Problem z wykładnią pojęcia „prawo i dobro dziecka”, postępowania dyscyplinarne w sprawach błahych, brak precyzyjnych przepisów dotyczących formułowania zarzutów, zbyt pochopne podejmowanie przez dyrektorów decyzji o zawieszeniu – to tylko niektóre ważne wnioski po środowym posiedzeniu grupy ds. odpowiedzialności dyscyplinarnej w MEN. Podczas posiedzenia grupy doszło do spotkania i rozmowy z przewodniczącymi komisji dyscyplinarnych. Jak informuje ZNP, w wielu kwestiach wymagających zmian, przedstawiciele Związku i przewodniczący komisji byli zgodni.
W środę 19 marca br. przedstawicielki i przedstawiciele Związku Nauczycielstwa Polskiego – Elżbieta Markowska, Ilona Kielańska, Marcin Wiśniewski i Krzysztof Stradomski – wzięli udział w posiedzeniu Grupy roboczej ds. postępowań dyscyplinarnych nauczycieli działającej w ramach Zespołu ds. pragmatyki zawodowej przy Ministrze Edukacji Narodowej. Związek opublikował obszerną informację na temat przebiegu obrad i wniosków ze spotkania.
Z ramienia MEN spotkanie prowadziła wiceministra Katarzyna Lubnauer (w zastępstwie Henryka Kiepury). Obecni byli także przewodniczący/ce komisji dyscyplinarnych dla nauczycieli (ich udział w posiedzeniu stanowił realizację postulatu strony związkowej).
Po rozpoczęciu spotkania strona związkowa przekazała przedstawicielom MEN wspólne stanowisko związków zawodowych w sprawie postępowań dyscyplinarnych nauczycieli (treść została opublikowana 19.03.2025 r. na stronie ZNP i Głosu Nauczycielskiego).
Wspólne stanowisko z inicjatywy ZNP podpisały również: Krajowa Sekcja Oświaty i Wychowania NSZZ „Solidarność”, Związek Zawodowy „Rada Poradnictwa” i Wolny Związek Zawodowy „Forum – Oświata”.
W dokumencie wymieniono w punktach zagadnienia dotyczące postępowań dyscyplinarnych nauczycieli, wymagające w pierwszej kolejności pilnych zmian i działań. Jednym z tych postulatów było właśnie zorganizowanie narady z udziałem przewodniczących komisji dyscyplinarnych.
Związki zawodowe – niezależnie od postulatów do pilnej realizacji – domagają się też w swoim stanowisku wnikliwego przejrzenia rozdziału 10 Karty Nauczyciela (dotyczy odpowiedzialności dyscyplinarnej nauczycieli) i wypracowania nowego przemienia tych przepisów.
Jak informuje Związek, przedstawiciele ZNP zaproponowali, by przed omówieniem planowanych zmian w rozdziale 10 KN, skorzystać z obecności przewodniczących komisji dyscyplinarnych i omówić praktyczne i techniczne problemy procedowania tych postępowań przede wszystkim takie, które nie wymagają ingerencji ustawowej, lecz jedynie zmiany rozporządzenia lub praktyki funkcjonowania.
A tak na marginesie, to Związek wskazał, że zaproponowana przez MEN tematyka spotkania (zaprezentowana na jego wstępie) odbiegała od tej, która została przekazana w poprzedzających spotkanie wiadomościach mailowych.
Jak czytamy w informacji, przedstawiciele Związku z ogromnym zdziwieniem przyjęli fakt, iż środowe spotkanie stanowiło pierwsze od lat (!) forum rozmowy z przewodniczącymi komisji dyscyplinarnych! Co oznacza, że nikt z decydentów wcześniej nie interesował się tym jak pracują komisje, z jakimi problemami się borykają. Okazało się, że problemy występujące w pracy komisji są dość zbieżne z wnioskami zgłaszanymi przez stronę związkową, w tym przedstawicieli ZNP. „To doprowadziło do wspólnych wniosków, że niezbędne są natychmiastowe zmiany w wielu przepisach prawa” – informuje Związek.
