Chcemy wierzyć w to, że rozpoczynamy walkę z biurokracją w szkołach. Ja nie mówię, że stanie się to szybko, bo to jest pewien proces. Ale jeżeli MEN się pochyli nad naszymi rekomendacjami, to efekty mogą być wymierne.
Z Krzysztofem Baszczyńskim, wiceprezesem Zarządu Głównego ZNP, rozmawia Jarosław Karpiński
W czwartek 19 września br. na wniosek ZNP zbiera się zespół ds. odbiurokratyzowania pracy szkół. Czego można się spodziewać po tym spotkaniu?
– Chcemy przedstawić rekomendacje, które są efektem ankiety przeprowadzonej wśród nauczycieli z inicjatywy ZNP. Wynika z nich, że problem z biurokracją można rozwiązać dzięki właściwie zorganizowanemu nadzorowi. Nie tylko na poziomie ministerstwa, ale również na poziomie kuratoriów. Nasze badania wyraźnie pokazują, że można uniknąć niepotrzebnego marnowania papieru, gdyby właściwie działał nadzór pedagogiczny przede wszystkim na poziomie kuratorów oświaty. Przykład pierwszy z brzegu, to ankieta przeprowadzana w województwie lubuskim i adresowana do uczniów, którzy byli m.in. pytani o to czy się modlą. Już nie mówię o sensie tej ankiety, ale rodzi się pytanie dlaczego nauczyciele mają być obciążani przeprowadzaniem takich ankiet i to jeszcze na wniosek kuratorium po zleceniu z MEN?
Chcielibyśmy, żeby nadzór pedagogiczny był tak zorganizowany – zwłaszcza na poziomie kuratorów oświaty – żeby nie mnożyć nikomu niepotrzebnych dokumentów.
Na czym jeszcze zależy Związkowi?
– Chcielibyśmy również żeby zostały opracowane mechanizmy prawne eliminujące wytwarzanie tych wszystkich niepotrzebnych „papierów”. A także żeby na poziomie resortu określić zakres niezbędnych dokumentów, które powinien wypełniać nauczyciel, czyli żeby po prostu stworzyć katalog niezbędnych dokumentów. To są nasze najistotniejsze postulaty, ale zapewne jakieś pomysły zrodzą się także podczas rozmowy. Badania, które dostarczyliśmy panu ministrowi pokazują jak wiele bezsensownych dokumentów jest „produkowanych” na poziomie szkół, bo tak sobie życzy dyrektor.
Podjęcie przez MEN inicjatywy walki z biurokracją szkolną to sukces ZNP. Czy to przełoży się na jakieś decyzje i wymierne efekty?
– Chcemy wierzyć w to, że rozpoczynamy walkę z biurokracją w szkołach. Ja nie mówię, że stanie się to szybko, bo to jest pewien proces. W czwartek będziemy mieć do czynienia z „grą wstępną”. Ale jeżeli MEN się pochyli nad naszymi rekomendacjami, a chcemy wierzyć, że tak będzie, to efekty mogą być wymierne. Ostatnio w ZNP mieliśmy spotkanie z dyrektorami szkół, z którymi rozmawialiśmy m.in. na temat biurokracji i absurdalność niektórych pomysłów w szkołach miejscami poraża.
Musi więc pojawić się koordynacja na poziomie resortu, kuratorów. Ale musi wyjść też sygnał, aby wszyscy wiedzieli, co jest niezbędne, a co jest tylko dodatkowym biurokratycznym wymysłem wynikającym z widzimisię jakiegoś dyrektora.
Dziękuję za rozmowę.
>> ZNP wydał specjalny komunikat w sprawie posiedzenia Zespołu ds. walki z biurokracją. Można go przeczytać tutaj:
https://znp.edu.pl/na-nasz-wniosek-rusza-zespol-ds-walki-z-biurokracja/
***
Szkoła bez biurokracji – inicjatywa ZNP
W maju br. Związek Nauczycielstwa Polskiego przeprowadził ogólnopolskie badanie ankietowe wśród nauczycieli szkół i placówek oświatowych dotyczące obciążenia pracy nauczyciela obowiązkami biurokratycznymi.
Odpowiedzi na ankietę ZNP już w pierwszych dniach badania udzieliło ponad 18 tys. respondentów, co może świadczyć o skali i wadze problemu. Wyniki badania powinny skłaniać do głębokiego namysłu nad mechanizmami działania systemu, w którym do rangi celu samego w sobie urosło wytwarzanie i gromadzenie dokumentów – w myśl zasady, że „na wszystko trzeba mieć papier”.
Związek przekazał wyniki ankiety ministrowi edukacji Dariuszowi Piontkowskiemu. „Wraz z wynikami przekazujemy swoje rekomendacje w tym zakresie i deklarujemy współpracę w realizacji odpowiednich działań” – czytamy w liście Związku do ministra.
Oto rekomendacje ZNP dotyczące przeciwdziałania szkolnej biurokracji:
- Ograniczyć zakres nadzoru nad szkołą wyłącznie do oceny wykonywania przez nią zadań statutowych.
- Stworzyć mechanizmy prawne eliminujące możliwość sprawowania„papierowego” nadzoru nad pracą szkoły.
- Określić precyzyjnie zakres dokumentów wypełnianych przez nauczycieli.
- Zobowiązać kuratorów oświaty do prawidłowego i efektywnego sprawowania nadzoru nad przestrzeganiem prawa w szkole.
- Zmodyfikować katalog zadań dyrektora szkoły, orientując go na organizację pracy szkoły i nadzorowanie realizacji przez nią zadań statutowych.
- Stworzyć ogólnopolski program doskonalenia kompetencji zawodowych dyrektorów szkół, wizytatorów i pracowników organów prowadzących w zakresie stosowania przepisów prawa w praktyce szkolnej.
- Ogłosić rok szkolny 2019/2020 rokiem walki z biurokracją szkolną.
Czytaj też:
Czy się modlisz? – pytają uczniów w ankiecie na zlecenie MEN
Problem biurokracji w szkole jest poważny i trzeba go rozwiązać