– Stoję za nauczycielami, bo szkoła to nie jest problem nauczycieli – mówił profesor Turski przed strajkiem w kwietniu 2019 roku. – Szkoła to problem nas wszystkich, to jest problem istnienia kraju. Za kilkanaście lat jedynym bogactwem kraju będzie to, co ludzie mają w głowach – podkreślał. Nauczyciele zawsze mogli liczyć na jego wsparcie. Profesor Łukasz Turski, fizyk, popularyzator nauki i współtwórca Centrum Nauki Kopernik zmarł w sobotę w wieku 80 lat.
Łukasz Andrzej Turski urodził się 18 listopada 1943 r. w Krakowie. Był fizykiem teoretykiem, specjalistą w zakresie fizyki materii skondensowanej i mechaniki statystycznej. Ukończył studia na Uniwersytecie Warszawskim w 1965 r., a w 1985 r. otrzymał tytuł profesorski. Zawodowo związany był z Centrum Fizyki Teoretycznej PAN oraz Uniwersytetem Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie.
Był także popularyzatorem nauki, pomysłodawcą Pikniku Naukowego – zorganizował pierwszy Piknik Naukowy, za co otrzymał Nagrodę im. Profesora Hugona Steinhausa. Był również jednym z pomysłodawców budowy Centrum Nauki Kopernik w Warszawie, pełnił funkcję przewodniczącego rady programowej tej instytucji.
Należał do rady Towarzystwa Popierania i Krzewienia Nauk, Komitetu Etyki w Nauce Polskiej Akademii Nauk oraz Komitetu Badań Naukowych. Był autorem ok. stu prac naukowych z fizyki oraz licznych artykułów popularnonaukowych. Otrzymał w 2000 r. Medal Europejskiego Towarzystwa Fizycznego za upowszechnianie fizyki.
Profesor Turski był jednak także wielkim przyjacielem nauczycieli. W 2012 roku podczas uroczystej gali na Zamku Królewskim odebrał honorowy tytuł „Przyjaciela Szkoły”, który Głos Nauczycielski przyznał CNK.
Podpisał się pod wieloma petycjami w obronie szkoły i nauczycieli przygotowanych przez środowisko akademickie.
– Proszę państwa, popierajmy nauczycieli – apelował przed strajkiem nauczycieli w kwietniu 2019 w TVN24. Jak tłumaczył popiera nauczycieli, ponieważ „szkoła to nie problem nauczycieli, to problem nas wszystkich”. – To problem istnienia kraju, a nie tylko jego rozwoju. Za kilkanaście lat jedynym bogactwem naturalnym, jakie będzie miało każde państwo, stanie się to, co ludzie mają w głowach. O to trzeba dbać. A my tego nie robimy – wyjaśnił.
Zmarł prof. Łukasz Turski.
– Stoję za nauczycielami, bo szkoła to nie jest problem nauczycieli – mówił profesor Turski w 2019 roku. – Szkoła to problem nas wszystkich, to jest problem istnienia kraju. Za kilkanaście lat jedynym bogactwem kraju będzie to, co ludzie mają w głowach. pic.twitter.com/zFYe5RXscv— ZNP (@ZNP_ZG) March 22, 2025
„Jest niewiele zawodów, które w tym procesie rewolucji technologicznej nabierają tak dużego znaczenia jak zawód nauczyciela. Drugim takim zawodem jest lekarz. Nie zastąpimy ich, mimo że struktura zatrudnienia ciągle się zmienia. To właśnie oni będą mieli największą rolę społeczną do odegrania. Świat też to widzi. Przed strajkiem w Polsce przetoczyło się parę strajków nauczycielskich w innych krajach” – mówił w jednym z wielu wywiadów dla „Głosu Nauczycielskiego.
– Pewne grupy społeczne muszą się z tym pogodzić, bo nie da się zamknąć świata z powrotem w ciasnym gorsecie XX-wiecznych pojęć. Rola nauczyciela będzie tu kluczowa, bo to on będzie uczyć młode pokolenie, jak się nie zagubić w tym morzu informacji. Nauczyciele będą odgrywać główną rolę w tym przedstawieniu, to oni będą reżyserami przyszłości. Będą młode pokolenia przygotowywać do wyzwań, o których się nam nie śniło – wskazywał.
Z ogromnym smutkiem przyjąłem wiadomość o odejściu prof. Łukasza Turskiego – wybitnego fizyka, niezłomnego popularyzatora nauki, twórcy @cnkopernik. https://t.co/nusVjAFz8L
— Dariusz Jemielniak (@JemielniakD) March 22, 2025
Profesor brał udział w dyskusji o podstawie programowej, która odbyła się w ramach Miasteczka Edukacyjnego zorganizowanego przez ZNP w październiku 2022 roku.
W przesłanym do organizatorów filmie opowiedział historię zmian w polskiej edukacji od czasu odzyskania niepodległości. – 117 lat temu Marian Falski wraz ze swoimi towarzyszami zrzucając portret cara w jednej z sal wykładowych w gmachu Politechniki Warszawskiej rozpoczął proces społecznego tworzenia w Polsce szkoły naszych marzeń. Ten proces uległ gwałtownemu przyspieszeniu po I wojnie światowej poprzez scalanie systemu edukacji z 3 systemów rozbiorczych po reformę jędrzejewiczowską, której Falski był przeciwnikiem – przypomniał prof. Turski.
– Pomimo, że system kształcenia powszechnego w Polsce był dość archaiczny, to nasza szkoła jako jedyna w okupowanej Europie podjęła heroiczny wysiłek tajnego nauczania. Gdy spacerujemy po ulicach naszych miast, widzimy mnóstwo pomników wzniesionych ku pamięci osób, które niekoniecznie na to zasługujemy. Nie widzimy pomników prawdziwych bohaterów tamtych czasów, twórców tajnego nauczania, a przede wszystkim uczniów – dodał.
Występował także wykładami w Pszczyńskim Forum Nauki, którego pomysłodawcami i głównymi realizatorami są dwaj pszczyńscy nauczyciele Cezary Filipiuk oraz Mirosław Kozik (ZNP).
„Brak słów… Największa osobistość i >>osobliwość>> współczesnego świata nauki. Nauczyciel, mistrz, ikona wolnego umysłu” – napisał m.in. Mirosław Kozik żegnając profesora w mediach społecznościowych.
(GN)
Prof. Łukasz A. Turski: Mamy obecnie jakiś taki dziwny zwyczaj, że specjalistów o nic nie pytamy
Prof. Łukasz A. Turski: Rodzi się nowy ruch społeczny na rzecz lepszej edukacji. Symbolem Falski!