkolach