Dokładnie 1 października 1905 roku na tajnym zjeździe nauczycieli ludowych w Pilaszkowie powstał związek, który założyli nauczyciele walczący o prawo do nauki w języku polskim i niezależność edukacji w okresie zaborów. W ten sposób 120 lat temu zrodziła się organizacja, która stała się zalążkiem Związku Nauczycielstwa Polskiego. W dniach 3-4 października 2025 r. w kolebce ZNP, czyli właśnie Pilaszkowie koło Łowicza oraz w pobliskim Strykowie odbędą się ogólnopolskie obchody Jubileuszu 120-lecia Związku Nauczycielstwa Polskiego.
Na zdjęciu: Mural na budynku Muzeum ZNP w Pilaszkowie przedstawia uczestników zjazdu z 1905 r. Zygmunta Nowickiego, Stefanię Sempołowską i Stanisława Najmołę oraz współczesnych nauczycieli, podkreślając aktualność wartości, z których zrodziło się Związek 120 lat temu. Autorem muralu jest znany streetartowiec Tyber, czyli Marcin Tybuś. Fot. Tyber Studio
W czasach zaborów nauczyciele zakładali organizacje związkowe, bo chcieli być silniejsi w walce o polską szkołę. Jedna z nich – Związek Nauczycieli Ludowych – powstała 1 października 1905 r. w Pilaszkowie. Natomiast 28 grudnia 1905 r. w Krakowie powstał Krajowy Związek Nauczycielstwa Ludowego w Galicji.
W ten sposób 120 lat temu zrodziły się organizacje, które stały się zalążkiem Związku Nauczycielstwa Polskiego. Rozdzielały je granice zaborów, ale łączyły wspólne idee i wartości, a po odzyskaniu niepodległości zespoliły się w jednolity Związek.
W piątek w Pilaszkowie, w dawnej szkole, gdzie znajduje się Muzeum ZNP odbędą się główne jubileuszowe uroczystości. 3 października członkowie Zarządu Głównego ZNP oraz zaproszeni goście – ministrowie, samorządowcy, kurator oświaty – wezmą udział w odsłonięciu muralu na budynku Muzeum ZNP. Wydarzeniu będzie towarzyszył występ artystyczny Zespołu Dziecięcego ze Szkoły Podstawowej w Popowie.
Udział w uroczystościach potwierdzili m.in. dr Agnieszka Dziemianowicz-Bąk Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej; Katarzyna Lubnauer Sekretarz Stanu w Ministerstwie Edukacji Narodowej; Paulina Piechna-Więckiewicz Podsekretarz Stanu w MEN.
– Zdecydowaliśmy się na mural, który w nowoczesny sposób będzie przypominał o rocznicy 120-lecia ZNP. Jego autorem jest Marcin Tybuś „Tyber”, artysta związany z Łowiczem – mówił Marek Ćwiek, prezes Okręgu Łódzkiego ZNP. Mural na ścianie muzeum przedstawia postaci historyczne związane z ZNP, jak i współczesnych nauczycieli z laptopami. To zestawienie ma przypominać o ciągłości misji nauczycielskiej.
Następnie w Strykowie na posiedzeniu ZG ZNP z udziałem gości wręczone zostaną członkom ZNP odznaczenia państwowe, resortowe i związkowe. Odbędzie się także debata historyczna „120 lat walki o polską szkołę – rola i znaczenie ZNP”.
W ramach obchodów rocznicy powstania Związku odbędzie się wiele uroczystych wydarzeń poświęconych jego historii i dorobkowi w okręgach, oddziałach i ogniskach ZNP. Przyświeca im hasło „Edukacja dla pokoleń”.
>> Więcej o historii ZNP:
https://glos.pl/tag/nasza-historia
(GN)