Już wkrótce będzie można łączyć otrzymywanie renty rodzinnej nabytej z tytułu bycia wdową lub wdowcem z uprawnieniami do innych świadczeń emerytalno-rentowych. W przypadku zbiegu prawa do tych świadczeń z rentą rodzinną, jedno – wybrane świadczenie – będzie wypłacane w całości, a drugie w wysokości docelowo 25 proc. Nowe przepisy wejdą w życie od 1 stycznia 2025 r. (uprawnieni skorzystają z nich od lipca 2025 r.). 9 sierpnia br. prezydent podpisał nowelizację ustawy emeryturach i rentach. Chociaż uchwalona ustawa różni się od projektu obywatelskiego ws. renty wdowiej, autorstwa OPZZ i popieranego przez Lewicę, to jednak zmiana przepisów jest sukcesem!
Prezydent Andrej Duda podpisał z 26 lipca 2024 r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw. Nowelizacja wprowadza do systemu ubezpieczeń społecznych (także systemu emerytur rolniczych i mundurowych) nowe reguły zbiegu prawa do renty rodzinnej nabytej z tytułu bycia wdową lub wdowcem z uprawnieniami do innych świadczeń emerytalno-rentowych (wskazanych w ustawie). „W przypadku zbiegu prawa do wskazanych świadczeń z rentą rodzinną, jedno – wybrane świadczenie – będzie wypłacane w całości, a drugie w wysokości 25 proc.” – informuje Kancelaria Prezydenta RP.
Prezydent @AndrzejDuda podpisał 8 ustaw, wśród nich nowelizację ustawy o emeryturach i rentach z FUS.
Obecnie, jeśli danej osobie przysługuje kilka świadczeń emerytalno-rentowych, wypłaca się jedno ze świadczeń. Podpisana przez Prezydenta RP ustawa zakłada, że uprawniony do… pic.twitter.com/wITivPYiDy
— Kancelaria Prezydenta (@prezydentpl) August 9, 2024
Osoba uprawniona ma prawo do wypłaty świadczeń w zbiegu na „nowych” zasadach w przypadku:
1) osiągnięcia powszechnego wieku emerytalnego;
2) pozostawania we wspólności małżeńskiej do dnia śmierci małżonka;
3) nabycia prawa do renty rodzinnej po zmarłym małżonku nie wcześniej niż 5 lat przed osiągnięciem wieku emerytalnego.
„Wypłata powyżej wskazanych świadczeń ustaje z dniem poprzedzającym dzień zawarcia nowego związku małżeńskiego przez osobę uprawnioną. Wysokość sumy świadczeń wypłacanych w zbiegu, nie może przekroczyć trzykrotności kwoty najniższej emerytury, o której mowa w art. 85 ust. 2 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych” – czytamy w komunikacie prasowym. I dalej: „W przypadku przekroczenia kwoty trzykrotności kwoty najniższej emerytury, o której mowa w art. 85 ust. 2, świadczenia, ulegają pomniejszeniu o kwotę przekroczenia według kolejności wskazanej w nowelizacji”.
#RentaWdowia z podpisem Prezydenta!
Kiedy blisko dwa lata temu rozpoczynaliśmy zbiórkę podpisów pod obywatelskim projektem ustawy o rencie wdowiej, wydawała się ona wówczas marzeniem – marzeniem o godności i bezpieczeństwie milionów seniorek i seniorów, dla babć, dziadków,… pic.twitter.com/f7lQSCID4i
— A. Dziemianowicz-Bąk (@AgaBak) August 9, 2024
Ustalenie zbiegu świadczeń oraz ich wypłata następują na wniosek osoby uprawnionej (wzór wniosku zostanie opublikowany na stronie internetowej ZUS).
Nowelizacja zawiera przepisy przejściowe, dotyczące m.in. stopniowego wprowadzania wskaźnika świadczenia w zbiegu.
Wskaźnik ten wyniesie:
>> 15 proc. w okresie od 1 lipca 2025 r. do 31 grudnia 2026 r.
>> 25 proc. od 1 stycznia 2027 r.
Po wejściu w życie ustawy, ZUS i inne instytucje będą miały pół roku na przygotowanie systemu do funkcjonowania nowych rozwiązań.
Jak czytamy w komunikacie prasowym „prawo do świadczeń w zbiegu i ich wypłaty lub wyłącznie ich wypłaty, na zasadach określonych w uchwalonej ustawie, powstanie nie wcześniej niż od 1 lipca 2025 r.” Ale uwaga! „Osoby, które spełniają warunki do wypłaty świadczeń na zasadach określonych w ustawie, mogą składać wnioski o ustalenie zbiegu świadczeń, od dnia 1 stycznia 2025 r. W przypadku wniosków złożonych do dnia 30 czerwca 2025 r., prawo do wypłaty świadczeń w tym zbiegu powstaje z dniem 1 lipca 2025 r. (art. 14)”.
Uchwalenie nowych przepisów jest sukcesem inicjatorów złożenia projektu obywatelskiego w tej sprawie. „Czy to jest projekt obywatelski pod którym zbieraliśmy podpisy? Nie do końca. Ale czy to projekt korzystny dla wdów i wdowców? W znaczącej części skorzystają oni z tego rozwiązania również w formie, którą proponuje koalicja rządząca” – komentowało na Facebooku Ogólnopolskie Porozumienie Związków Zawodowych (OPZZ). To właśnie ta centrala związkowa razem z Lewicą doprowadziła do zajęcia się przez parlament kwestią renty wdowiej.
Pierwotnie projekt obywatelski zakładał, że owdowiała osoba mogłaby zachować swoje świadczenie i powiększyć je o 50 proc. renty rodzinnej po zmarłym małżonku lub – jeśli taki wariant byłby korzystniejszy – pobierać rentę rodzinną po zmarłym małżonku i 50 procent swojego świadczenia. Jednak w wyniku kompromisu zawartego przez ugrupowania koalicji rządowej założenia dostosowano – jak to uzasadniono – do możliwości budżetu państwa.
Chodziło właśnie o zasadę, że drugie świadczenie będzie wypłacane od 1 lipca 2025 r. do 31 grudnia 2026 r. w wysokości 15 proc., a od 1 stycznia 2027 r. w wysokości 25 proc. Po uchwaleniu ustawy przez posłów, Senat poparł ją w całości, bez zgłaszania poprawek, a dokument trafił na biurko prezydenta RP.
– Dlaczego ten postulat jest tak ważny? Pamiętajmy, że sytuacja emerytów w jednoosobowych gospodarstwach domowych jest bardzo często tragiczna. To głównie kobiety zostają same, ponieważ aż 26 procent mężczyzn nie dożywa do emerytury. Potrzebne są rozwiązania systemowe, a nie doraźne jak 13. i 14. emerytura, ale właśnie np. wprowadzenie „Renty Wdowiej”, emerytur stażowych czy niewygasającego charakteru emerytur pomostowych – mówił w kwietniu 2023 r. podczas konferencji prasowej Sebastian Koćwin, wiceprzewodniczący OPZZ.
To właśnie wtedy Komitet Obywatelski, w składzie którego był OPZZ, złożył w Sejmie ponad 200 tysięcy podpisów zebranych pod projektem ustawy ws. renty wdowiej. W zbiórkę podpisów zaangażowały się także ogniwa ZNP.
Renta wdowia już w Sejmie. Ponad 200 tysięcy podpisów pod obywatelskim projektem ustawy
(DK, GN)