„W hołdzie żołnierzom Armii Krajowej – największej konspiracyjnej armii w podbitej przez Niemcy i Rosję Europie.” – głosi fragment preambuły projektu ustawy ws. ustanowienia Narodowego Dnia Pamięci Żołnierzy Armii Krajowej. Posłowie przez aklamację zdecydowali, że będzie to święto państwowe przypadające 14 lutego, w rocznicę powołania AK. Nie będzie to dzień wolny od pracy.
Za ustawą opowiedziało się 429 posłów, nikt nie był przeciw ani nie wstrzymał się od głosu.
Projekt ustawy złożyli w Sejmie w drugiej połowie grudnia posłowie Koalicji Obywatelskiej.
Nowe święto państwowe ma służyć upamiętnieniu „ochotniczego wojska Polskiego Państwa Podziemnego i złożeniu hołdu kilkuset tysiącom Polek i Polaków, którzy w ramach struktur zorganizowanych stanęli do bohaterskiej walki z niemieckim okupantem”.
📌Sejm uchwalił ustawę o ustanowieniu Narodowego Dnia Pamięci Żołnierzy Armii Krajowej. pic.twitter.com/gJcxttTTs8
— Sejm RP🇵🇱 (@KancelariaSejmu) January 9, 2025
Jak wskazał poseł sprawozdawca projektu ustawy Piotr Adamowicz (KO), w katalogu świąt państwowych znajduje się wiele dat upamiętniających wiele wydarzeń. „Na przykład ponad 10 lat temu rangą ustawy upamiętniono żołnierzy wyklętych. Jednakże w tymże katalogu świąt narodowych zabrakło Armii Krajowej – najliczniejszej podziemnej struktury, walczącej w czasie II wojny światowej o wolność Polski” – powiedział.
„W przypadku pozytywnego zakończenia procedury legislacyjnej, obchody 83. rocznicy przekształcenia Związku Walki Zbrojnej w Armię Krajową, stanowić będą pierwsze upamiętnienie tego doniosłego wydarzenia w ramach nowo ustanowionego święta państwowego” – napisano w uzasadnieniu projektu.
Warto przypomnieć, że w szeregach AK działalność konspiracyjną i walkę zbrojną prowadziło wielu nauczycieli – członków Związku Nauczycielstwa Polskiego działającego pod kryptonimem Tajna Organizacja Nauczycielska.
Członkowie ZNP/TON uczestniczyli także w podziemnych strukturach wojskowych. Przykładem jest choćby syn wiceprezesa ZNP Juliana Smulikowskiego (1880-1934) – Adam Ignacy Juliusz Smulikowski. Syn wiceprezesa Związku pełnił w AK znaczącą rolę m.in. jako organizator szlaków kurierskich do Francji i Turcji.
Walkę w ramach Polskiego Państwa Podziemnego prowadzili także m.in. Stanisław i Zdzisława Bytnar, działacze ZNP i TON oraz rodzice legendarnego Jana Bytnara „Rudego”, bohatera „Kamieni na szaniec”, czy sam Aleksander Kamiński. Autor „Kamieni na szaniec”, był aktywnym członkiem ZNP, publikował w czasopismach (np. „Płomyk”) i wydawnictwach (Nasza Księgarnia), założonych przez ZNP.
Proces legislacyjny ustawy przyjętej przez posłów można śledzić tutaj
(GN)
Fot: Wikipedia (pomnik Armii Krajowej i Polskiego Państwa Podziemnego w Warszawie)
„Dziejową misję Polski wypełnimy”. 85. rocznica utworzenia Tajnej Organizacji Nauczycielskiej – TON
Wspomnienie o Adamie Smulikowskim (1906-1989) – działaczu ZNP i żołnierzu Armii Krajowej
Obowiązek swój spełnili. Dr Piotr Wierzbicki o członkach Związku w akcji „Burza” – w 80. rocznicę