„Sejm Rzeczypospolitej Polskiej w 120. rocznicę wybuchu na ziemiach polskich rewolucji 1905 roku, będącej wielkim zrywem społecznym i niepodległościowym wymierzonym w carskiego zaborcę, pragnie oddać hołd wszystkim jej ofiarom i bohaterom oraz wzywa do godnego uczczenia jubileuszu i wspierania wszelkich inicjatyw mających na celu upamiętnienie tego wydarzenia” – napisano m.in. w uchwale ws. upamiętnienia bohaterów Rewolucji 1905 r. w 120. rocznicę jej wybuchu, którą przyjął Sejm. „Wydarzenia, które miały miejsce w 1905 roku na ziemiach polskich, stały się bardzo ważnym elementem kształtowania się polskiej tożsamości narodowej” – podkreślili posłowie.
Za uchwałą zagłosowało w piątek 397 posłów, 21 było przeciw, 12 wstrzymało się od głosu. Upamiętnienie bohaterów i wydarzeń rewolucji 1905 roku w jej 120. rocznicę to cel uchwały, przygotowanej przez parlamentarzystów oraz historyków z Muzeum Tradycji Niepodległościowych w Łodzi.
📌Sejm podjął uchwałę w sprawie upamiętnienia bohaterów Rewolucji 1905 roku w 120. rocznicę jej wybuchu. pic.twitter.com/WNeYZ02VOn
— Sejm RP🇵🇱 (@KancelariaSejmu) January 24, 2025
W uchwale przypomniano, że „wydarzenia rewolucyjne, które ogarnęły całe Imperium Rosyjskie na przełomie XIX i XX wieku, szczególnie mocno dotknęły ziemie polskie”. „Zapłonęły m.in. ulice w Warszawie, regionie łódzkim, Zagłębiu Dąbrowskim, Częstochowie, Zagłębiu Staropolskim, Białymstoku i okolicach Lublina. Na terenie Galicji i Górnego Śląska odbywały się zaś strajki solidarnościowe, których uczestnicy wyrażali zarówno sprzeciw wobec absolutystycznego reżimu carskiego, manifestowali polską tożsamość narodową, jak i domagali się lepszych warunków życia i godnej pracy” – wskazano. Zwrócono również uwagę, że w rewolucyjnych wydarzeniach obok mężczyzna masowo brały udział także kobiety, a obok Polaków – Żydzi.
Podkreślono, że „upamiętniając wydarzenia z lat 1905-1908, wspominamy tych, którzy ponieśli najwyższą ofiarę”. „Należą do nich osoby zesłane na Sybir oraz powieszone na stokach warszawskiej cytadeli czy podwórzu więzienia przy ul. Gdańskiej w Łodzi. Pamiętamy także o zabitych w czasie demonstracji ulicznych oraz wydarzeń takich jak powstanie łódzkie z czerwca 1905 roku, a także Żydów zamordowanych w pogromach organizowanych przez rosyjską ochranę” – czytamy w uchwale. Przypomniano również, że „wśród ofiar znalazły się zarówno wybitne postaci, np. Józef „Montwiłł” Mirecki i Stefan Aleksander Okrzeja, jak i rzesze anonimowych osób, których nazwisk historia niestety nie zapamiętała”.
„W naszej świadomości na zawsze pozostanie także fakt, że wśród uczestników rewolucji 1905 roku znaleźli się późniejsi twórcy niepodległego państwa polskiego, w tym Józef Piłsudski, który stworzył Organizację Bojową PPS w celu walki zbrojnej o niezawisłość Rzeczypospolitej” – napisano.
Przypomniano, że przez 2 lata rewolucji przez ziemie polskie przetoczyło się niemal 7 tys. strajków, w których wzięło udział ok. 3,5 mln ludzi. „Wydarzenia te stały się ważnym elementem kształtowania się polskiej tożsamości narodowej i inspirowały kolejne pokolenia do buntów przeciwko niesprawiedliwości, autorytaryzmowi i nierespektowaniu praw obywatelskich i praw człowieka” – głosi projekt uchwały.
„Choć sama rewolucja została stłumiona przez carski reżim, przyniosła trwale zmiany. Dzięki działaniom rewolucjonist6w, a także wieloletnim pracom Ligii Narodowej i Związku Młodzieży Polskiej ,Zet”, w prywatnych szkołach Królestwa Polskiego i urzędach gminnych pojawiły się język polski, mogły rozwijać się ruch spółdzielczy oraz stowarzyszenia i organizacje zrzeszające Polaków, takie jak Macierz Szkolna. Pokolenia wyrosłe na doświadczeniu rewolucji odegrały ogromną rolę w procesie odzyskiwania niepodległości w 1918 roku” – czytamy
W uchwale podkreślono ponadto, że „wydarzenia, które miały miejsce w 1905 roku na ziemiach polskich, stały się bardzo ważnym elementem kształtowania się polskiej tożsamości narodowej i inspirowały kolejne pokolenia do buntów przeciwko niesprawiedliwości, autorytaryzmowi i nierespektowaniu praw obywatelskich i człowieka”.
„Sejm Rzeczypospolitej Polskiej w 120. rocznicę wybuchu na ziemiach polskich rewolucji 1905 roku, będącej wielkim zrywem społecznym i niepodległościowym wymierzonym w carskiego zaborcę, pragnie oddać hołd wszystkim jej ofiarom i bohaterom oraz wzywa do godnego uczczenia jubileuszu i wspierania wszelkich inicjatyw mających na celu upamiętnienie tego wydarzenia” – czytamy.
Pełna treść uchwały znajduje się tutaj
(GN)