85 lata temu na terytorium Rzeczypospolitej wkroczyły wojska sowieckie. Polska, która od ponad 2 tygodni broniła się przed agresją ze strony Niemiec, otrzymała kolejny wielki cios. Zajęcie ziem polskich przez dwóch okupantów było efektem układu zawartego w sierpniu 1939 r. między hitlerowskimi Niemcami i stalinowskim Związkiem Sowieckim, zwanego „pakt Ribbentrop – Mołotow”. Na zajętych przez Sowietów ziemiach rozpoczęły się liczne represje i deportacje.
Przypomnijmy, że na mocy tajnego protokołu do paktu Ribbentrop-Mołotow z 23 sierpnia 1939 roku ZSRR zobowiązał się do zbrojnego wystąpienia przeciw Polsce w sytuacji, gdyby III Rzesza znalazła się w stanie wojny z Polską (co nastąpiło 1 września 1939 roku).
📆 Dziś wspominamy tragiczne wydarzenia sprzed 85 lat, kiedy wojska radzieckie zaatakowały naszą Ojczyznę, rozpoczynając kolejną fazę II Wojny Światowej. To dzień pamięci o bohaterach, którzy bronili Polski przed dwoma agresorami. pic.twitter.com/tEujcgVe0W
— Kancelaria Premiera (@PremierRP) September 17, 2024
Oficjalnym pretekstem agresji były niezgodne z prawdą informacje o rozpadzie państwa polskiego i ucieczce rządu, a także konieczności ochrony mienia i życia zamieszkujących wschodnią Polskę Ukraińców i Białorusinów oraz uwalnianiu ludu polskiego od wojny. W konsekwencji ZSRR uznał wszystkie układy zawarte uprzednio z Polską za nieobowiązujące, bo zawarte z nieistniejącym państwem. Z tego powodu odmawiano np. wziętym do niewoli polskim żołnierzom statusu jeńców wojennych.
W starciach z Armią Czerwoną zginęło ok. 2,5 tys. polskich żołnierzy, a ok. 20 tys. było rannych i zaginionych. Do niewoli sowieckiej dostało się ok. 250 tys. żołnierzy, w tym ponad 10 tys. oficerów, którzy na mocy decyzji podjętej 5 marca 1940 r. przez Biuro Polityczne WKP(b) zostali rozstrzelani.
Byli wśród nich także nauczyciele. Głos Nauczycielski w kwietniu 1989 r. opublikował w numerach 16 i 17 listę łącznie 289 nauczycieli i naukowców, oficerów rezerwy Wojska Polskiego, zamordowanych w Katyniu.
Warto przypomnieć, że na terenach zajętych przez Armię Czerwoną działała Tajna Organizacja Nauczycielska (TON). Za konspiracyjną działalność oświatową środowisko nauczycielskie było represjonowane i poniosło ogromnie straty. Wielu spośród nich zginęło wraz ze swoimi rodzinami.
Sejm, w celu upamiętnienia tragicznych wydarzeń, ustanowił 17 września – rocznicę agresji sowieckiej na Polskę z 1939 roku – Dniem Sybiraka.
📆 Dzień Sybiraka, to jeden z kluczowych dni pamięci w Polsce, poświęcony pamięci Polaków zesłanych na Syberię i do innych regionów Związku Sowieckiego. Dzień ten jest hołdem dla ofiar, ale także przypomnieniem o ich heroizmie i cierpieniach, które odcisnęły piętno na polskiej… pic.twitter.com/pAxqrYmWw2
— Kancelaria Premiera (@PremierRP) September 17, 2024
„Sejm Rzeczypospolitej Polskiej oddaje hołd wszystkim Polakom zesłanym na Syberię, inne tereny Rosji i Związku Sowieckiego. Sejm Rzeczypospolitej Polskiej upamiętnia tych, którzy tam zginęli, tych, którym udało się powrócić do Ojczyzny, tych, którzy osiedli w różnych częściach świata, oraz tych, którzy pozostali w miejscu swego zesłania gdzie kultywowali polskość” – głosi podjęta przez posłów uchwała.
(GN)
Fot: sejm.gov.pl/domena publiczna
Szefowie dyplomacji ZSRR Wiaczesław Mołotow i III Rzeszy Joachim von Ribbentrop – wspólnie przeciw Polsce