„W latach 2020-2023 dzieci i młodzież nie otrzymały dopasowanej do potrzeb, kompleksowej pomocy psychologicznej i psychoterapeutycznej. Dostępność specjalistów była ograniczona m.in. ze względu na braki kadrowe i niedofinansowanie. Problemy z zatrudnieniem psychologów dotyczyły aż ośmiu z 10 kontrolowanych szkół. Poradnie psychologiczno-pedagogiczne koncentrowały się na wydawaniu opinii i orzeczeń, a nie na wsparciu terapeutycznym dzieci i młodzieży. Czas oczekiwania na przyjęcie do poradni sięgał nawet 12 miesięcy” – podaje Najwyższa Izba Kontroli.
Według NIK nowo utworzone ośrodki środowiskowej opieki psychologicznej i psychoterapeutycznej zwiększyły co prawda dostępność udzielanego wsparcia, jednak zapotrzebowanie znacznie przekraczało możliwości tych podmiotów.
W okresie objętym kontrolą czas oczekiwania na przyjęcie do poradni psychologiczno-pedagogiczne sięgał nawet 12 mies. Ośrodki środowiskowej opieki psychologicznej zwiększyły dostępność wsparcia, jednak zapotrzebowanie znacznie przekraczało ich możliwości: https://t.co/hUruh7R8ok
— Najwyższa Izba Kontroli (NIK) (@NIKgovPL) September 10, 2024
W latach 2019-22 wzrosła liczba młodych ludzi, u których stwierdzono zaburzenia psychiczne: o połowę w grupie wiekowej do 12. roku życia i aż o 68 % w grupie od 13. do 18. roku życia. Trwa konferencja prasowa: https://t.co/OERsYVy6OX
— Najwyższa Izba Kontroli (NIK) (@NIKgovPL) September 10, 2024
Jak wskazuje NIK minister Edukacji i Nauki nie podjął skutecznych działań na rzecz poprawy tej sytuacji. Nie wdrożył systemowych rozwiązań, mimo prac prowadzonych w tym obszarze od co najmniej 2017 r. Nie wypracował też modelu efektywnej, skoordynowanej pomocy udzielanej przez różne instytucje.
System opieki psychiatrycznej dla dzieci i młodzieży był niewydolny. Pomimo reformy szpitale były przepełnione. Nadal brakowało psychiatrów. Tymczasem w latach 2020-23 liczba młodych ludzi podejmujących próby samobójcze wzrosła o 150%.https://t.co/40ePXW34i2
— Najwyższa Izba Kontroli (NIK) (@NIKgovPL) September 10, 2024
W okresie objętym kontrolą o 63% wzrosła liczba dzieci i młodzieży, u których stwierdzono zaburzenia psychiczne. Coraz częściej stany te miały związek z uwarunkowaniami cywilizacyjnymi. Były to m.in.: zaburzenia depresyjne, próby samobójcze, samookaleczenia, zaburzenia odżywiania, uzależnienia czy zaburzenia związane ze stresem. Dominowały zachowania agresywne i autodestrukcyjne, a próby samobójcze stanowiły drugą po wypadkach komunikacyjnych przyczynę zgonów wśród dzieci i młodzieży w Polsce. Liczba prób samobójczych podejmowanych przez dzieci i młodzież od 7. do 18. roku życia w latach 2021-2022 r. wzrosła o 77%, a liczba samobójstw – aż o 19%.
W ostatnich latach wzrosło też zapotrzebowanie na pomoc poradni psychologiczno-pedagogicznych. W okresie objętym kontrolą liczba dzieci korzystających z tego rodzaju wsparcia zwiększyła się o prawie 60%. Z poradni korzystało ponad 331 tys. dzieci w wieku przedszkolnym i szkolnym w roku 2020/2021 i niecałe 528 tys. osób w roku 2021/2022. Jednocześnie na każdym poziomie edukacyjnym poradnie wydawały coraz więcej opinii i orzeczeń.
„Tymczasem, niezmieniony od lat, polski system opieki psychologicznej i psychoterapeutycznej nad dziećmi i młodzieżą nie zapewnia im skutecznego wsparcia. Przyczyny tego zjawiska to przede wszystkim brak skuteczności działań podejmowanych przez Ministra Edukacji i Nauki” – czytamy m.in. w raporcie.
Więcej na ten temat tutaj i tutaj
Fot: NIK
(GN)
10 września obchodzimy Światowy Dzień Zapobiegania Samobójstwom