Jakie wynagrodzenie w czasie przestoju? ZNP ma opinię prawną

W ramach wynagrodzenia za czas przestoju nauczyciel zachowuje prawo do wynagrodzenia zasadniczego i dodatków, w tym m.in. stażowego i motywacyjnego – podkreśla Związek Nauczycielstwa Polskiego.

Od kilku dni trwa dyskusja na temat wysokości nauczycielskiego wynagrodzenia w czasie, gdy nauczyciel nie może z powodu epidemii koronawirusa świadczyć pracy w przedszkolu, szkole lub placówce oświatowej. Sprzeczne sygnały na ten temat wysyłało też ministerstwo edukacji. Dlatego ZNP przygotował opinię prawną dotyczącą zagadnień związanych z wynagrodzeniem.

Opinia dostępna jest TUTAJ.

ZNP przypomniał, że przyczyny uniemożliwiające świadczenie pracy dzieli się na te dotyczące pracownika i dotyczące pracodawcy. A przyczyny dotyczące pracodawcy – na zależne lub niezależne od niego. „Mogą je stanowić zarówno zachowania samego pracodawcy, jak też podmiotów trzecich (również innych pracowników), siły wyższej (klęska żywiołowa) lub przypadku” – czytamy w opinii.

Dochodzi wtedy do przestoju opisanego w art. 81 Kodeksu pracy. „O przestoju mówimy, gdy pracownik jest gotów do wykonywania pracy, a doznaje przeszkód leżących po stronie pracodawcy (sam fakt gotowości do pracy powoduje, że powinien otrzymać świadczenie pieniężne, a wyjątek stanowić może przestój spowodowany warunkami atmosferycznymi). Taka interpretacja pojęcia >>przestój<< na tle art. 81 KP sprzyja pełniejszej ochronie prawa pracownika do wynagrodzenia, uwypuklając przy tym ryzyko pracodawcy związane z prowadzeniem zakładu pracy” – wyjaśniono w opinii. Taka wykładnia art. 81 służy też temu, żeby pracownik nie został pozbawiony pensji tylko dlatego, że pracodawca może ominąć przeszkody, ale z jakichś powodów nie chce tego zrobić.

O czasie przestoju w przypadku nauczycieli mówi art. 91c Karty Nauczcyiela. Zgodnie z nim, kwestie wynagrodzenia należy regulować zgodnie z rozwiązaniami znajdującymi się w Kodeksie pracy. Tymczasem przepis art. 81 § 1 tej ustawy wskazuje, że pracownikowi za czas niewykonywania pracy, jeżeli był gotów do jej wykonywania, a doznał przeszkód z przyczyn dotyczących pracodawcy, przysługuje wynagrodzenie wynikające z jego osobistego zaszeregowania określonego stawką godzinową lub miesięczną.

W tej sytuacji, w ramach wynagrodzenia za czas przestoju, nauczyciel zachowuje prawo do:
* wynagrodzenia zasadniczego,
* dodatku stażowego,
* dodatku motywacyjnego6(do końca okresu, na jaki został przyznany),
* dodatku funkcyjnego,
* dodatku wiejskiego,
* wynagrodzenia za godziny ponadwymiarowe (bez wynagrodzenia za godziny doraźnych zastępstw),
* wynagrodzenie za warunki pracy

„Wszystkie te składniki wynagrodzenia są określone stawką godzinową lub stawą miesięczną, winny być zatem wypłacane w czasie przestoju, zgodnie z literalnym brzmieniem art. 81 § 1 Kodeksu pracy” – podkreślono w opinii. Co więcej, wynagrodzenie za czas przestoju nie jest ograniczone czasowo.

Co z pracownikami szkolnej administracji i obsługi?

„W odniesieniu do pracowników administracji i obsługi pracujących w szkołach, również stosuje się art. 81 § 1 Kodeksu pracy, zgodnie z odesłaniem zawartym w art. 43 ust. 1 ustawy o pracownikach samorządowych” – czytamy w opinii.

Związek zwrócił uwagę, że podobne stanowisko w sprawie wynagrodzeń nauczycieli zajęło ministerstwo edukacji w komunikacie z 16 marca br. wysłanym do dyrektorów szkół i przedszkoli. W komunikacie MEN można przeczytać, że „za dni, w których nauczyciele będą świadczyli pracę, otrzymują wynagrodzenie bez zmian”.

MEN: Obecność pracowników w przedszkolach i szkołach należy ograniczyć do minimum

Ministerstwo stwierdziło również, że jeżeli z „przyczyny leżącej po stronie szkoły w określonym czasie pracownik administracji lub obsługi nie będzie świadczyć pracy, pozostaje wówczas do dyspozycji dyrektora szkoły i jest w gotowości do wykonywania pracy. Mają wówczas zastosowanie przepisy art. 81 § 1 Kodeksu pracy, który wskazuje, że pracownikowi za czas niewykonywania pracy, jeżeli był gotów do jej wykonywania, a doznał przeszkód z przyczyn dotyczących pracodawcy, przysługuje wynagrodzenie wynikające z jego osobistego zaszeregowania”.

„Powyższa opinia i stanowisko Ministerstwa Edukacji Narodowej powinno rozwiać wątpliwości pracowników szkół, przedszkoli i placówek oświatowych w zakresie wysokości przysługującego wynagrodzenia za czas ograniczenia funkcjonowanie publicznych i niepublicznych jednostek systemu oświaty, wprowadzonego Rozporządzeniem Ministra Edukacji Narodowej z 11 marca 2020 r. w sprawie czasowego ograniczenia funkcjonowania jednostek systemu oświaty w związku z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19” – podsumował ZNP.

(PS, GN)