„Celem projektu ustawy o zmianie ustawy – Prawo oświatowe oraz niektórych innych ustaw jest przede wszystkim umożliwienie wdrożenia w szkołach kompleksowej reformy programowej w zakresie wychowania przedszkolnego i kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół, opartej na dokumencie pt. „Profil absolwenta i absolwentki. Droga do zmian w edukacji.” – czytamy m.in. w uzasadnieniu dokumentu, który opublikowano na stronach Rządowego Centrum Legislacji. Projekt zawiera wiele zmian, nie tylko w prawie oświatowym, ale także w 5 innych ustawach m.in. w Karcie Nauczyciela oraz w tzw. zmiany wynikowe w ustawach zmieniających.
1. Planowane zmiany w ustawie – Prawo oświatowe:
Projekt ustawy zakłada między innymi zmiany w zakresie nadzoru pedagogicznego. Chodzi o rezygnację z obowiązku opiniowania przez kuratora oświaty arkuszy organizacji publicznych szkół i placówek.
„Głównym zadaniem kuratora oświaty jest nadzór nad jakością kształcenia. Ograniczenie liczby zadań administracyjnych, takich jak opiniowanie arkuszy, pozwoli kuratorowi oświaty skupić się na działaniach bezpośrednio wpływających na poprawę jakości edukacji. Opiniowanie arkuszy w miesiącach kwiecień i maj jest nieefektywne, zwłaszcza w przypadku szkół ponadpodstawowych. Ostateczna organizacja pracy tych szkół zależy bowiem od wyników postępowania rekrutacyjnego (zmiany liczby uczniów w oddziale), co prowadzi do konieczności wprowadzania zmian we wrześniu, a nawet po dniu 30 września. W efekcie, proces opiniowania musi być powtarzany, co generuje dodatkowe obciążenia administracyjne” – napisano m.in. w dokumencie Ocena Skutków Regulacji.
Po zmianach arkusze organizacji oraz ich aktualizacje będą zatwierdzane wyłącznie przez organ prowadzący, bez konieczności opiniowania przez kuratora oświaty. Zmianę w tym zakresie postulują również kuratorzy oświaty, którzy dostrzegli potrzebę usprawnienia procesu organizacji pracy szkół i placówek.
Projekt zakłada także m.in. doprecyzowanie kompetencji dyrektora specjalistycznej jednostki nadzoru – Centrum Edukacji Artystycznej, wprowadzenie możliwości tworzenia narzędzi nadzoru pedagogicznego przez kuratora oświaty oraz specjalistyczną jednostkę nadzoru
2. Planowane zmiany w ustawie – Karta Nauczyciela:
Zmiany dotyczą powoływania Kapituły do Spraw Profesorów Oświaty oraz trybu jej pracy
„Wieloletnia praktyka stosowania przepisów art. 9i ustawy – Karta Nauczyciela oraz rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 4 września 2008 r. w sprawie Kapituły do Spraw Profesorów Oświaty (Dz. U. poz. 1017) wykazała niedoskonałości dotychczasowych rozwiązań wpływające niekorzystnie na zainteresowanie członkostwem w tej Kapitule oraz na efektywność pracy Kapituły. W związku z powyższym konieczne jest wprowadzenie zmian w ustawie – Karta Nauczyciela, które wpłyną pozytywnie na organizację i działanie Kapituły oraz będą spełniać wymogi legislacyjne w zakresie podziału regulowanej materii między ustawę a rozporządzenie” – napisano.
3. Planowane zmiany w ustawie o systemie oświaty:
W ustawie o systemie oświaty zmianie ulec ma definicja programu wychowania przedszkolnego i programu nauczania do danych zajęć edukacyjnych z zakresu kształcenia ogólnego. Zmieniona definicja obejmuje przewidziane w proponowanej definicji podstawy programowej wychowania przedszkolnego i podstawy programowej kształcenia ogólnego oczekiwane efekty uczenia się i wymagania w zakresie doświadczeń edukacyjnych, a także odnosi się do potrzeby uwzględniania w szkolnych programach nauczania korelacji międzyprzedmiotowych.
Zmianie ulegnie też definicja egzaminu ósmoklasisty i egzaminu maturalnego. W przypadku egzaminu ósmoklasisty konieczna jest zmiana określająca, że egzamin ten sprawdza, w jakim stopniu uczeń lub słuchacz spełnia oczekiwane efekty uczenia się określone w podstawie programowej kształcenia ogólnego.
Natomiast zmiana definicji egzaminu maturalnego ma na celu wyeliminowanie wątpliwości kto przystępuje do tego egzaminu.
Wśród innych zmian znajdują się zmiany w zakresie dopuszczenia i odmowy dopuszczenia podręcznika do użytku szkolnego, zmiany w zakresie oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy w szkołach publicznych. Rozszerzony ma zostać także katalog zajęć edukacyjnych podlegających ocenianiu i klasyfikowaniu o fakultatywne zajęcia edukacyjne.
