„Polska szkoła nie zapewnia w pełni prawa do nauki dzieciom cudzoziemców”. RPO interweniuje w MEN po raporcie NIK

„Polska szkoła nie zapewnia w pełni prawa do nauki dzieciom cudzoziemców, a także obywateli polskich powracających do kraju. Brakuje m.in. podręczników do nauki języka polskiego jako języka obcego. Uczniowie napotykali liczne problemy adaptacyjne i integracyjne. Dochodziło do przypadków dyskryminacji dzieci ze względu na pochodzenie narodowe i etniczne” – podkreśla Rzecznik Praw Obywatelskich.  Dr hab. Adam Bodnar zwrócił się do ministra edukacji i nauki Przemysława Czarnka o informacje w jakim zakresie MEN wdraża rekomendacje NIK by zmienić sytuację cudzoziemców w polskim systemie oświaty.

RPO odniósł się do raportu NIK dotyczącego lat szkolnych 2017/18 do 2019/20, który ocenia m.in. działania Ministra Edukacji Narodowej  w zakresie kształtowania polityki oświatowej. A mogą one budzić niepokój w odniesieniu do realizacji prawa do nauki osób przybywających z zagranicy.

„Zupełny brak zainteresowania MEN”. NIK o kształceniu dzieci cudzoziemców i obywateli polskich powracających do kraju

Przypomnijmy, że jak wynika z raportu NIK, nauczyciele spotykają się z wieloma  wyzwaniami w pracy z uczniami z zagranicy. Podstawowe utrudnienie to zróżnicowany poziom znajomości języka polskiego.

RPO przypomina szefowi MEN obowiązujące Polskę postanowienia Konwencji w sprawie zwalczania dyskryminacji w dziedzinie oświaty. Stanowi ona, że państwa-strony powinny przedsięwziąć wszelkie niezbędne środki, aby oświata sprzyjała wzajemnemu zrozumieniu, tolerancji i przyjaźni między wszystkimi narodami, grupami rasowymi i wyznaniowymi.

Ze skarg do RPO wynika, że problemy dzieci cudzoziemców pogłębiły się z powodu ograniczenia funkcjonowania szkół i innych placówek oświatowych podczas pandemii koronawirusa.

Jak przypomina Adam Bodnar nie jest nawet znana liczba uczniów – obywateli polskich powracających do kraju, bo minister nie gromadził odpowiednich danych. Nie miał też wiedzy na temat efektywności kształcenia tych uczniów, ponieważ nie podejmował czynności nadzoru nad organizacją i warunkami ich kształcenia. Nie dokonywał kontroli nadzoru pedagogicznego przez kuratorów oświaty.

Minister nie analizował też potrzeb związanych z doskonaleniem zawodowym nauczycieli pracujących z uczniami oraz z ukierunkowanym na ich rzecz doradztwem metodycznym. Tymczasem w latach 2009-2019 liczba szkół dla dzieci i młodzieży, w których uczyli się uczniowie cudzoziemcy, wzrosła z 1571 do 7318.

Tym samym wzrosła liczba nauczycieli, którzy mogliby być zainteresowani podnoszeniem  kwalifikacji. W związku z tym szczególny niepokój Rzecznika budzą nagłośnione w ostatnim czasie wypowiedzi ministra edukacji o braku konieczności stałego dokształcania nauczycieli.

RPO zwrócił się do ministra Przemysława Czarnka o informacje na temat działań podejmowanych dla  wdrożenia rekomendacji NIK.

(JK, GN)

Rośnie liczba cudzoziemców w Polskich szkołach. To dodatkowe wyzwanie dla nauczycieli