16 grudnia 2022 roku mija sto lat od zabójstwa pierwszego prezydenta Rzeczpospolitej Gabriela Narutowicza. W pierwszym dniu swojej prezydentury został zastrzelony przez artystę, malarza o radykalnych nacjonalistycznych poglądach Eligiusza Niewiadomskiego. Mord w warszawskiej „Zachęcie” wywołał szok polskiej opinii społecznych i postawił pod znakiem zapytania funkcjonowanie systemu politycznego II Rzeczypospolitej.
Gabriel Narutowicz został wybrany na prezydenta 9 grudnia 1922 roku głosami centrum, partii chłopskich, lewicy oraz mniejszości narodowych. Wywołało to ostre protesty środowisk prawicowych, które rozpętały napastliwą kampanię prasową wymierzoną w prezydenta elekta, oraz demonstracje podważające jego wybór określany mianem zdrady narodowej. Odmawiano mu przynależności do narodu, wypominano mu bezwyznaniowość i żądano jego ustąpienia.
16 grudnia 1922 r. prezydent Gabriel Narutowicz podczas wizyty w warszawskiej Zachęcie został zastrzelony przez nacjonalistę Eligiusza Niewiadomskiego.
Prezydent Andrzej Duda upamiętnił pierwszego Prezydenta RP w 100. rocznicę jego tragicznej śmierci, składając kwiaty na jego grobie w Archikatedrze św. Jana Chrzciciela w Warszawie.
– Był wspaniałym darem dla odradzającej się Polski jako Prezydent Rzeczypospolitej, który mógł pomóc w jej budowie, w jej nowoczesnym rozwoju. Niestety na skutek wybuchów nienawiści na ówczesnej scenie politycznej został zamordowany – mówił Prezydent Andrzej Duda o Gabrielu Narutowiczu.
– Był wielkim patriotą, niezwykle uczciwym człowiekiem, świetnie przygotowanym do pełnienia swojej prezydenckiej funkcji – dodał prezydent, przypominając, że Narutowicz był profesorem Politechniki w Zurychu, inżynierem, konstruktorem.
16 grudnia 1922 r. zamordowany został pierwszy Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej. W rocznicę tragicznych wydarzeń sprzed stu lat, Prezydent @AndrzejDuda uczcił pamięć Gabriela Narutowicza, składając wiązankę kwiatów na jego grobie w krypcie warszawskiej Archikatedry św. Jana. pic.twitter.com/42ymGY4j3F
— Kancelaria Prezydenta (@prezydentpl) December 16, 2022
Sejm oraz Senat przyjęły specjalne uchwały upamiętniające 100. rocznicę tragicznej śmierci prezydenta Narutowicza
„16 grudnia przypada 100. rocznica tragicznej śmierci wybitnego męża stanu, pierwszego prezydenta niepodległej Polski – Gabriela Narutowicza” – głosi m.in. uchwała Sejmu.
📜Uchwała Sejmu w 100. rocznicę tragicznej śmierci prezydenta Gabriela Narutowicza.
✍️➡️https://t.co/ua3NVEGNPG pic.twitter.com/S8Wln3DAQc
— Sejm RP🇵🇱 (@KancelariaSejmu) December 14, 2022
Początkowo uchwałę zamierzano przyjąć przez aklamację, jednak wobec zgłoszonego sprzeciwu zarządzono głosowanie. Za uchwałą opowiedziało się 436 posłów, 2 było przeciw, 5 wstrzymało się od głosu.
Dokładnie 100 lat temu przy warszawskiej Zachęcie został zamordowany Prezydent Gabriel Narutowicz 🕯️
🔴 Dziś, Wicemarszałek Sejmu, Współprzewodniczący Nowej Lewicy @wlodekczarzasty wziął udział w uroczystości odsłonięcia tablicy upamiętniającej tamte wydarzenia w gmachu Sejmu. pic.twitter.com/rRHE2EnSAo
— Lewica (@__Lewica) December 16, 2022
„W 100. rocznicę tych dramatycznych wydarzeń, Sejm Rzeczypospolitej Polskiej oddaje hołd prezydentowi Gabrielowi Narutowiczowi i czci jego pamięć, a jego tragiczną śmierć uznaje za uniwersalną przestrogę przed fatalnymi skutkami szerzenia w życiu publicznym nienawiści i pogardy oraz polityki nietolerancji i ksenofobii” – czytamy w uchwale posłów.
Posłowie Konfederacji wyszli z sali plenarnej na czas czytania uchwały upamiętniającej mord na prezydencie Narutowiczu.
Hańba i wstyd.
— Daria Gosek-Popiołek (@dgpopiolek) December 14, 2022
Także Senat podjął uchwałę ws. upamiętnienia 100. rocznicy tragicznej śmierci prezydenta Gabriela Narutowicza. „Senat oddaje hołd pamięci prezydenta, a jego tragiczną śmierć uznaje za uniwersalną przestrogę przed fatalnymi skutkami szerzenia w życiu publicznym nienawiści i pogardy oraz polityki nietolerancji i ksenofobii” – głosi uchwała.
Za uchwałą opowiedziało się w czwartek 96 senatorów, nikt nie był przeciw, ani nie wstrzymał się od głosu.
📃 „Senat RP oddaje hołd pamięci prezydenta Gabriela Narutowicza, a jego tragiczną śmierć uznaje za uniwersalną przestrogę przed fatalnymi skutkami szerzenia w życiu publicznym nienawiści i pogardy oraz polityki nietolerancji i ksenofobii” – czytamy w uchwale.
— Senat RP 🇵🇱 (@PolskiSenat) December 15, 2022
Więcej ten temat rocznicy i okoliczności zabójstwa prezydenta Narutowicza na portalu dzieje.pl
(JK, GN)
Fot: Wikimedia.org (wyprowadzanie trumny z ciałem prezydenta Gabriela Narutowicza z Belwederu, 19 grudnia 1922)
Narodowe Święto Niepodległości. Nauczyciele stali w pierwszym szeregu walczących o wolną Polskę
Julek w mundurze. Wspomnienia Marii Smulikowskiej z czasów walki o Niepodległą