Ankieta Głosu. Zapraszamy do udziału w głosowaniu:
Loading ...>> Zmiany dotyczące egzaminu ósmoklasisty i egzaminu maturalnego
W przypadku egzaminu ósmoklasisty w projekcie ustawy proponuje się:
1) zmiany wynikowe będące konsekwencją zmiany definicji podstawy programowej kształcenia ogólnego polegające na określeniu, że egzamin ósmoklasisty będzie przeprowadzany na podstawie oczekiwanych efektów uczenia się określonych w podstawie programowej kształcenia ogólnego dla szkoły podstawowej oraz będzie sprawdzał, w jakim stopniu uczeń lub słuchacz spełnia te oczekiwane efekty uczenia się;
2) zmianę terminu przeprowadzania egzaminu ósmoklasisty. Obecnie egzamin ósmoklasisty jest przeprowadzany w terminie głównym – w maju. Taki termin przeprowadzania tego egzaminu został ustalony na lata szkolne 2020/2021 i 2021/2022 w rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej z dnia 20 marca 2020 r. w sprawie szczególnych rozwiązań w okresie czasowego ograniczenia funkcjonowania jednostek systemu oświaty w związku z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, a następnie wprowadzony do ustawy o systemie oświaty – ustawą z dnia 22 maja 2022 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw. Przed rokiem szkolnym 2020/2021 egzamin ósmoklasisty, podobnie jak wcześniej – w latach 2002 – 2019 – był przeprowadzany sprawdzian w VI klasie szkoły podstawowej oraz egzamin gimnazjalny w terminie głównym był przeprowadzany w kwietniu.
>> W przypadku egzaminu maturalnego w projekcie ustawy proponuje się:
1) zmiany porządkujące związane z proponowaną w art. 3 pkt 21c ustawy o systemie oświaty zmianą definicji egzaminu maturalnego polegającą na zastąpieniu wyrazu „absolwentów” wyrazem „osób”. W związku z tym, w rozdziale 3b ustawy o systemie oświaty, w przepisach dotyczących egzaminu maturalnego proponuje się zastąpienie użytego w różnej liczbie i różnym przypadku, wyrazu „absolwent” wyrazem „zdający” użytym w odpowiedniej liczbie i przypadku albo zastąpienie użytego w różnej liczbie i różnym przypadku, wyrazu „absolwent” wyrazami „zdający będący absolwentem” użytymi w odpowiedniej liczbie i przypadku, jeżeli dana regulacja prawna odnosi się do absolwenta konkretnej szkoły lub oddziału (z nauczaniem języka mniejszości narodowej, dwujęzycznego);
2) zmiany wynikowe będące konsekwencją zmiany definicji podstawy programowej kształcenia ogólnego polegające na określeniu, że egzamin maturalny będzie przeprowadzany na podstawie oczekiwanych efektów uczenia się określonych w podstawie programowej kształcenia ogólnego;
3) rezygnację z przeprowadzania egzaminu maturalnego z języka łacińskiego
Projekt zakłada umożliwienie uzyskania dostępu do bazy danych systemu informacji oświatowej, zwanego dalej „SIO”, osobom prawnym innym niż jednostki samorządu terytorialnego i osobom fizycznym będącym organami prowadzącymi szkoły, placówki oświatowe albo ich zespoły.
4. Zmiany w ustawie o finansowaniu zadań oświatowych
W projekcie zaproponowano regulację mówiącą o tym, że w przypadku niepublicznych szkół artystycznych specjalistyczna jednostka nadzoru będzie pełniła rolę zarówno organu dotującego te szkoły, jak i kontrolującego prawidłowość pobrania i wykorzystania dotacji, a także wstrzymującego wypłatę dotacji w przypadkach przewidzianych w ustawie.
Nowe przepisy zakładają też ustalenie limitów wydatków z budżetu państwa przeznaczonych na zadanie wyposażenia publicznych oraz niepublicznych szkół podstawowych i szkół artystycznych realizujących kształcenie ogólne w zakresie szkoły podstawowej w podręczniki, materiały edukacyjne i materiały ćwiczeniowe na kolejne 10 lat (2026–2035). Przy ustaleniu proponowanych nowych limitów na lata 2026–2035 uwzględniono konieczność podwyższenia o 20 proc. maksymalnych kwot dotacji celowej w związku ze wzrostem cen towarów i usług w ostatnich latach, co skutkuje wzrostem kosztów produkcji podręczników.
5. Zmiany przewidziano także w ustawie o systemie informacji oświatowej i w ustawie z dnia 22 grudnia 2015 r. o Zintegrowanym Systemie Kwalifikacji.
Projektowane przepisy zakładają, że nowa podstawa programowa wychowania przedszkolnego oraz nowa podstawa programowa kształcenia ogólnego będą wdrażane sukcesywnie. Zaplanowano następujący terminarz wrażania:
>> od 1 września 2026 r. w placówkach wychowania przedszkolnego,
>> począwszy od 1 września 2026 r. w szkole podstawowej (klasy I, IV oraz klasy odpowiadające tym klasom szkoły artystycznej realizującej kształcenie ogólne w zakresie szkoły podstawowej),
>> począwszy od 1 września 2027 r. w szkołach ponadpodstawowych (klasa I liceum ogólnokształcącego, klasa odpowiadająca klasie I liceum ogólnokształcącego szkoły artystycznej realizującej kształcenie ogólne w zakresie liceum ogólnokształcącego, klasa I technikum, klasa I branżowej szkoły I stopnia, szkoła policealna, szkoła specjalna przysposabiająca do pracy), a od roku szkolnego 2030/2031 w branżowej szkole II stopnia.
Projekt nowelizacji ustawy zakłada, że wejdzie ona w życie 1 września 2026 roku, z wyjątkami określonymi w przepisach.
Projekt wraz z uzasadnieniem oraz Oceną Skutków Regulacji znajduje się tutaj. Komunikat MEN można przeczytać tutaj
(GN)
Nienauczyciele w przedszkolach? MEN pokazało projekt zmian w prawie oświatowym
MEN konsultuje nowe zasady nadawania tytułu honorowego profesora oświaty