„Organizacja edukacji w sytuacji, w której się znaleźliśmy, jest ogromnym wyzwaniem. Największym wyzwaniem jest jednak dla samych dzieci, które w dramatycznych okolicznościach zmieniły swoje otoczenie, zostawiły swoje domy, bliskich i dotychczasowe życie. Jesteśmy przekonani, że zadbanie – na tym etapie – o potrzeby dzieci wzmocni ich odporność psychiczną, pomoże zredukować stres związany z ucieczką z kraju, a także będzie wspierać bezpieczeństwo oraz funkcjonowanie w społeczeństwie” – czytamy m.in. w liście Fundacji Dajemy Dzieciom Siłę, Fundacji Orange oraz ponad 50 innych organizacji do szefa MEiN Przemysława Czarnka.
Organizacje apelują do MEiN o zapewnienie dzieciom z Ukrainy bezpieczeństwa (fizycznego i psychicznego), możliwości powrotu do równowagi i kontynuacji nauki oraz rozwoju. A bazując na wypracowanych przez międzynarodowe organizacje standardach edukacji w sytuacjach kryzysowych oraz naszych doświadczeniach rekomendują:
>> Zorganizowanie systemowego wsparcia – na terenie szkół i poradni psychologiczno-pedagogicznych – dla rodziców i opiekunów dzieci z doświadczeniem uchodźczym w wieku szkolnym. Takie rozwiązanie pozwoli rodzinom lepiej poradzić sobie z trudnościami związanymi z ucieczką i wojną i przejść na etap adaptacji do nowych warunków oraz bezpośrednio wzmacniać swoje dzieci w sytuacji dramatycznych zmian.
>> Utworzenie i prowadzenie do końca bieżącego roku szkolnego oddziałów adaptacyjnych dla dzieci z doświadczeniem uchodźczym, skoncentrowanych na adaptacji do nowej szkoły i nauce języka. Czas, który pozostał do wakacji, proponujemy, by w dużej mierze wykorzystać na zajęcia, które będą wspierać dobrostan psychiczny nowych uczniów, integrować ich ze społecznością szkolną i umożliwiać im partycypację w życiu placówki i jej otoczeniu. Proponujemy, by nowo przybyli uczniowie otrzymali w szkole możliwość uczestniczenia w zajęciach artystycznych i sportowych. Regularna nauka w języku polskim mogłaby – w razie potrzeby – rozpocząć się wraz z nowym rokiem szkolnym.
Ze względu na agresję Rosji na Ukrainę państwo polskie – w niespotykanej od dawna skali – stało się odpowiedzialne za dzieci. Rekomendacje i wsparcie instytucji – inicjatywa Fundacji @DajemySile https://t.co/TNtlsCoQ0g @fundacjaorange 🇺🇦✌️#JesteśmyzWami✌️🇺🇦 pic.twitter.com/UUDYuz6oaj
— KCiesiołkiewicz (@ciesiolkiewicz) March 8, 2022
>> Wprowadzenie oferty edukacyjnej wzmacniającej umiejętności słuchania, rozwiązywania problemów i konfliktów oraz działania w szacunku do różnorodności skierowanej do całej społeczności szkolnej (edukacja antydyskryminacyjna, edukacja nt. praw człowieka). W nowej sytuacji są wszyscy uczniowie i potrzebują kompetentnej pomocy, aby dobrze ułożyć wzajemne relacje i tworzyć szkołę, w której wszyscy chcą się uczyć.
>> Wdrożenie systemowej edukacji nauczycieli w zakresie komunikacji międzykulturowej, zagadnień związanych z migracjami i wspieraniem rezyliencji (np. poprzez model Mentora Rezyliencji) – tak, aby nabyte umiejętności od razu mogły stać się narzędziem wykorzystywanym w ich bieżącej pracy z nowymi uczniami. Ze względu na pilność tej potrzeby, podstawowe szkolenia w tym zakresie mogłyby odbywać się w formie zdalnej i obejmować niezbędną bazę.
>> Na czas adaptacji wprowadzenie do placówek edukacyjnych mentorów międzykulturowych – odpowiednio przeszkolonych osób (najlepiej z kraju pochodzenia dzieci), które udzielają bieżącego wsparcia językowego i adaptacyjnego w trakcie zajęć (zarówno dla uczniów, jak i nauczycieli).
>> Zwrócenie szczególnej uwagi na sytuację dzieci – migrantów z niepełnosprawnościami oraz dzieci, które nie są obywatelami Ukrainy. Ich trudności adaptacyjne mogą być wielokrotnie spotęgowane i powinny otrzymać niezbędne wsparcie personelu placówek.
>> Przygotowanie kadry pedagogicznej do zapobiegania konfliktom międzykulturowym na terenie szkoły i w jej otoczeniu. Wspieranie współpracy i integracji różnych środowisk społeczności szkolnej.
>> Przygotowanie kadry psychologiczno-pedagogicznej placówek do realizacji badań przesiewowych w kierunku występowania zespołu stresu pourazowego oraz innych trudności związanych ze zdrowiem psychicznym, wynikających z nadmiernej ekspozycji na stres u dzieci z doświadczeniem uchodźczym – tak, aby ewentualne symptomy mogły zostać dostrzeżone odpowiednio wcześnie, a dziecko mogło otrzymać niezbędną pomoc. Wczesna interwencja w takich sytuacjach może uchronić dziecko przed negatywnymi konsekwencjami w obszarze zdrowia psychicznego.
>> Zorganizowanie na terenach szkół wzmożonej weryfikacji i możliwości uzupełniania szczepień ochronnych oraz badań przesiewowych w kierunku chorób zakaźnych – tak, żeby wzmocnić bezpieczeństwo zdrowotne uczniów.
>> Obligatoryjne wdrożenie standardów ochrony dzieci we wszystkich placówkach oświatowych, aby stworzone warunki były jak najbardziej bezpieczne, a ewentualne zagrożenia – wykrywane szybko i skutecznie.
>> Wdrożenie powyższych propozycji i działań edukacyjnych nie tylko we wszystkich rodzajach placówek oświatowych, ale także we wszystkich miejscach, w których przebywają dzieci bez opieki i dzieci ze szczególnymi potrzebami edukacyjnymi, zdrowotnymi i opiekuńczymi.
Więcej tutaj
Przypomnijmy, że listę swoich postulatów dotyczących kształcenia dzieci i młodzieży z Ukrainy w liście do Przemysława Czarnka przedstawił też ZNP.
(JK, GN)
Związek wystąpił do szefa MEIN ws. edukacji dzieci i młodzieży z Ukrainy. Lista postulatów