„Czas pandemii jeszcze bardziej wydłużył czas spędzany przez najmłodszych w Internecie, gdzie czyha na nich wiele zagrożeń , w tym związanych z patologicznymi zachowaniami seksualnymi. Ważna jest zatem lepsza edukacja na temat cyberbezpieczeństwa – nie tylko wśród małoletnich, ale i dorosłych Należy też zadbać o odpowiednie wsparcie dla osób pokrzywdzonych, oparte na empatii, zrozumieniu ich sytuacji i budowaniu w nich poczucia bezpieczeństwa” – Rzecznik praw obywatelskich Marcin Wiącek przedstawił szefowi MEiN Przemysławowi Czarnkowi uwagi ws. raportu „Nie na pokaz”, opracowanego przez Państwowy Instytut Badawczy “Naukowa i Akademicka Sieć Komputerowa”.
RPO zwraca uwagę ministra na brak wystarczającej wiedzy i środków edukacyjnych w zakresie cyberbezpieczeństwa dzieci i młodzieży, w kontekście patologicznych zachowań seksualnych w Internecie.
W kwietniu 2022 r. NASK opublikowała raport będący analizą wyników badania publikowania treści intymnych (self-generated sexual content) przez młodzież. W publikacji przedstawiono najbardziej powszechne zagrożenia, na które narażone są dzieci i nastolatki w Internecie, takie jak grooming, szantaż na tle seksualnym, czy też sexting.
RPO Marcin #Wiącek zwraca uwagę @MEIN_GOV_PL na brak wystarczającej wiedzy i środków edukacyjnych w zakresie cyberbezpieczeństwa dzieci i młodzieży, w kontekście patologicznych zachowań seksualnych w Internecie.https://t.co/uogl50dajh
— Biuro Rzecznika Praw Obywatelskich (@BiuroRPO) July 11, 2022
Szczególny niepokój RPO budzi przedstawiony w raporcie dynamiczny wzrost liczby treści o charakterze seksualnym wytwarzanych przez osoby małoletnie, będących formą ich autoprezentacji. Badanie przeprowadzone w lipcu i sierpniu 2021 r. w dwóch grupach wiekowych – 18-21 oraz 22-24 lat – pokazało takie problemy związane z tym zagadnieniem, jak:
>> zatrważający brak wsparcia, z jakim borykają się osoby w młodym wieku, które doświadczyły krzywdy i traumy w związku ze zjawiskiem sextingu oraz miały kontakt z materiałami o charakterze pornograficznym zbyt wcześnie,
>>niewystarczająca wiedza na temat cyberbezpieczeństwa zarówno wśród osób małoletniech, jak i dorosłych,
>> upublicznianie cudzych materiałów intymnych, co dla osoby pokrzywdzonej jest według badań jedną z największych traum wieku młodzieńczego.
Na podstawie wyników badania stwierdzono, że wyciek materiałów self-generated sexual content został przez badane osoby uznany za jedną z najtrudniejszych sytuacji, w jakiej może znaleźć się osoba wysyłająca tego typu zdjęcia lub filmy. Drugą bardzo trudną sytuacją wskazaną przez badanych jest presja wysłania tego typu materiałów.
A zjawisko to ma charakter powszechny i dotyka ogromnej liczby internautów, w tym także dzieci (12-14 lat). W przypadku dzieci i nastolatków niegotowych na kontakt z tego typu materiałami może to skutkować nieprzyjemnymi lub w skrajnych przypadkach, nieodwracalnymi skutkami w sferze psychiki i zachowań osób poszkodowanych (odrzucenia/zamrożenia sfery seksualnej w przyszłości lub zbyt wczesnego, nagłego rozbudzenia tej sfery, prowadzącego do uzależnienia od seksu oraz innych zaburzeń na tym tle).
RPO ma nadzieję, że minister Czarnek uwzględni przedstawiony raport i podejmie działania, które pozwolą poprawić jakość edukacji na temat cyberbezpieczeństwa.
***
Prof. Marcin Wiącek w innym stanowisku wyraził niepokój o przyszłość systemu ochrony zdrowia psychicznego. „Tylko kontunuowanie reformy zapewni osobom w kryzysie psychicznym dostęp do opieki w godziwych warunkach i z poszanowaniem godności pacjenta” – podkreśla RPO i apeluje do premiera w tej sprawie.
Rzecznik z dużym niepokojem zapoznał się z listem otwartym Polskiego Towarzystwa Psychiatrii Środowiskowej do premiera, dotyczącym przyszłości reformy systemu opieki psychiatrycznej w Polsce.
RPO Marcin #Wiącek prosi Premiera o stanowisko co do przyszłości systemu ochrony zdrowia psychicznego w związku z sygnałami o odchodzeniu od reformy systemu opieki psychiatrycznej i powrocie do systemu scentralizowanej ochrony zdrowia psychicznego.https://t.co/R7pWzzloVt
— Biuro Rzecznika Praw Obywatelskich (@BiuroRPO) July 11, 2022
Środowiska psychiatryczne dostrzegają sygnały świadczące o odchodzeniu od reformy systemu opieki psychiatrycznej i powrocie do dysfunkcyjnego i archaicznego systemu scentralizowanej ochrony zdrowia psychicznego.
Wywołuje to uczucie zawodu, chaosu i niepewności zarówno wśród pracowników służby zdrowia, jak i samych pacjentów.
„W tej sytuacji organizacje społeczne, którym bliskie jest dobro pacjentów, oczekują dalszego, systematycznego rozwoju sieci centrów zdrowia psychicznego w kraju, niezmienności sposobu jego finansowania oraz wzrostu finansowania systemu ochrony zdrowia psychicznego do wysokości 6 proc. – czytamy.
„Tylko kontunuowanie reformy zapewni osobom w kryzysie psychicznym dostęp do opieki w godziwych warunkach i z poszanowaniem godności pacjenta – podkreśla Rzecznik Praw Obywatelskich.
(GN)
Bezpłatne materiały dla nauczycieli klas I-V z zakresu bezpieczeństwa dzieci w sieci