85 lat temu – 1 września 1939 r. – wybuchła II wojna światowa, która kosztowała Polskę śmierć 6 mln jej obywateli. Wśród nich znajdowało się wielu nauczycieli. Polscy nauczyciele zrzeszeni w Związku Nauczycielstwa Polskiego wzięli udział w kampanii wrześniowej, a po zajęciu Polski przez okupantów włączyli się w szeroko w działalność konspiracji niepodległościowej, już w pierwszych tygodniach po Wrześniu’ 39. Pod koniec października 1939 r. Związek rozpoczął konspiracyjną działalność pod nazwą Tajna Organizacja Nauczycielska (TON). Nauczyciele z ZNP prowadzili walkę cywilną, organizując tajne nauczanie, oraz walkę zbrojną jako żołnierze podziemnej armii.
Na zdjęciu: Niemiecka propagandowa inscenizacja na przejściu granicznym między Polską a Wolnym Miastem Gdańskiem w Kolibkach – Członkowie gdańskich formacji policyjnych udają łamanie szlabanu. Fot: NAC
Centralne uroczystości rocznicy wybuchu II wojny światowej tradycyjnie odbędą się nad ranem 1 września na Westerplatte i w Wieluniu.
85 lat temu – 1 września 1939 r. – wojska niemieckie bez wypowiedzenia wojny przekroczyły na całej niemal długości granice Rzeczypospolitej. Na Wieluń – już o godz. 4.40 – spadły bomby zrzucone przez niemieckie samoloty, o 4.45 niemiecki pancernik „Schleswig-Holstein” oddał salwy w kierunku Westerplatte. Agresja Niemiec na Polskę dała początek największemu i najbardziej krwawemu konfliktowi zbrojnemu w historii światowej.
Francja i Wielka Brytania wypowiedziały wojnę III Rzeszy 3 września 1939 r., ale nie podjęły znaczących działań wojennych. Los Polski został przypieczętowany 17 września 1939 r., kiedy inwazję od wschodu rozpoczęła Armia Czerwona.
Kampania wrześniowa zakończyła się 6 października 1945 r. Polska znalazła się pod niemiecką i sowiecką okupacją. W jej wyniku nasz kraj poniósł olbrzymie i długofalowe straty materialne oraz gospodarcze, pogrzebał swój dorobek kulturalny.
II wojna światowa zakończyła się po sześciu latach. Pochłonęła na całym świecie kilkadziesiąt milionów ofiar. Według różnych szacunków zginęło w niej od 50 do 78 milionów ludzi.
Gotowi do walki. Nauczyciele w obliczu II wojny światowej: jedność i siła
W dniu inauguracji nowego roku szkolnego, która w tym roku przypada w poniedziałek 2 września tradycyjnie przed pomnikiem Nauczycieli Tajnego Nauczania na warszawskim Powiślu przedstawiciele Związku Nauczycielstwa Polskiego, oświaty, wojska i władz Warszawy oddadzą hołd nauczycielom walczącym o wolną Polskę.
W tym roku będziemy obchodzić 85. rocznicą powstania Tajnej Organizacji Nauczycielskiej. Nadal wiele osób nie zdaje sobie sprawy z faktu, że TON to kryptonim Związku Nauczycielstwa Polskiego, który rozpoczął konspiracyjną działalność w październiku 1939 r. i od pierwszych dni okupacji niemieckiej organizował tajne nauczanie.
Więcej informacji i faktów o nauczycielach i związkowcach oraz ich walce w czasie II wojny światowej można znaleźć w naszym serwisie historycznym:
>> https://glos.pl/tag/nasza-historia
(GN)
Apel Pamięci przed Pomnikiem TON na warszawskim Powiślu. Jak co roku! Chwała Bohaterom!