Od 1 stycznia 2023 r. wynagrodzenie zasadnicze nauczycieli w trzech z sześciu grup zaszeregowania jest niższe od wynagrodzenia minimalnego w gospodarce. To oznacza konieczność wypłacenia tysiącom nauczycieli w Polsce dodatków wyrównawczych. Nowy rok przyniósł kolejny sygnały o postępującej pauperyzacji zawodu nauczycielskiego
„Wraz z początkiem 2023 r. wzrosła płaca minimalna w Polsce – do 3490 zł. To o 480 zł więcej niż w roku poprzednim. Minimalna stawka godzinowa wynosi z kolei 22,80 zł” – przypomniało Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej.
Według resortu rodziny, wynagrodzenie minimalne „odgrywa znaczącą rolę w zmniejszaniu nierówności dochodowej” i chroni „pracowników przed wykonywaniem pracy poniżej ustalonych stawek”.
Najwidoczniej zasada ta nie dotyczy nauczycieli. Od 1 stycznia br. wzrosły bowiem stawki wynagrodzenia minimalnego za pracę, ale stawki wynagrodzenia zasadniczego nauczycieli pozostały na starym poziomie, to znaczy – z 1 września 2022 r.
Zgodnie z obowiązującymi dziś przepisami rozporządzenia w sprawie “wysokości minimalnych stawek wynagrodzenia zasadniczego nauczycieli, ogólnych warunków przyznawania dodatków do wynagrodzenia zasadniczego oraz wynagradzania za pracę w dniu wolnym od pracy”, czyli tzw. rozporządzenia płacowego, wynagrodzenie zasadnicze nauczyciela początkującego z tytułem zawodowym magistra i przygotowaniem pedagogicznym wynosi 3424 zł. To o 66 zł mniej niż wynosi płaca minimalna.
Wynagrodzenie zasadnicze nauczycieli mianowanych wynosi 3597 zł, czyli jest wyższe od nowej płacy minimalnej o zaledwie 107 zł, a wynagrodzenie zasadnicze nauczycieli dyplomowanych (4224 zł) – o 734 zł.
Poniżej progu płacy minimalnej znajduje się wynagrodzenie zasadnicze, jakie otrzymuje część nauczycieli o wykształceniu innym niż tytuł zawodowy magistra plus przygotowanie pedagogiczne. W przypadku nauczyciela początkującego mówimy o kwocie 3329 zł, która jest niższa aż o 161 zł od pensji minimalnej, a mianowanego – o kwocie 3425 zł, która jest niższa o 65 zł.
Wynagrodzenie zasadnicze nauczyciela dyplomowanego wynosi tu 3678 zł, czyli jest wyższe od pensji minimalnej o 188 zł.
Tak właśnie od 1 stycznia 2023 r. wyglądają zarobki nauczycieli na tle wynagrodzenia otrzymywanego przez osoby bez wysokich kwalifikacji, wykonujące najprostsze prace.
Styczniowa podwyżka płacy minimalnej nie będzie jedyna w tym roku. Od 1 lipca br. osoby najniżej zarabiające (nie licząc nauczycieli), otrzymają kolejną podwyżkę. Wynagrodzenie minimalne za pracę wzrośnie o kolejne 110 zł – do 3600 zł. To oznacza, że płaca minimalna w ciągu pół roku wzrośnie aż o 19,6 proc., czyli o 590 zł.
W 2023 r. rząd zaplanował podwyżkę płacy nauczycieli w wysokości zaledwie 7,8 proc. Podwyżka ta nie tylko nie zrekompensuje nauczycielom rekordowej inflacji z roku poprzedniego (w listopadzie – 17,5 proc.), ale także prognozowanej inflacji w 2023 r., czyli 9,8 proc.
30 listopada 2022 r. przedstawiciele ZNP przekazali ministrowi edukacji Przemysławowi Czarnkowi postulat wypłaty nauczycielom dodatku inflacyjnego. Szef MEiN nie widzi takiej możliwości.
Osoby, których wynagrodzenie jest niższe od stawek minimalnych, mają prawo do dodatku wyrównawczego wypłacanego przez pracodawcę.
(PS, GN)