Blisko połowa (48,1%) dorosłych użytkowników i użytkowniczek internetu słyszała zwrot „higiena cyfrowa”, a 51,2% badanych deklaruje, że chciałoby dowiedzieć się o niej więcej. Jednocześnie 54,5% ocenia, że na używaniu urządzeń ekranowych spędza dużo czasu, a 17,6% wprowadza w związku z tym ograniczenia. Tak wynika z drugiego badania higieny cyfrowej dorosłych w Polsce, które realizuje Fundacja „Instytut Cyfrowego Obywatelstwa” i Fundacja Orange.
Higiena cyfrowa to chroniące zdrowie zachowania związane z używaniem technologii informacyjno-komunikacyjnych, zwłaszcza urządzeń ekranowych i internetu. Nieumiejętne korzystanie z nich może prowadzić do negatywnych konsekwencji dla zdrowia fizycznego, psychicznego i społecznego.
Raport „Higiena cyfrowa dorosłych” pokazuje, że zbyt mało osób dorosłych podejmuje zachowania chroniące zdrowie, ale jednocześnie połowa osób badanych deklaruje, że chciałaby pracować nad swoim poziomem higieny cyfrowej.
Wybrane wyniki drugiego Ogólnopolskiego Badania Higieny Cyfrowej Dorosłych:
>> Dorośli używają internetu przede wszystkim do korzystania z mediów społecznościowych i do komunikacji z innymi.
>> Ponad połowa dorosłych używających internetu uważa, że spędza przed ekranami dużo czasu.
>> 40% dorosłych używających internetu uważa, że nadużywa telefonu.
>> Niewielu dorosłych w Polsce kontroluje swoje używanie urządzeń ekranowych.
>> Mało dorosłych przestrzega zasad bezpiecznego używania internetu i urządzeń ekranowych.
>> U dorosłych występują deficyty dotyczące zachowań związanych z tworzeniem i odbieraniem treści w internecie, zwłaszcza rzadkie reakcje na hejt wobec innych i rzadkie szukanie pomocy w przypadku doświadczenia złego traktowania w sieci.
>> Mało dorosłych podejmuje inne zalecane zachowania prozdrowotne związane z używaniem urządzeń ekranowych i internetu.
>> Połowa dorosłych używających urządzeń ekranowych ma potrzebę zwiększenia wiedzy na temat higieny cyfrowej i poprawy tej higieny.
➡️48,1% dorosłych użytkowników_ek internetu słyszało zwrot „higiena cyfrowa” Jednocześnie:
➡️54,5% ocenia,że na używaniu urządzeń ekranowych spędza dużo czasu
‼️To jedne z wyników drugiego już Ogólnopolskiego Badania Higieny Cyfrowej z @fundacjaICO
Raport: https://t.co/xAknDWd3Ev pic.twitter.com/KSpiGCPozb— fundacjaorange (@fundacjaorange) April 2, 2025
Autorami drugiej edycji badania są: Magdalena Bigaj (Uczelnia Korczaka/Fundacja „Instytut Cyfrowego Obywatelstwa”), dr hab. n. społ. Magdalena Woynarowska (Warszawski Uniwersytet Medyczny), prof. dr hab. n. med i n. o zdr. Mariusz Panczyk (Warszawski Uniwersytet Medyczny)
Recenzentem naukowym prac był prof. UAM dr hab. Jacek Pyżalski. Współautorem raportu z badania jest dr n. społ. Szymon Wójcik (Uniwersytet Warszawski/Fundacja Dajemy Dzieciom Siłę).
W badaniu skoncentrowano się na najważniejszych zachowaniach z czterech obszarów higieny cyfrowej: (1) kontroli w używaniu urządzeń ekranowych, (2) bezpiecznym używaniu internetu, (3) tworzeniu i odbieraniu informacji w internecie oraz (4) innych zalecanych zachowaniach prozdrowotnych związanych z używaniem ekranów, jak dbałość o sen czy bezpieczeństwo w ruchu drogowym.
– Wpływ nowych technologii na zdrowie fizyczne, psychiczne i społeczne ich użytkowników i użytkowniczek jest dzisiaj czymś niekwestionowanym. Dlatego do zdrowego funkcjonowania potrzebujemy nauczyć się chroniących zdrowie zachowań – mówi Magdalena Bigaj, prezeska Fundacji „Instytut Cyfrowego Obywatelstwa”, pomysłodawczyni i współtwórczyni badania. Higiena cyfrowa przywraca poczucie sprawczości, wzmacniając w ten sposób odporność psychiczną, tak bardzo potrzebną w szybko zmieniającym się świecie – dodaje.
Głównym wnioskiem najnowszego raportu jest to, że termin „higiena cyfrowa”, staje się coraz bardziej znany i używany, niemniej zachowania chroniące zdrowie podejmuje nadal mniejszość dorosłych.
– Higiena cyfrowa jest tematem, który dotyczy nas wszystkich i dobrze przyjrzeć się jej w kontekście osób dorosłych, bo to one modelują zachowania dzieci i młodzieży, także w tym kontekście – mówi Małgorzata Kowalewska, członkini zarządu ds. programowych Fundacji Orange. – Ważne, żeby higienę cyfrową rozumieć szczerzej niż kontrola czasu przed ekranem, ale umiejętność oceny, jak korzystanie z nich wpływa na nasze bezpieczeństwo, zdrowie, samopoczucie i relacje z innymi – dodaje.
Test Higieny Cyfrowej ICO po raz drugi towarzyszy badaniom nt. higieny cyfrowej i ma wspierać wszystkie zainteresowane osoby konkretną wiedzą o zdrowych nawykach cyfrowych. Test wraz z praktycznymi poradami jest dostępny bezpłatnie na stronie www.higienacyfrowa.pl. Odpowiedź na pytania dotyczące kontrolowania czasu ekranowego, korzystania z ekranów przed snem czy podczas czynności wymagających skupienia ma wesprzeć autorefleksję, która w konsekwencji może prowadzić do podjęcia działań prozdrowotnych.
Badanie przeprowadzono w 2024 roku na reprezentatywnej grupie dorosłych użytkowniczek i użytkowników internetu w Polsce1, dzięki zastosowanemu podejściu uzyskano grupę badawczą, która odzwierciedla strukturę społeczeństwa i umożliwia generalizację wyników na populację Polski przy zachowaniu wysokiej wiarygodności i jakości danych.
Ogólnopolskie Badanie Higieny Cyfrowej Dorosłych 2024 stanowi element długofalowego projektu badawczo-edukacyjnego zainicjowanego i realizowanego przez Fundację „Instytut Cyfrowego Obywatelstwa” i Fundację Orange w 2022 r., pod honorowym patronatem Dziekana Wydziału Nauk o Zdrowiu Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego prof. dr. hab. n. med. Mariusza Gujskiego.
Cały raport można pobrać tutaj
(GN)