Jeśli organizacja pozarządowa będzie chciała przeprowadzić w szkole lub przedszkolu zajęcia dodatkowe, to będzie musiała uzyskać zgodę kuratora. Czeka ją też konieczność przebrnięcia przez skomplikowaną i żmudną procedurę. Posłowie PiS złożyli w Sejmie projekt ustawy, która jest nową wersją „lex Czarnek”, zawetowanej przez prezydenta Andrzeja Dudę w marcu br.
Nowa wersja lex Czarnek to projekt poselski zgłoszony przez posłów PiS. Wszystko po to, by ministerstwo edukacji mogło ominąć procedurę konsultacji społecznych (m.in. ze związkami zawodowymi) oraz uzgodnień międzyresortowych, które są wymagane w przypadku projektów ministerialnych i rządowych.
Projekt jest obszerny, ma kilkadziesiąt stron i reguluje wiele różnych zagadnień prawa oświatowego – m.in. funkcjonowania klas mundurowych, edukacji domowej, powierzania funkcji dyrektora.
Najwięcej emocji budzi jednak powrót do przepisów blokujących organizacjom pozarządowym możliwość współpracy ze szkołami i przedszkolami, w tym prowadzenia zajęć pozalekcyjnych. Zarówno w pierwszej jak i w drugiej wersji lex Czarnek takie zajęcia odbędą się tylko po uzyskaniu zgody kuratora.
Szef MEiN zapowiada na wrzesień lex Czarnek 2.0. „Nie będzie się różnić od poprzedniego projektu”
Procedura podjęcia współpracy między szkołą a organizacją pozarządową będzie skomplikowana, żmudna i biurokratyczna. W projekcie wygląda ona następująco:
* organizacja pozarządowa będzie musiała przekazać dyrektorowi w postaci elektronicznej i papierowej, informację zawierającą w szczególności: 1) opis dotychczasowej działalności stowarzyszenia lub innej organizacji 2) cele i treści, które mają być realizowane w szkole lub placówce w ramach działalności prowadzonej przez stowarzyszenie lub inną organizację; 3) opis materiałów wykorzystywanych do realizacji celów i treści
* dyrektor będzie musiał w ciągu 7 dni poinformować rodziców uczniów o „zamiarze podjęcia przez dane stowarzyszenie lub inną organizację (…) działalności w tej szkole lub placówce oraz o przeprowadzeniu konsultacji” (o tym niżej), przekazać rodzicom, radzie szkoły i radzie rodziców uczniów informację na temat działalności danej organizacji. Wszystko to „w sposób zwyczajowo przyjęty w szkole lub placówce, w szczególności przez umieszczenie ich w widocznym miejscu w siedzibie szkoły lub placówki lub na jej stronie internetowej”
* rada szkoły i rada rodziców będzie miała 21 dni na wydanie opinii w sprawie danej organizacji
* przed wydaniem opinii rada rodziców będzie musiała przeprowadzić z rodzicami uczniów „konsultacje w sprawie podjęcia przez dane stowarzyszenie lub inną organizację” działalności w szkole. Będzie mogła też zażądać od dyrektora dodatkowe „materiały, informacje lub wyjaśnienia niezbędne do wydania opinii”. „Rada rodziców informuje rodziców uczniów o terminie rozpoczęcia i zakończenia konsultacji, z tym że konsultacje te nie mogą trwać krócej niż 7 dni” – czytamy w projekcie
* konsultacje to nie koniec. Rodzice uczniów będą mogli „w każdym czasie przedstawić dyrektorowi szkoły lub placówki swoje stanowisko dotyczące działalności prowadzonej w szkole lub placówce przez dane stowarzyszenie lub inną organizację”
Kluczowe rozwiązanie dotyczy jednak ingerencji kuratora. Jeżeli działalność organizacji pozarządowej będzie przewidywała prowadzenie zajęć z uczniami, to „organizacja i prowadzenie tych zajęć wymagają uzyskania pozytywnej opinii kuratora oświaty”. Dyrektor wystąpi do kuratora o opinię nie później niż na 2 miesiące przed rozpoczęciem zajęć (dołączając do wniosku wszystkie materiały dotyczące organizacji pozarządowej i zajęć). Kurator powinien wydać opinię w terminie 30 dni od dnia otrzymania dokumentów. „Niewydanie opinii w tym terminie jest równoznaczne z wydaniem opinii pozytywnej” – czytamy w projekcie.
To nie koniec procedury. Po uzyskaniu pozytywnej opinii kuratora (albo po upływie 30-dniowego terminu na jej wydanie), dyrektor – przed rozpoczęciem zajęć – będzie musiał przedstawić rodzicom: pełną informację o celach i treściach realizowanego programu zajęć, pozytywną opinię kuratora oraz pozytywne opinie rady szkoły lub placówki i rady rodziców. Na wniosek rodziców dyrektor udostępni ponadto materiały wykorzystywane do realizacji programu zajęć.
Udział w zajęciach będzie wymagał pozytywnej zgody rodziców ucznia (czyli zgoda jednego z rodziców nie wystarczy).
Od obowiązku otrzymania zgody kuratora będą zwolnione zajęcia realizowane w ramach zadania zleconego z zakresu administracji rządowej, w ramach zadań realizowanych przez Krajowe Centrum Przeciwdziałania Uzależnieniom oraz przez organizacje harcerskie objęte Honorowym Protektoratem Prezydenta RP.
Prezydent Andrzej Duda w marcu br. zawetował pierwszą wersję lex Czarnek uznając, że “nie są nam teraz potrzebne kolejne spory”. O zawetowanie ustawy apelowały do głowy państwa organizacje pozarządowe, samorządy oraz ZNP.
Prezydent zawetował lex Czarnek! “Nie są nam teraz potrzebne kolejne spory”
Więcej na temat lex Czarnek – w następnym numerze „Głosu”
(PS, GN)