Według Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości reforma szkolnictwa wyższego na Węgrzech jest nie tylko niezgodna z prawem UE ale stoi w sprzeczności z Kartą Praw Podstawowych UE oraz z zobowiązaniami podjętymi przez Węgry jako członków Światowej Organizacji Handlu. Trybunał jednoznacznie orzekł że nie może być zgody dla regulacji, które zabraniają działalności na Węgrzech szkołom wyższym zarejestrowanym za granicą.
Rząd Victora Orbana zmieniając ustawę o szkolnictwie wyższym zmusił wcześniej Uniwersytet Środkowoeuropejskiego założony przez George’a Sorosa – do opuszczenia kraju.
Przypomnijmy, że w kwietniu 2017 r. parlament w Budapeszcie przyjął ustawę o szkolnictwie wyższym. Zgodnie z nią na Węgrzech mogą funkcjonować tylko te wydające dyplomy zagraniczne szkoły wyższe spoza UE, których działalność jest regulowana międzypaństwową umową i które mają placówkę edukacyjną w kraju pochodzenia. Zdaniem krytyków ustawa była skierowana głównie przeciwko Uniwersytetowi Środkowoeuropejskiemu (CEU), który prowadził wówczas nauczanie wyłącznie na Węgrzech.
#Hungría El TUE considera ilegal la ley de Orban diseñada para cerrar la universidad de George Soros https://t.co/SYftVwRznu
— EP Internacional (@EPinternacional) October 6, 2020
Orban od lat publicznie krytykuje Sorosa, argumentując, że miliarder zamierza podważyć europejskie wartości swoimi liberalnymi poglądami na temat migracji.
„Orzeczenie TSUE oznacza, że ustawa już nie obowiązuje i uczelnia może realizować w Budapeszcie programy kończące się wydaniem amerykańskich dyplomów” – podał w komunikacie Uniwersytet Środkowoeuropejski. Ocenił, że jest to ważne zwycięstwo prawne i moralne.
Uczelnia, która przeniosła swoją siedzibę do Wiednia wyraziła przy tym nadzieję, że rząd Węgier wykorzysta tę możliwość, by przywrócić autonomię instytucji nauczania wyższego oraz wolność akademicką instytutów badawczych Węgierskiej Akademii Nauk i uniwersytetów.
„Wszystkie uczelnie muszą tak samo przestrzegać prawa na Węgrzech” – skomentowała wyrok TSUE minister sprawiedliwości Węgier Judit Varga. Podkreśliła ona, że władze Węgier spełnią wyrok TSUE w taki sposób, by odpowiadał interesom Węgrów.
(JK, GN)