Podczas EUCYS 2025 w Rydze jedną z czterech równorzędnych pierwszych nagród oraz nagrodę honorową w postaci udziału w London International Youth Science Forum (LIYSF) otrzymał Antoni Łuczak, tegoroczny maturzysta i absolwent XIV Liceum Ogólnokształcącego im. Stanisława Staszica w Warszawie. I nie był to jedyny sukces polskich młodych naukowców Rydze. Jury wyróżniło wszystkie trzy projekty z naszego kraju.
Na zdjęciu: Polscy młodzi naukowcy – laureaci EUCYS 20025 Zuzanna Kassner, Antoni Łuczak i Emil Pajak z prof. Janem Madeyem z Uniwersytetu Warszawskiego. Fot. Fundusz ZDOLNI
– Jakkolwiek to robicie, robicie to w Polsce dobrze! – dało się usłyszeć w kuluarach po ogłoszeniu wyników European Union Contest for Young Scientists (EUCYS) – najważniejszego konkursu naukowego dla młodzieży w Europie. Jury wyróżniło wszystkie trzy projekty z naszego kraju.
Klasyczna geometria ma potencjał
Podczas EUCYS 2025 w Rydze jedną z czterech równorzędnych pierwszych nagród oraz nagrodę honorową w postaci udziału w London International Youth Science Forum (LIYSF) otrzymał Antoni Łuczak, tegoroczny maturzysta i absolwent XIV Liceum Ogólnokształcącego im. Stanisława Staszica w Warszawie.
Praca Antoniego wprowadza nowe metody łączące ze sobą dwie pozornie odległe, gałęzie matematyki. W efekcie możliwe jest wykazanie zależności pomiędzy klasyczną geometrią szkolną a bardziej zaawansowanymi koncepcjami.
– Wielu uczniów traktuje geometrię jako oderwany przedmiot, bez powiązania z resztą matematyki. Moje badania pokazują, że istnieją takie związki i że można stosować zaawansowaną teorię w dobrze znanym kontekście. Mam nadzieję, że dzięki temu więcej osób zainteresuje się matematyką na poziomie akademickim – mówi laureat.
Unikalny filament do druku 3D
Emil Pająk, absolwent V Liceum Ogólnokształcącego im. A. Struga w Gliwicach, został uhonorowany nagrodą specjalną EIROForum, w postaci tygodniowego stażu w Institute Laue-Langevin (ILL Award) w Grenoble.
Jurorzy docenili opracowany przez Emila unikalny filament do druku 3D. Materiał, oparty na TPU i wzbogacony ponad 30% cząstek magnetycznych, pozwala wytwarzać elastyczne struktury reagujące na pole magnetyczne bez użycia energii elektrycznej. Dzięki temu otwiera nowe możliwości zarówno w robotyce miękkiej, jak i w medycynie – od projektowania miniaturowych stentów po potencjalne terapie miażdżycy.
– Zainspirowała mnie praca MIT z 2018 r., ale chciałem uzyskać podobny efekt na prostych, dostępnych drukarkach 3D. To dopiero początek mojej drogi badawczej – zaznacza Emil Pająk. Staż w ILL może pomóc w rozwijaniu tego i innych projektów naukowych Emila.
Płynny nawóz na bazie nanocząstek chitozanu
Zuzanna Kassner, uczennica I Liceum Ogólnokształcącego im. Marii Skłodowskiej-Curie w Pile, została wyróżniona zaproszeniem na Luxembourg International Science Expo.
Opracowany przez Zuzannę płynny nawóz na bazie nanocząstek chitozanu pozwala ograniczyć zużycie wody nawet o 75% w okresach ekstremalnej suszy, nie powodując jednocześnie negatywnych skutków dla upraw. Rozwiązanie jest tanie, przyjazne środowisku i może być stosowane w rolnictwie, ogrodnictwie, a nawet w astrobiologii i uprawach w przestrzeni kosmicznej.
– Nano Support ma na celu nie tylko sprawdzenie potencjału nanotechnologii w rolnictwie. Może także poprawić jakość życia wielu społeczeństw, łagodząc kryzys głodu. Zaczynałam swoje eksperymenty na strychu rodzinnego domu i nie marzyłam, że zajdę tak daleko. Dlatego jestem ogromnie wdzięczna wszystkim, którzy mnie wspierali – podkreśla Zuzanna Kassner.
Inwestowanie w talenty przynosi efekty
Profesor Jan Madey z Instytutu Informatyki Uniwersytetu Warszawskiego, który jest jurorem Polskiej Edycji EUCYS i od 30 lat towarzyszy reprezentantom podczas finałów międzynarodowych nie ukrywa dumy.
– Wierzyłem w nich, w ich pomysły, przygotowanie i wiedzę. Miałem jednak obawy, czy po dwóch dość owocnych latach w EUCYS jury zdecyduje się przyznać Polakom kolejne nagrody. Jednak jakość projektów wyłanianych przez krajowe jury nie pozostawia wątpliwości – podkreślił opiekun polskiej reprezentacji.
– Antoni, Emil i Zuzanna to przykłady młodych ludzi, którzy z pasją i konsekwencją realizują własne pomysły badawcze. Nasza praca z nimi w Funduszu ZDOLNI udowadnia, że inwestowanie w talenty przynosi efekty i inspiruje innych – podkreśla Maria Mach, dyrektor Funduszu ZDOLNI (stowarzyszenie naukowców wspierających wybitnie uzdolnioną młodzież – w latach 1981-2024 pod nazwą Krajowy Fundusz na rzecz Dzieci).
European Union Contest for Young Scientists organizowany jest przez Komisję Europejską od 1989 roku i nagradza samodzielne badania oraz odkrycia młodych naukowców. Polska edycja, znana jako „Odkrycia”, prowadzona jest przez Fundusz ZDOLNI.
Międzynarodowe finały EUCYS odbywają się co roku w innym mieście. Tym razem gospodarzem była Ryga, gdzie w dniach 15–20 września spotkali się młodzi naukowcy z całej Europy. Ich projekty oceniano pod kątem oryginalności, metodologii i znaczenia społecznego. Laureaci otrzymują nagrody finansowe i specjalne wyróżnienia, ale przede wszystkim zyskują doświadczenie, międzynarodowe kontakty i szansę na rozwój kariery naukowej.
(DK, GN)
Wykorzystano informacje Funduszu ZDOLNI
Więcej informacji:
Odkrycia – Polska Edycja EUCYS. Konkurs Unii Europejskiej dla Młodych Naukowców