Do Ukrainy, w Ukrainie czy na Ukrainę i na Ukrainie? Rada Języka Polskiego rozstrzyga dylemat

Rada Języka Polskiego apeluje, aby (szczególnie w tekstach oficjalnych) używać wyrażeń „do Ukrainy” i „w Ukrainie” zamiast „na Ukrainę” i „na Ukrainie”. Te ostatnie mogą być bowiem odbierane przez Ukraińców jako „przejaw traktowania ich państwa jako niesuwerennego”. Jednocześnie RJP zastrzega, że wszystkie powyższe typy połączeń są poprawne.

„Biorąc pod uwagę szczególną sytuację i szczególne odczucia naszych ukraińskich przyjaciół, którzy wyrażenia na Ukrainie, na Ukrainę często odbierają jako przejaw traktowania ich państwa jako niesuwerennego, Rada Języka Polskiego zachęca do szerokiego stosowania składni w Ukrainie i do Ukrainy i nie uznaje składni z na za jedyną poprawną (jak można przeczytać w drukowanych wydawnictwach poprawnościowych)” – czytamy m.in. w opinii Rady Języka Polskiego w sprawie wyrażeń „w Ukrainie” / „do Ukrainy” i „na Ukrainie” / „na Ukrainę” .

„Przyimki w oraz do są zalecane szczególnie w języku publicznym (urzędowym, prasowym) i w tych kontekstach, w których moglibyśmy zastąpić słowo Ukraina wyrażeniem państwo ukraińskie. Piszmy więc wizyta prezydenta w Ukrainie, a nie na Ukrainie. Lepiej pisać o wojnie w Ukrainie niż na Ukrainie, choć druga wersja też nie jest niepoprawna” – podkreślają językoznawcy.

„Uznajmy konsekwentnie, że podobnej ewolucji podlegają także połączenia z nazwami Białoruś, Litwa, Łotwa, Słowacja oraz Węgry, wszystkie one mają potwierdzenie w źródłach historycznych z przyimkami w oraz do, nawet do Węgier i we Węgrzech. Takie połączenia można akceptować i dziś, choć obywatele tych państw na ogół nie protestują przeciw polskiemu przyimkowi na”  – napisano w opinii.

„Jednocześnie prosimy naszych ukraińskich przyjaciół oraz wszystkich zwolenników rewolucyjnych zmian, by uszanowali zwyczaje językowe tych Polaków, którzy będą mówić na Ukrainie. Nie wyrażają w ten sposób lekceważenia. Poza tym wciąż słyszymy на Україні od wielu uchodźców wojennych, można znaleźć takie konteksty w ukraińskich gazetach i na portalach, choć w tekstach oficjalnych zdecydowanie przeważa в. Zmiany w języku zachodzą powoli, nie tylko w polszczyźnie” – wskazano.

Rada Języka Polskiego została powołana przez Prezydium Polskiej Akademii Nauk w 1996 r. W 1999 roku działalność Rady została ujęta przepisami Ustawy o języku polskim.

W skład 38-osobowej Rady wchodzą ludzie nauki (językoznawcy i przedstawiciele innych dyscyplin: fizyki, informatyki, medycyny, literaturoznawstwa, historii sztuki, filozofii, logiki, prawa) i kultury (pisarze, aktorzy, dziennikarze). Osobą zasłużoną dla powstania Rady jest jej pierwszy przewodniczący (1996–2000), prof. dr hab. Walery Pisarek.

Od maja 2000 r. do marca 2019 r. przewodniczącym Rady był prof. dr hab. Andrzej Markowski. Od marca 2019 r. przewodniczącą jest dr hab. Katarzyna Kłosińska.

Pełny skład rady znajduje się tutaj. Pełna opinia RDJ w sprawie wyrażeń  w Ukrainie / do Ukrainy i na Ukrainie / na Ukrainę znajduje się tutaj

(JK, GN)

Prezes PAN apeluje w sprawie pomocy dla badaczek i badaczy z Ukrainy

Praca w polskiej szkole. Olena Pynzar, nauczycielka z Ukrainy: Chciałabym przedłużyć ten czas

Czarnek: Kolejne 200 tys. dzieci z Ukrainy może „wejść” od 1 września do naszego systemu szkolnictwa. „Jesteśmy przygotowani”