W bibliotekach publicznych odnotowano w 2021 roku 4,8 mln czytelników, którzy wypożyczyli na zewnątrz 89,1 mln woluminów księgozbioru oraz 2,7 mln materiałów bibliotecznych stanowiących zbiory specjalne. W porównaniu z rokiem poprzednim liczba czytelników spadła o 2,3 proc., a wypożyczeń wzrosła o 14,9 proc. – podaje Główny Urząd Statystyczny.
W 2021 r. podmioty kultury, w związku z trwającym w Polsce stanem epidemii, nadal funkcjonowały w warunkach czasowych ograniczeń. Obostrzenia w działalności podmiotów kultury miały różny zakres i formy, ale w porównaniu z rokiem wcześniejszym były mniej restrykcyjne.
Według stanu na koniec 2021 r. w Polsce funkcjonowały 7 693 biblioteki publiczne, które prowadziły 873 oddziały dla dzieci i młodzieży oraz 842 punkty biblioteczne. W ciągu roku 4,8 mln czytelników wypożyczyło na zewnątrz 89,1 mln woluminów księgozbioru.
W końcu 2021 r. funkcjonowały w Polsce 7693 #biblioteki publiczne. W 2021 r. 4,8 mln czytelników wypożyczyło na zewnątrz 89,1 mln woluminów księgozbioru.
📚 https://t.co/DtPP9jQoMD#GUS #statystyki #czytelnictwo #książki pic.twitter.com/pZfzwI36XN
— GUS (@GUS_STAT) June 29, 2022
Dostęp do zdalnej formy udostępnień zbiorów elektronicznych spoza sieci instytucji posiadały 2 824 biblioteki publiczne (o 20,5 proc. więcej w porównaniu z rokiem poprzednim). W ramach zdalnych zalogowań do zbiorów elektronicznych, dokonano 34,2 mln pobrań dokumentów (wzrost o 62,2% w porównaniu z 2021 r.).
Najwięcej bibliotek publicznych (łącznie z filiami) działało w województwie mazowieckim (941), a najmniej w województwie podlaskim (226). Biblioteki publiczne i ich filie prowadziły w sumie 842 punkty biblioteczne, których najwięcej zlokalizowanych było na obszarze województwa lubelskiego (135). Większość placówek bibliotecznych (65,0 proc.) prowadziła swoją działalność na wsi.
Na koniec 2021 r. biblioteki publiczne posiadały 124,7 mln woluminów księgozbioru, w ramach którego niezmiennie największy udział stanowiły książki (98,5%). Biblioteki dysponowały także 5,9 mln materiałów bibliotecznych tworzących zbiory specjalne, spośród których największą część stanowiły materiały audiowizualne (55,8%).
Na 1 bibliotekę publiczną przypadało średnio 16 207 woluminów księgozbioru. Najwięcej w województwie podlaskim (21 065), a najmniej w województwie lubelskim (11 425).
Pozostała działalność bibliotek
Jak podaje GUS poza swoją statutową działalnością jaką jest udostępnianie zbiorów czytelnikom, biblioteki pełnią również funkcję miejsc, w których prowadzi się spotkania o charakterze kulturalno–edukacyjnym. W 2021 r. odbyło się 133,9 tys. imprez stacjonarnych oraz 21,5 tys. imprez on-line, w których wzięło udział odpowiednio: 3,5 mln oraz 2,0 mln uczestników.
Ponadto, biblioteki publiczne zorganizowały 329 konferencji i seminariów, które zgromadziły 17,6 tys. uczestników oraz różnego rodzaju szkolenia (m.in. dla użytkowników, studentów bibliotekoznawstwa i bibliotekarzy), w których wzięło udział 1,3 mln osób.
Komputeryzacja bibliotek
Według stanu na koniec 2021 r. zarejestrowano 7 369 placówek bibliotecznych, które użytkowały 51,6 tys. komputerów, w tym 25,7 tys. przeznaczonych dla czytelników. W program do czytania książek elektronicznych wyposażonych było 1 350 stanowisk komputerowych. Komputerowy program biblioteczny użytkowało 6 470 bibliotek publicznych i filii (o 1,1 proc. więcej niż na koniec 2020 r.).
Pracujący w bibliotekach
W bibliotekach publicznych zatrudnionych było 22,0 tys. pracowników. Na stanowiskach bibliotekarskich swoje obowiązki wykonywało 15,5 tys. osób, blisko połowa z nich (48,8 proc.) posiadała kwalifikacje w stopniu wyższym, a 21,1 proc. w stopniu średnim. Z podnoszenia swoich kompetencji zawodowych skorzystało w 2021 r. 14,6 tys. pracowników niezależnie od zajmowanego stanowiska.
(JK, GN)
GUS: Co druga biblioteka w pandemii przestawiła się na pracę online. Ubyło jednak milion czytelników