Łatwiejsze odwoływanie pierwszych rektorów nowo powołanych uczelni w przypadku naruszenia przez nich prawa oraz wprowadzenie przepisów umożliwiających niezakłócone prowadzenie studiów doktoranckich do końca 2024 r. przewiduje projekt noweli ustawy o szkolnictwie wyższym i nauce, który przyjął Sejm Projekt noweli przygotował minister nauki.
Pierwotnie termin zakończenia prowadzenia studiów doktoranckich został określony na 31 grudnia 2023 r. Następnie termin ten został wydłużony do końca 2024 r. Chodziło o umożliwienie ukończenia przygotowywania rozpraw doktorskich, a następnie uzyskania stopnia doktora, na przykład tym doktorantom, którzy w wyniku pandemii napotkali trudności w prowadzeniu badań naukowych.
📌Sejm uchwalił ustawę o zmianie ustawy – Przepisy wprowadzające ustawę – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce.
ℹ️Szczegóły projektu👉https://t.co/Uygqgg5njC pic.twitter.com/cSkhPjvcXU
— Sejm RP🇵🇱 (@KancelariaSejmu) January 16, 2024
„Z przyjemnością, bo wprowadzamy ustawę zabezpieczająca uczestników wygłaszanych studiów doktoranckich, którzy nie tylko będą mogli obronić prace do końca 2024, ale także mogą liczyć m. in. na ubez. zdrowotne i udział w samorządzie!” – komentuje Maciej Gdula, wiceminister nauki.
Dziś pierwszy raz w Sejmie reprezentowałem rząd. Z przyjemnością, bo wprowadzamy ustawę zabezpieczająca uczestników wygłaszanych studiów doktoranckich, którzy nie tylko będą mogli obronić prace do końca 2024, ale także mogą liczyć m. in. na ubez. zdrowotne i udział w samorządzie! pic.twitter.com/ececJgFAls
— Maciej Gdula (@m_gdula) January 16, 2024
Uzupełnienia w ustawie dotyczą przede wszystkim zabezpieczenia uczestników studiów doktoranckich w kwestii ubezpieczenia zdrowotnego, uczestnictwa w samorządzie studenckim i wydawania zaświadczeń dla cudzoziemców, którzy studiują na studiach trzeciego stopnia.
Zgodnie z projektem, od momentu wejścia w życie jego przepisów, doktoranci nie muszą podlegać obowiązkowym ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowemu. „Nowela zrównuje także szkoły doktorskie i studia doktoranckie tam, gdzie jest to potrzebne, oraz nakłada na uczelnie i instytuty badawcze obowiązek wprowadzania danych uczestników studiów doktoranckich do Zintegrowanego Systemu Informacji o Szkolnictwie Wyższym i Nauce POL-on” – tłumaczył prof. Gdula na posiedzeniu sejmowej Komisja Edukacji, Nauki i Młodzieży.
W projekcie noweli znalazły się również zapisy umożliwiające ministrowi nauki odwoływanie pierwszych rektorów uczelni, w przypadku naruszenia przez nich prawa.
Minister Gdula zapewniał, że chodzi jedynie o uregulowanie luki prawnej w obecnych przepisach.
„To sytuacja, kiedy rektor jest kimś, kto powołuje do życia nową uczelnię. Dzisiaj w zasadzie taki rektor jest osobą, która nie podlega żadnej publicznej kontroli (…) do momentu, kiedy nie ukonstytuują się ciała kolegialne. Chcemy, żeby to się zmieniło, żeby minister mógł takiego rektora odwołać i powołać nowego do końca okresu, na który został powołany dotychczasowy rektor” – tłumaczył Gdula w Sejmie.
Przyjęta we wtorek ustawa nakłada też obowiązek wprowadzenia przez rektorów uczelni, dyrektorów instytutów PAN, dyrektorów instytutów badawczych oraz dyrektorów międzynarodowych instytutów naukowych danych uczestników studiów doktoranckich do Zintegrowanego Systemu Informacji o Szkolnictwie Wyższym i Nauce POL-on.
Ustawa trafi teraz do Senatu. Nowe przepisy mają wejść w życie z dniem następującym po ogłoszeniu w Dzienniku Ustaw, z mocą od 1 stycznia 2024 r.
(GN)
NCBR będzie podlegać Ministrowi Nauki. Rząd przyjął odpowiedni projekt ustawy