Dziewięć obowiązkowych kryteriów oceny pracy nauczyciela i 15 dodatkowych wpisano do projektu rozporządzenia MEiN przekazanego do konsultacji społecznych. Lista nie różni się zasadniczo od tej wstępnie przedstawionej przez resort Przemysława Czarnka w czerwcu br. podczas sejmowych prac nad nowelizacją Karty Nauczyciela. Kryteria Czarnka są w większości kopią tych, które wprowadziła w 2018 r. Anna Zalewska i z których później wycofała się.
Uchwalona w czerwcu przez Sejm nowelizacja Karty Nauczyciela (czeka na rozpatrzenie przez Senat) wprowadza od 1 września br. nowe zasady awansu zawodowego. Awans ma zostać powiązany z oceną pracy nauczyciela, podobnie jak w nowelizacji KN wprowadzonej w czasach minister Anny Zalewskiej. Szczegółowe kryteria oceny nauczycieli będą określone przez ministra edukacji i nauki w rozporządzeniu. O wstępnej liście kryteriów już pisaliśmy w Głosie Nauczycielskim (GN nr 27-28 z 6-13 lipca br.). Teraz MEiN ogłosiło ostateczny projekt rozporządzenia, który trafił do konsultacji z partnerami społecznymi i do uzgodnień międzyresortowych.
Powrót do “absurdu i biurokracji”? Od września nauczyciele będą oceniani na podstawie kryteriów
Zgodnie z projektem MEiN chce wprowadzić dziewięć obowiązkowych kryteriów oceny nauczyciela.
Obowiązkowe kryteria oceny pracy nauczyciela obejmują:
1) poprawność merytoryczną i metodyczną prowadzonych zajęć dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych;
2) dbałość o bezpieczne i higieniczne warunki nauki, wychowania i opieki;
3) znajomość praw dziecka, w tym praw określonych w Konwencji o prawach dziecka, przyjętej dnia 20 listopada 1989 r. (Dz. U. z 1991 r. poz. 526 oraz z 2000 r. poz. 12), ich realizację oraz kierowanie się dobrem ucznia i troską o jego zdrowie z poszanowaniem jego godności osobistej;
4) wspieranie każdego ucznia, w tym ucznia niepełnosprawnego, w jego rozwoju oraz tworzenie warunków do aktywnego i pełnego uczestnictwa ucznia w życiu szkoły oraz środowiska lokalnego;
5) kształtowanie u uczniów szacunku do drugiego człowieka, świadomości posiadanych praw oraz postaw obywatelskiej, patriotycznej i prospołecznej, w tym przez własny przykład nauczyciela;
6) współpracę z innymi nauczycielami;
7) przestrzeganie przepisów prawa z zakresu funkcjonowania szkoły oraz wewnętrznych uregulowań obowiązujących w szkole, w której nauczyciel jest zatrudniony;
8) poszerzanie wiedzy i doskonalenie umiejętności związanych z wykonywaną pracą, w tym w ramach doskonalenia zawodowego;
9) współpracę z rodzicami.
Jest to – jak już pisaliśmy – kopia kryteriów, które w „reformie” Zalewskiej miały dotyczyć oceny pracy nauczycieli stażystów, a także nauczycieli na pozostałych stopniach awansu w połączeniu z kryteriami przewidzianymi dla tych stopni. Albowiem w tamtej „reformie” nauczycieli na poszczególnych stopniach awansu obowiązywała inna liczba kryteriów – dodatkowe przybywały wraz z awansowaniem na wyższy stopień.
Teraz ma być inaczej, chociaż i tym razem resort chce wprowadzić listę 15 dodatkowych kryteriów.
Z tej listy dyrektor dokonujący oceny pracy wybierze jedno związane ze “specyfiką pracy wynikającą ze stanowiska nauczyciela”, które to kryterium uwzględni w ocenie. Także nauczyciel zaproponuje z tej listy jedno kryterium, które jego zdaniem powinno zostać uwzględnione w procedurze oceny swojej pracy.
Ankieta Głosu. Zapraszamy do głosowania
Loading ...Lista dodatkowych 15 kryteriów oceny pracy nauczyciela w większości jest kopią kryteriów, jakie w reformie Zalewskiej miały dotyczyć nauczycieli kontraktowych, mianowanych i dyplomowanych.
Ale nie do końca.
Urzędnicy Czarnka dopisali do tej listy też dwa punkty „od siebie”. Chodzi o “umiejętność rozwiązywania konfliktów wśród uczniów” oraz “umiejętność rozpoznawania i stosowania mowy niewerbalnej oraz doskonalenie umiejętności komunikacyjnych”.
Jest tu pewna różnica w porównaniu z listą wstępną ujawnioną podczas prac w Sejmie. Wówczas była mowa o „umiejętności rozwiązywania sytuacji konfliktowych przez negocjowanie i kompromis”.
