To już piękna tradycja pielęgnowana od ponad 20 lat przez Zarząd Okręgu Mazowieckiego ZNP. Spotkanie nauczycieli, związkowców, uczniów, samorządowców przed Pomnikiem TON odbywa się zawsze w dniu inauguracji nowego roku szkolnego o godzinie 12.00.
1 września br. nauczyciele protestowali przed gmachem Ministerstwa Edukacji i Nauki przeciwko niskim płacom, ale 4 września byli myślami zupełnie gdzie indziej. Witali nowy rok szkolny w Warszawie na Powiślu przed Pomnikiem Tajnej Organizacji Nauczycielskiej. To już piękna tradycja pielęgnowana od ponad 20 lat przez Zarząd Okręgu Mazowieckiego ZNP we współpracy z władzami Warszawy.
Spotkanie nauczycieli, związkowców, uczniów, samorządowców przed Pomnikiem TON na warszawskim Powiślu odbywa się zawsze w dniu inauguracji nowego roku szkolnego o godzinie 12.00, dla uczczenia bohaterów II wojny światowej – nauczycieli tajnego nauczania.
A dlaczego przed Pomnikiem TON? Bo TON to organizacja o ogromnych, historycznych zasługach, właśnie dla organizacji tajnego nauczania w okupowanym kraju. Rozpoczęła działalność w podziemiu już w październiku 1939 r., w pierwszych tygodniach okupacji, po tym jak Związek Nauczycielstwa Polskiego przeszedł do konspiracji. TON to był – o czym nie wszyscy wiedzą – kryptonim ZNP działającego w realiach okupacji niemieckiej.
Tajna Organizacja Nauczycielska zapisała się złotymi głoskami w dziejach polskiej oświaty. Stanowiła jeden z filarów Polskiego Państwa Podziemnego.
– Mimo grożących kar za nielegalne nauczanie nauczyciele nie porzucili swego powołania – przypomniała Ewa Zielińska, sekretarz Okręgu Mazowieckiego ZNP. – Przez cały okres II wojny światowej służyli uczniom traktując to jako jedną ze skutecznych form walki z okupantem – dodała.
Jak podkreśliła Ewa Zielińska, zasięg tajnego nauczania w Polsce był fenomenem na skalę europejską. Objęto nim około 2 mln uczniów i studentów, a ich nauczaniem zajmowało się kilkanaście tysięcy nauczycieli i wykładowców, z których większość zginęła w obozach koncentracyjnych.
Na fenomen wyjątkowości tajnego nauczania w Polsce zwrócił też uwagę Tomasz Korczak, prezes Okręgu Mazowieckiego ZNP: – Żadne inne państwo w swojej historii nie może poszczycić się takimi dokonaniami swoich nauczycieli i uczniów.
Hołd nauczycielom tajnego nauczani złożyli uczestnicy uroczystości składając wiązanki kwiatów pod Pomnikiem TON. A byli wśród nich związkowcy ze Sławomirem Broniarzem, prezesem ZNP, i Jerzym Wiśniewskim, honorowym prezesem Okręgu Mazowieckiego ZNP na czele.
Kolejna inauguracja roku szkolnego pod pomnikiem TON na warszawskim Powiślu. pic.twitter.com/Ed2lkxjfQB
— Sławomir Broniarz (@Broniarz) September 4, 2023
Liczną grupę samorządowców reprezentowali: Renata Kaznowska – zastępca prezydenta m. st. Warszawy, Dorota Łoboda – przewodnicząca Komisji Edukacji Rady m. st. Warszawy, Mirosław Sielatycki – wicedyrektor Biura Edukacji m. st. Warszawy, Mirosław Krusiewicz – dyrektor Departamentu Edukacji Publicznej i Sportu w Urzędzie Marszałkowskim. Kwiaty złożyli również Rafał Miastowski – burmistrz Mokotowa i jego zastępca Krzysztof Skolimowski oraz Aleksander Ferens – burmistrz dzielnicy Śródmieście.
I jeszcze jeden stały punkt programu spotkania pod Pomnikiem TON – krótki, lecz niezwykle poruszający program artystyczny. W tym roku przygotowały go uczennice Szkoły Podstawowej nr 376 w Warszawie Rembertowie pod kierunkiem nauczycielki Agnieszki Strzelczyk. Natomiast oprawę muzyczną przygotowała Alina Idzikowska, nauczycielka SP nr 217 w tymże Rembertowie.
Warto podkreślić, że w uroczystości uczestniczyły poczty sztandarowe licznych szkół. W ten sposób młodzież wspólnie z nauczycielami oddała cześć bohaterom, którym tak wiele zawdzięczamy.
Witold Salański