Nagroda Nobla w dziedzinie literatury dla Annie Ernaux. To francuska nauczycielka

Annie Ernaux laureatką tegorocznej Nagrody Nobla w dziedzinie literatury – przekazała Akademia Szwedzka. W uzasadnieniu Akademia Szwedzka napisała, że nagrodę przyznano za „odwagę i ostrość kliniczną, z jaką odkrywa korzenie, wyobcowanie i zbiorowe ograniczenia pamięci osobistej”.

Annie Ernaux (ur. 1940) to prozaiczka, feministka, jedna z najważniejszych współczesnych pisarek francuskich. Wychowała się w robotniczej dzielnicy normandzkiego miasteczka Yvetot, co znacząco wpłynęło na jej twórczość. Absolwentka wydziału literatury współczesnej na uniwersytetach w Rouen oraz w Bordeaux.

Przez całe dorosłe życie po ukończeniu studiów pracowała jako nauczycielka języka francuskiego. Uczyła w gimnazjach i liceach, a potem w Narodowym Centrum Nauczania na Odległość.

Zadebiutowała w 1974 roku powieścią Les Armoires vides. Jest autorką ponad dwudziestu książek, m.in. wydanej po polsku mikropowieści Miejsce. Laureatka wielu międzynarodowych nagród literackich, w tym Nagrody Renaudot (właśnie za Miejsce) oraz Nagrody im. Marguerite Yourcenar (za całokształt twórczości).

Jak podaje wydawnictwo Czarne jej autobiograficzna, a zarazem pokoleniowa opowieść Lata zdobyła Nagrodę Uniwersytetu Warwick, nagrodę przyznawaną przez Association Marguerite Duras, Nagrodę im. François Mauriaca, włoską Premio Strega Europeo, a także znalazła się na krótkiej liście nominowanych do Nagrody Bookera. Jest pierwszą kobietą, której dzieła ukazały się za życia w serii Quarto prestiżowego wydawnictwa Éditions Gallimard. Jest również doktorem honoris causa uniwersytetu Cergy-Pontoise.

Literacka nagroda Nobla przyznawana jest od 121 lat. Wśród 118 nagrodzonych pisarzy znalazło się 16 kobiet. W 2019 roku polska pisarka Olga Tokarczuk otrzymała literackiego nobla za rok 2018.  W ubiegłym roku literackiego Nobla otrzymał tanzański pisarz Abdulrazak Gurnah.

Przypomnijmy, że w środę Carolyn R. Bertozzi, Morten Meldal i K. Barry Sharpless otrzymali Nagrodę Nobla w dziedzinie chemii za pracę, która zaowocowała „genialnym narzędziem do budowy cząsteczek”.

Troje naukowców otrzymało nagrodę za rozwój dziedzin chemii kliknięć i chemii bioortogonalnej, która „doprowadziła do rewolucji w tym, jak chemicy myślą o łączeniu cząsteczek ze sobą” – ogłosiła Szwedzka Akademia Nauk.

W piątek dowiemy się kto został laureatem pokojowej Nagrody Nobla. Laureata Nobla w dziedzinie ekonomii poznamy 10 października.

(JK, GN)

Nobel z fizyki za badania nad mechaniką kwantową, a z medycyny za odkrycia dotyczące ewolucji człowieka