Otwarcie wystawy „Wokół nas morze ognia” w Muzeum POLIN, akcja społeczno-edukacyjna Żonkile, sadzenie Drzewa Pamięci, koncerty, spektakle, spotkania i spacery – w tym tygodniu w Warszawie odbędzie się wiele wydarzeń upamiętniających powstanie w getcie warszawskim. 19 kwietnia minie dokładnie 80 lat od jego wybuchu.
W środę, w 80. rocznicę wybuchu powstania w getcie warszawskim, wizyty w Polsce złożą prezydent Izraela Isaac Herzog oraz prezydent Niemiec Frank-Walter Steinmeier, którzy spotkają się z prezydentem Andrzejem Dudą i wspólnie wezmą udział w głównych obchodach rocznicy na pl. Bohaterów Getta Warszawskiego w Warszawie.
Jak mogła wyglądać codzienność Żydów i Żydówek ukrywających się w bunkrach w czasie powstania w getcie warszawskim? Poznajcie historie czwórki tzw. gruzowców.
🔸 Premiera: 19 kwietnia, godz. 10.30, YouTube #MuzeumPOLIN#ŁączyNasPamięć #AkcjaŻonkile #NieBądźObojętny pic.twitter.com/Lv0o5i8Ysz— POLIN Museum (@polinmuseum) April 17, 2023
19 kwietnia rusza 11. edycja akcji Żonkile, upamiętniającej 80. rocznicę wybuchu powstania w getcie warszawskim. Organizatorzy chcą rozdać 450 tysięcy papierowych kwiatów. Po raz pierwszy będzie można je dostać w aż sześciu polskich miastach, kwiaty dotrą też do organizacji żydowskich na całym świecie. Akcję wspierają: Wanda Traczyk-Stawska, Aleksandra Żebrowska, Ralph Kaminski czy Bartosz Gelner.
Już jest! Mural przy metrze Centrum w @warszawa przedstawiający cywilów – bohaterów wystawy #WokółNasMorzeOgnia i 11. edycji #AkcjaŻonkile.
Niech 19 kwietnia #ŁączyNasPamięć! pic.twitter.com/fP6gMSQnUs
— POLIN Museum (@polinmuseum) April 14, 2023
„W tym roku chcemy rozdać 450 tysięcy papierowych kwiatów. Liczba ta symbolizuje liczbę Żydówek i Żydów, którzy byli zamknięci w getcie warszawskim w momencie jego największego przeludnienia – wiosną 1941 roku” – przekazało Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN, które po raz 11. organizuje akcję.
🔴 Zapowiedziano wydarzenia zaplanowane w ramach 🕯 𝟖𝟎. 𝐫𝐨𝐜𝐳𝐧𝐢𝐜𝐲 𝐩𝐨𝐰𝐬𝐭𝐚𝐧𝐢𝐚 𝐰 𝐠𝐞𝐭𝐜𝐢𝐞 𝐰𝐚𝐫𝐬𝐳𝐚𝐰𝐬𝐤𝐢𝐦‼
Łącznie zaplanowano ponad 1️⃣7️⃣0️⃣ wydarzeń odbywających się przez cały rok obchodów.
Więcej przeczytasz na stronie ⤵️https://t.co/4E723jGQFP pic.twitter.com/GUrfWoCDyV— Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego (@kultura_gov_pl) February 15, 2023
W niedzielę 16 kwietnia odbył się marsz pod pomnik Bohaterów Getta w ramach obchodów 80. rocznicy wybuchu powstania w getcie warszawskim, organizowanych przez Muzeum Polin. To część działania artystycznego Zuzanny Hertzberg pt. „Heroizm samego życia. Inna strona pomnika”.
Powstanie w getcie warszawskim było największym zbrojnym zrywem Żydów podczas II wojny światowej, a zarazem pierwszym powstaniem miejskim w okupowanej Europie. 19 kwietnia 1943 roku warszawscy Żydzi podjęli walkę zbrojną z Niemcami. Powstańcy nie mogli mieć nadziei na zwycięstwo, jednak wobec perspektywy nieuchronnej zagłady, nie chcieli ginąć biernie.
Poznajcie życie dawnej społeczności żydowskiej w stolicy dzięki Muzeum Warszawy i jego oddziałom.
W 80. rocznicę wybuchu powstania w getcie warszawskim Muzeum przygotowało bogaty program spacerów miejskich i wykładów.
🔗Szczegółowy program – na stronie https://t.co/JGEriTyBll pic.twitter.com/N9kLCtkaFg
— Kulturalna Warszawa (@kulturalnawawa) April 14, 2023
Powstanie jako silny opór zbrojny trwało trzy dni. Następne dni również nazywamy powstaniem w getcie, choć walka praktycznie się skończyła – słabo uzbrojeni bojownicy Żydowskiej Organizacji Bojowej i Żydowskiego Związku Wojskowego ukrywali się próbując stawiać opór oddziałom SS, Wehrmachtu, policji bezpieczeństwa i formacjom pomocniczym. Niemcy palili dom po domu, szukali z psami schronów i wyprowadzali z nich ludzi na Umschlagplatz, a następnie wysyłali do obozów.
8 maja 1943 r. w schronie przy ul. Miłej 18 samobójstwo popełnił przywódca powstania, Mordechaj Anielewicz, wraz z grupą kilkudziesięciu bojowników. Nielicznym powstańcom udało się kanałami wydostać z płonącego getta.
16 maja, na rozkaz Jürgena Stroopa, komendanta policji i SS, Niemcy wysadzili wielką synagogę na ulicy Tłomackie, która znajdowała się w miejscu obecnego placu Bankowego. Było to symboliczne zakończenie likwidacji żydowskiej dzielnicy w okupowanej przez Niemców Warszawie.
Program obchodów 80. rocznicy powstania w getcie warszawskim można znaleźć tutaj oraz tutaj
(JK, GN)