Wśród spraw wymagających zmian, co do których zgodni byli przedstawiciele ZNP i przewodniczący komisji dyscyplinarnej, znalazły się następujące zagadnienia:
>> krótki czas dany składom orzekającym komisjom dyscyplinarnym na podjęcie decyzji co do wszczęcia postępowania dyscyplinarnego, co może powodować podejmowanie tych postępowań motywowane oportunizmem urzędniczym,
>> kwestie finansowe i organizacyjne dotyczące dostępu do akt i wydawania odpisów i akt w formie kserokopii (obecnie niemożliwe jest otrzymywanie z urzędu kopii protokołów),
>> problem z wykładnią pojęcia „prawo i dobro dziecka”,
>> kierowanie spraw na drogę postępowania dyscyplinarnego w sprawach błahych, albo co do których nastąpiło pojednanie i podjęto działania naprawcze,
>> zbyt duża liczba spraw dyscyplinarnych i niedostosowanie przepisów oraz organizacji komisji do rosnącej liczby spraw,
>> brak precyzyjnych przepisów dotyczących formułowania zarzutów dyscyplinarnych,
>> zbyt pochopne podejmowanie przez dyrektorów decyzji o zawieszeniu w wykonywaniu obowiązków nauczyciela.
Co jeszcze wynikało z dyskusji?
Przewodniczący komisji stali na stanowisku, że część kwestii związanych z odpowiedzialnością dyscyplinarną należy pozostawić w gestii dyrektora szkoły (rozszerzenie katalogu kar dyscyplinarnych o upomnienie – wzorem kar porządkowych). ZNP dostrzega jednak problemy praktyczne w tej kwestii i obawia się cedowania odpowiedzialności dyscyplinarnej w jakimkolwiek wymiarze na dyrektorów.
Przewodniczący podnosili także kwestie związane z problemami w kompletowaniu składu komisji – braki kadrowe, brak wynagrodzenia, konieczność zapraszania do składu komisji nauczyciela z tego samego typu szkoły. Wskazywali również, że większość spraw, które zostały umorzone podlega zażaleniu składanemu przez Rzecznika Praw Dziecka, co znacznie opóźnia postępowania w innych sprawach.
Słowem – problemów do rozwiązania jest multum. Dlatego dwugodzinne spotkanie z przewodniczącymi komisji dyscyplinarnych nie wyczerpało wszystkich tematów. Związek przypomina, że wielokrotnie postulował, by spotkania trwały dłużej. Bo dwie godziny to za mało, wobec mnogości i wagi poruszanych spraw. Z tego względu przedstawiciele ZNP wystąpili o ponowne spotkanie grupy roboczej wraz z przewodniczącymi komisji dyscyplinarnych, a także o udostępnienie protokołów z poprzednich spotkań Grupy przewodniczącym komisji.
„Wiceministra Katarzyna Lubnauer zareagowała na to mówiąc, że przewodniczący komisji i członkowie grupy mogą założyć grupę na WhatsApp” – informuje ZNP.
W związku z tym Związek planuje zorganizowanie takiego spotkania w swojej siedzibie, na co zarówno przewodniczący komisji dyscyplinarnych, jak i przedstawiciele pozostałych partnerów społecznych, zareagowali pozytywnie (tak czytamy w informacji ZNP).
„Mimo apeli ZNP o stworzenie harmonogramu posiedzeń grupy roboczej na cały rok i organizowanie ich z większą częstotliwością, kolejny termin spotkania nie jest znany” – ubolewają przedstawiciele organizacji. Poprzednie spotkanie odbyło się w grudniu ub.r., a więc trzy miesiące temu.
Więcej na stronie ZNP:
>> informacja po spotkaniu grupy roboczej – TUTAJ
>> wspólne stanowisko związków zawodwych – TUTAJ
(GN)
W MEN odbyło się kolejne spotkanie grupy roboczej ds. odpowiedzialności dyscyplinarnej nauczycieli