W Głosie pytaliśmy retorycznie: w jaki sposób nauczyciel udowodni, że odpowiednio rozwiązuje sytuacje konfliktowe albo, że stosuje “mowę niewerbalną”? Trudno powiedzieć. Jeśli jednak dyrektor wskaże któryś z tych punktów, to nauczyciel będzie musiał w jakiś sposób udokumentować spełnianie narzuconego mu kryterium.
Co z punktacją za spełnienie kryteriów? Oto propozycje z projektu…
Jeśli chodzi o kryteria podstawowe, to za spełnienie kryterium 1 (poprawność merytoryczna i metodyczna zajęć) będzie można otrzymać maks. 30 punktów. Natomiast poziom spełnienia każdego z pozostałych będzie oceniany w skali od 0 do 5 pkt (w przypadku kryteriów dodatkowych – tak samo).
Zgodnie z projektem, w przypadku gdy dyrektor szkoły ustali, że suma punktów wynosi:
1) 90% maksymalnej liczby punktów i powyżej – nauczyciel otrzymuje ocenę wyróżniającą;
2) 75% maksymalnej liczby punktów i powyżej – nauczyciel otrzymuje ocenę bardzo dobrą;
3) 55% maksymalnej liczby punktów i powyżej – nauczyciel otrzymuje ocenę dobrą;
4) poniżej 55% maksymalnej liczby punktów – nauczyciel otrzymuje ocenę negatywną.
Wpisane do projektu kryteria dodatkowe obejmują:
1) planowanie, organizowanie i prowadzenie zajęć dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych wynikających ze specyfiki szkoły i zajmowanego stanowiska, z wykorzystaniem metod aktywizujących ucznia, w tym narzędzi multimedialnych i informatycznych, dostosowanych do specyfiki prowadzonych zajęć;
2) diagnozowanie potrzeb i możliwości ucznia oraz indywidualizowanie pracy z uczniem;
3) analizowanie własnej pracy, wykorzystywanie wniosków wynikających z tej analizy do doskonalenia procesu dydaktyczno-wychowawczego i opiekuńczego oraz osiąganie pozytywnych efektów pracy;
4) wykorzystywanie w pracy wiedzy i umiejętności nabytych w wyniku doskonalenia zawodowego;
5) realizowanie innych zajęć i czynności, o których mowa w art. 42 ust. 2 pkt 2 Karty Nauczyciela, w tym udział w przeprowadzaniu egzaminów, o których mowa w art. 42 ust. 2b pkt 2 Karty Nauczyciela, i prowadzenie konsultacji, o których mowa w art. 42 ust. 2f Karty Nauczyciela;
6) podejmowanie innowacyjnych rozwiązań organizacyjnych, programowych lub metodycznych w prowadzeniu zajęć dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych;
7) pobudzanie inicjatyw uczniów przez inspirowanie ich do działań w szkole i środowisku pozaszkolnym oraz sprawowanie opieki nad uczniami podejmującymi te inicjatywy;
8) prowadzenie oraz omawianie zajęć otwartych dla nauczycieli lub rodziców;
9) realizowanie powierzonych funkcji lub innych zadań zleconych przez dyrektora szkoły;
10) umiejętność rozwiązywania konfliktów wśród uczniów;
11) umiejętność rozpoznawania i stosowania komunikacji niewerbalnej oraz doskonalenie umiejętności komunikacyjnych;
12) opracowywanie i wdrażanie innowacyjnych programów nauczania, programów wychowawczo-profilaktycznych lub innych programów wynikających ze specyfiki szkoły lub zajmowanego stanowiska, z uwzględnieniem potrzeb uczniów;
13) przeprowadzenie ewaluacji działań wynikających z pełnionej funkcji lub zadań związanych z oświatą realizowanych poza szkołą oraz wykorzystywanie jej wyników do podnoszenia jakości pracy szkoły;
14) współpracę z Centralną Komisją Egzaminacyjną lub okręgową komisją egzaminacyjną, w szczególności w charakterze egzaminatora, autora zadań lub recenzenta, placówkami doskonalenia nauczycieli lub uczelniami w zakresie opieki nad studentami odbywającymi praktyki pedagogiczne;
15) inne szczególne osiągnięcia nauczyciela wynikające z jego pracy dydaktycznej, wychowawczej i opiekuńczej.
W projekcie określono również kryteria oceny pracy dyrektora szkoły.
Szczegółowo o kryteriach oceny proponowanych przez MEiN pisaliśmy w GN nr 27-28 z 6-13 lipca br. Przypomnieliśmy także, że wprowadzona kilka lat temu reforma zasad oceny pracy zakończyła się kompromitacją resortu, a sami autorzy zmian wycofali się z nich. Ostatecznie rząd zrezygnował z wprowadzonych wtedy zasad w obliczu strajku nauczycieli w 2019 r. („stare” zasady awansu i oceny pracy ponownie weszły w życie od 1 września 2019 r.)
(DK, GN)
Na zdjęciu głównym: Fragment artykułu z GN nr 27-28 z 6-13 lipca br.